Scharakteryzuj Klasycyzm w muzyce polskiej.

Scharakteryzuj Klasycyzm w muzyce polskiej.
Odpowiedź

Świetność Polski przekreśliły trwające ponad 60 lat, nieudolne rządy królów saskich: Augusta II Mocnego(1697-1733) oraz Augusta III (1733-1767) z dynastii Wettynów. Trzy ostatnie dekady XVIII w. okazały się dla Polski czasem największej klęski narodowej – na skutek trzech kolejnych rozbiorów (1772, 1791, 1795) Polska utraciła niepodległość. W takim momencie wydawać by się mogło, że upadnie kultura i zamilknie muzyka. Nie stało się tak jednak w znacznej mierze dzięki królowi polskiemu Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu, który panował w latach 1764 – 1795. kontrowersyjnie oceniano jego działalność polityczną, ale nikt nie zaprzecza nieprzemijającym zasługom króla dla kultury i oświaty. Stanisław August był wspaniałym mecenasem sztuki. To właśnie z okresu klasycyzmu pochodzą piękne warszawskie budowle. W 1765 r. Stanisław August Poniatowski utworzył polski teatr publiczny. W 1770 r. Franciszek Bohomolec napisał utwór dramatyczny zatytułowany „Nędza uszczęśliwiona”, do której muzykę skomponował Maciej Kamieński (1734-1821). Praca nad pierwszym w pełni polskim dziełem scenicznym, dedykowanym Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu, trwała kilka lat. Pierwotną wersję tekstu rozbudował Wojciech Bogusławski i w 1778 r. w Pałacu Radziwiłłowskim miała miejsce prapremiera tej opery. Oprócz Kamieńskiego opery polskie w 2 połowie XVIII w. pisali Antoni Weinert (1751-1850), Gaetano (właściwie Kajetan Mayer, zm. ok. 1792 r.) oraz Jan Stefani (1746-1829), przy czym z ich dzieł ocalały tylko nieliczne. Szczególną ważną pozycję w historii opery polskiej zajmuje jedyne zachowane dzieło Gaethana: „Żółta szlafmyca albo Kolęda na Nowy Rok” do libretta Franciszka Zabłockiego. W utworze znajdują się elementy rdzenne polskie, zarówno pieśniarskie, jak i taneczne. Szczytowym osiągnięciem w dążeniu do stworzenia opery narodowej jest „Cud mniemany czyli Krakowiacy i Górale” Jana Stefaniego do libretta Wojciecha Bogusławskiego, po raz pierwszy wykonany w 1794 r. Wystawienie tej opery zbiegło się z realizacją uchwał Sejmu Czteroletniego (1788-1792) i wybuchem powstania kościuszkowskiego. Po upadku powstania rząd pruski zamknął Teatr Narodowy. W. Bogusławski opuścił Warszawę i wraz z grupą aktorów i tancerzy, wyruszył najpierw do Krakowa, potem do Lwowa. W latach 1794 – 1799 Lwów stał się ośrodkiem polskich przedstawień. Po powrocie do Warszawy Bogusławski powierzył stanowisko dyrektora w ponownie otwartym Teatrze Narodowym Józefowi Elsnerowi. Największe zasługi dla polskiej kultury muzycznej położyli dwaj działający równocześnie w Warszawie kompozytorzy, dyrygenci i organizatorzy życia muzycznego: Józef Elsner (1769-1854) oraz Karol Kurpiński (1785-1857). Józef Elsner przez 25 lat kierował Operą w Teatrze Narodowym. Był nauczycielem Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego oraz Fryderyka Chopina, który dedykował mu swoją Sonatę c-moll op. 4 na fortepian. Skomponował między innymi: opery Leszek Biały i Król Łokietek, oratorium pasyjne Męka Pana Naszego Jezusa Chrystusa, 8 symfonii, polonezy, walce, marsze, niedawno odkrytą Mszę B-dur oraz F-dur, Nieszpory do NMP i inne. Karol Kurpiński w 1800 r. otrzymał stanowisko w Warszawie dyrektora orkiestry opery.  Jednocześnie rozpoczął działalność kompozytorską, wystawiając w 1811 r. operetkę „Dwie chatki". W 1812 r. wystawił wielką operę „Pałac Lucypera" do słów Żółkowskiego. Stworzył jeszcze opery m.in.: „Jadwiga" (1813), „Zamek na Czorsztynie" (1819), „Szarlatan" (1813). Ponadto Kurpiński tworzył komedioopery, balety i msze, napisał wiele polonezów, kantat, pieśni i innych utworów.   Pozdrawiam.

Klasycyzm w muzyce to lata od 1750 (śmierć Bacha) do ok. 1820. Powstała w tej epoce homofonia, czyli technika kompozytorska charakterystyczna dla klasycyzmu.Kompozytorzy posługiwali się symfonią, sonatą, koncertem, kwartetem smyczkowym. Trzejnajwybitniejsci klasycy to J. Haydn, W.A.Mozart oraz L. van Beethoven, nazywali ich klasykami wiedeńskimi, ponieważ działali w Wiedniu. Styl klasyczny w muzyce polskiej reprezentują m.in. Karol Kupiński i Józef Elsner. Klasycy dostrzegali w starożytnych artystach wzór mądrości, dobrego smaku, równowagi między treścią a formą dzieła. Starali się realizować te zasady we własnej twórczości.

Dodaj swoją odpowiedź