Maszynoznawstwo - pojecia.
MASZYNA- mechanizm, lub zespół mechanizmów połączonych ze sobą w sposób umożliwiający wykonanie pacy mechanicznej.
AGREGAT- zespół sprzężonych ze sobą urządzeń technicznych wykonujących określoną pracę. (Np. silnik- pompa)KOMBAJN- Maszyna złożona z kilku mechanizmów, wykonujących różne czynności.
STAL- Stop żelaza z węglem, oraz z innymi składnikami dodanymi w procesie metalurgicznym.STALIWO- Stal odlana w formie.
ŻELIWO- Stop żelaza z węglem zawierającym zwykle 2,5 do 4,5% węgla oraz różne domieszki metalurgiczne.
MOSIĄDZ- Stopy miedzi z cynkiem. Daje się dobrze obrabiać plastycznie na zimno i na gorąco, daje się dobrze obrobić skrawaniem.
BRĄZ- Stopy miedzi z cyną. Mają dużą odporność na działanie czynników atmosferycznych, mają wysoka wytrzymałość na rozciąganie, twardość, oraz odporność na ścieranie.
ALUMINIUM- stop lekki. Rozróżnia się stopy aluminium do przeróbki plast. i stopy aluminium odlewnicze.
RODZAJE POŁĄCZEŃ:-rozłączne- klinowe, wpustowe, śrubowe, kołkowe, sskurczne, skurczowe.-nierozłączne- nitowe, spojone (lutowanie), spawowe, zgrzewane
NAPĘD-, napędzanie, wprawianie w ruch określonego urządzenia techn., także zespół napędowy, urządzenie do wprowadzania w ruch (napędzania) maszyny, mechanizmu itp., inaczej zespół napędowy lub urządzenie napędowe.
SILNIK- (maszyna) przetwarzająca ciepło, energię elektr. lub mech. na pracę o postaci dogodnej do napędzania maszyn i urządzeń
MASZYNA ROBOCZA- maszyna pobierająca energię mech. w celu wykonania określonej pracy.
RÓŻNICA POMIĘDZY WAŁEM A OSIĄ:Części maszyn osadzone w łożyskach, służące do przenoszenia ruchów obrotowych, oraz momentów sił nazywamy wałami. Natomiast Oś to człon maszyny umocowany w łożyskach, na którym są osadzone inne człony wykonujące ruchy obrotowe lub wahadłowe; nie przenosi momentu obrotowego.
PRZEKŁADNIA- To układ przenoszący ruch wału napędzającego na wał napędzony maszyny roboczej. Wyróżniamy: cierne, cięgnowe, zębate.
SPRZĘGŁA- służą do łączenia wałów w celu przeniesienia ruchu obrotowego z jednego wału na drugi. Stosujemy je do: czasowego wyłączenia lub włączenia czynności maszyny; do łączenia wałów; do zabezpieczenia maszyny przed zniszczeniem; przy dużych wałach sprzęgło pełni funkcję łącznika dylatacyjnego. Są to części, które podobnie jak łożysko wymagają starannej obsługi i konserwacji.
ŁOŻYSKA- są to części maszyny służące do wsparcia osi i wałów, oraz umożliwiające im obracanie się. Rola łożyska to: przenoszenie sił nacisku obracającego się czopa na konstrukcję wsporną przy minimalnym tarciu; zapewnienie właściwego smarowania. Łożyska dzielimy na ślizgowe i tłoczne.łożysko toczne klasyfikuje się w zależności od rodzaju i sposobu ułożenia elementów tocznych (kulek, baryłek, wałków lub stożków);łożysko ślizgowe natomiast — w zależności od sposobu smarowania, na łożysko ślizgowe suche, łożysko ślizgowe o tarciu płynnym i łożysko ślizgowe o tarciu półpłynnym.
HAMULEC- urządzenie do hamowania ruchomych części mechanizmu, maszyny lub całego urządzenia; jego zasada działania jest oparta na zjawisku tarcia.
