Poniższy tekst pokazuje historię Torunia oraz jego rozwój i status w różnych momentach dziejów w stosunku do swojego sąsiada – Bydgoszczy. Ma charakter informacyjny. Nie stawia tezy o funkcjonowaniu nieustannych czy pogłębiających się, „odwiecznych” animozji między miastami, wyrosłymi w tak odmiennej historii i kulturze, a jedynie przedstawia fakty historyczne i cytaty z literatury naukowej, opisujące stosunek jednego miasta do drugiego i znaczne dysproporcje i różnice między nimi. Z oczywistych więc względów nie można przedstawić tu wszystkich wątków i zagadnień historycznych (z różnych, nie związanych z tematem dziedzin życia), a jedynie te, które odnoszą się do kontekstu toruńsko-bydgoskiego. Tekst z założenia nie jest antybydgoski, nie ma urażać nikogo, nie ogłasza nowych opinii, nie ma na celu wprowadzania nowych, kolejnych nieporozumień, animozji, konfliktów, sporów (o których niemal na co dzień informują lokalne media na domiar epatując krzykliwymi i chwytliwymi tytułami). Informacje historyczne tu zawarte mogą natomiast być „szokujące” lub „rewelacyjne” czy wręcz niewiarygodne jedynie dla osób, które historii jeszcze nie poznały lub znając ją pobieżnie nie mają pełnego i szczegółowego obrazu. Jednak poznać historię warto (także z naukowych opracowań historycznych), aby wiedzieć na jakim tle lansuje się w ostatnim czasie „metropolię toruńsko-bydgoską” (czy jak wolą w Bydgoszczy „bydgosko-toruńską” albo „bydgoską”). Tekst ten nie jest pierwszym, jaki traktuje o stosunkach toruńsko-bydgoskich na przestrzeni stuleci. Znane są opracowania zawodowych historyków (toruńskich, jak i bydgoskich) próbujące ustalić wielowiekowe wzajemne zależności rozwoju obu miast, wpływ jednego na drugie oraz różnice między nimi, publikowane w kilku wydawnictwach, zarówno toruńskich, jak i bydgoskich. Stosowna literatura, która była pomocna w przygotowaniu niniejszego opracowania znajduje się niżej. Tekst poniższy nie ma też udokumentować konfliktów między miastami, ani jednoznacznie określić czasu ich powstania, nasilania, gdyż problemem „nieustającego konfliktu” zajął się już prof. Ryszard Sudziński w opublikowanej pracy pt. „U źródeł konfliktu między Bydgoszczą i Toruniem”, gdzie przedstawiając zbitkę wybranych faktów popierających tezę o czasie i źródłach konfliktu wskazuje na początek antagonizmu okres zaborów. Liczę na naj :)
