Powstanie styczniowe 1863
Przyczyny:
-represje ze strony carskiej (car chciał wysłac wosjko polskie przeciw powstańcom belgijskim)
branki inicjowane przez Wielopolskiego
-zamachy terrorystyczne
-manifestacje patriotyczne
-uwłaszczenie chłopów
-"czerwoni"(mający zwolenników w trzech zaborach wśród szlachty, mieszczaństwa a sczzególnie CHŁOPÓW, liczyli na poparcie chłopów i chceli radykalneog powstania, bez odszkodowań dla dziedziców ąbrowski) i "biali" (ziemiaństwo, bogate mieszczaństwo i inteligencja, liczyli na poparcie ze strony Francji i Anglii, wkrótce przyłączyli się do "czerwonych", przedstawiciele - Kronenberg, Zamoyski)
Przebieg:
-wybuch powstania
-bitwa pod Staszowem i PIeskową Skałą
-przyłaczenie się "białych do "czerwonych", usprawnienie komunikacji
-zniesienie pańszczyzny, prowadzące do powstania na Litwie i na Wołyniu
-wydanie dekretu przez Romualda Traugutta
-pospolite ruszenie
-upadek powstania
Skutki:
-umocnienie nastrojów patriotycznych (polacy pokazali, ze ejdnak są w stanie zapłacić wysoką cenę za niepodległość i przetrwają)
-poległy tysiace powstańców
-zubożenie kraju
-represje wobec uczestników powstania i ich rodzin
-ożył spór o celowośc powstań
- wielu uczestników lub tylko sympatyków powstania zesłano na Syberię lub do pracy w kopalniach na Uralu
