WIOSNA LUDÓW – seria zrywów rewolucyjnych i narodowych, jakie miały miejsce w europie w latach 1848-1849, przy czym określeniem „lud” nazywano społeczności dążące do uzyskania udziału w rządach, warstwa społeczna dążące do polepszenia warunków bytowych i narodowości walczące o spełnienie swoich aspiracji w różnej postaci: autonomii, niepodległości lub zjednoczenia w ramach jednego państwa.
Wiosna Ludów, symboliczne określenie ruchów rewolucyjnych w Europie z lat 1848-1849, skierowanych przeciwko autorytarnej władzy, które spowodowane zostały m.in.: dążeniem do zjednoczenia kraju (Niemcy, Włochy), walką o ustrój republikański (Francja), chęcią wyzwolenia się narodów spod obcego panowania (północne Włochy, kraje wchodzące w skład monarchii habsburskiej, Wielkie Księstwo Poznańskie), konfliktem nowej burżuazji ze starą, nie rozwiązaną sprawą uwłaszczenia chłopów (Niemcy, monarchia habsburska, ziemie polskie) lub dążeniem do nadania nowej konstytucji (Niemcy, Prusy, monarchia habsburska). Na problemy te nałożył się kryzys gospodarczy lat 1846-1848 oraz kilka lat nieurodzaju.