ODLEWNICTWO- dział techniki zajmujący się wytwarzaniem wyrobów metal. za pomocą odlewania metali,
SPAWANIE-, łączenie materiałów topliwych, gł. metali i ich stopów, przez stopienie brzegów łączonych elementów bez wywierania nacisku (z dodatkiem lub bez dodawania spoiwa). Rozróżnia się spawanie: elektryczne (łukowe, elektronowe, elektrożużlowe), aluminotermiczne, gazowe, laserowe i wiązką promieni świetlnych.
OBRÓBKA PLASTYCZNA- obróbka bezwiórowa, gł. metali, tworzyw sztucznych (np. prasowanie tworzyw sztucznych), mająca na celu zmianę kształtu i wymiarów przedmiotów przez ich trwałe odkształcenie plastyczne.
OBRÓBKA CIEPLNA- proces technol. zmieniający właściwości mech. i fizyczno-chem. metali i stopów w stanie stałym przez wywołanie w nich zmian strukturalnych, zależących gł. od temperatury i czasu
OBRÓBKA SKRAWANIEM- proces wytwarzania elementów maszyn, w którym przez oddzielenie zbędnej warstwy materiału (naddatku obróbkowego) przetworzonej w wiór, uzyskuje się wymagane: kształt, wymiary oraz strukturę geom. powierzchni (chropowatość).
OBWODY TRÓJFAZOWE (mocy)-MOC CZYNNA- jest miarą energii cieplnej wydzielonej w odbiorniku lub energii mechanicznej wytworzonej w silniku elektrycznym. Jest to iloczyn wartości skutecznych napięci i prądu, oraz cosinusa kąta przesunięcia fazowego pomiędzy napięciem i prądem (moc użyteczna).
-MOC BIERNA- miarę energii pulsującej między elementem indukcyjnym i pojemnościowym odbiornika a źródłem energii elektrycznej. Jest równa iloczynowi wartości skutecznych napięcia i prądu, oraz sinusa kąta przesunięcia fazowego między napięciem a prądem (moc nieużyteczna, potrzebna do wytworzenia pola magnetycznego).
-MOC POZORNA- to geometryczna suma mocy pobieranych przez odbiornik. Występuje jako moc znamionowa generatorów generatorów i transformatorów (moc czynna + moc bierna).
COSINUS- to stosunek mocy czynnej do pozornej. Jest to współczynnik mocy. Odbiorniki prądu przemiennego pobierają ze źródła moc pozorną, a oddają na zewnątrz moc czynna w postaci energii cieplnej, lub mechanicznej. Współczynnik ten jest, więc miarą wykorzystania energii.
ŚILNIK ASYNCHRONICZNY KLATKOWY- Uzwojenia wirnika są utworzone przez grube nie izolowane pręty miedziane lub aluminiowe ułożone w żłobkach wirnika i zwarte z obu stron dwoma pierścieniami zwierającymi. W ten sposób z prętów tworzy się rodzaj klatki. Silnik składa się z dwóch części: nieruchomego stojana i wirnika. Bardzo prostu rozruch, zmienna prędkość obrotowa.
STATYCZNE PRÓBY ROZCIĄGAŃ - Jeżeli dwie równe siły zewnętrzne o przeciwnych zwrotach działają wzdłuż osi pręta, to powoduje jego odkształcenie. Polega ono na wydłużeniu pręta z jednoczesnym zmniejszeniem jego wymiarów poprzecznych.
NAPRĘŻENIE DOPUSZCZALNE- Największe naprężenie, które uwzględniając wszelkie warunki pracy konstrukcji będzie jeszcze naprężeniem bezpiecznym
(K)WSPÓŁCZYNNIK BEZPIECZEŃSTWA- Liczna określająca, ile razy naprężenie dopuszczalne ma być mniejsze od granicznego (n)