Co to jest geologia, antropologia, archeologia, etnologia, paleografia i historiografia?
Geologia nauka, której przedmiotem jest litosfera, tj. ziemska powłoka skalna. Różnorodność podejmowanych tematów i metod stosowanych w badaniach geologicznych oraz proces rozwoju tej dyscypliny wiedzy doprowadził do wyodrębnienia z geologii poszczególnych jej działów, do coraz szerszego traktowania jej przedmiotu.
Antropologia (z greki "nthropos" - człowiek, "logos" - nauka), biologiczna nauka porównawcza o człowieku, jego pochodzeniu (antropogeneza), rozwoju osobniczym i rodowym oraz zróżnicowaniu rasowym. Nazwę antrpologia wprowadził lekarz i teolog niemiecki Magnus Hundt (1449-1519) w dziele Anthropologium de hominis dignitate, natura et proprietatibus (1501). 1684 F. Bernier podał pierwszą naukową klasyfikację 4 ras ludzkich, dając początek antropologii jako nauce. 1760 P. Camper wprowadził do antropologii pomiary tzw. kąta twarzowego. 1776 J.F. Blumenbach wydał dzieło De generis humani varietate nativa, w którym przedstawił klasyfikację 5 ras ludzkich.
Archeologia, nauka zmierzająca do poznania przeszłości człowieka na podstawie analizy źródeł archeologicznych , pozyskiwanych najczęściej podczas badań wykopaliskowych. Nazwa wywodzi się z języka greckiego, w którym stosowano ją ( m.in. Tukidydes) do określenia najdawniejszych dziejów ludzkości.. Pisarze łacińscy używali do ich opisania określenia antiquitates, termin archeologia ponownie wprowadzono do użytku w XVII w. Do niedawna najmłodszym okresem badanym przez archeologię było wczesne średniowiecze, obecnie, wobec szybkiego postępu archeologii okresu nowożytnego, granice archeologii uległy znacznemu rozszerzeniu.
Etnologia, termin równoznaczny z etnografią lub używany dla określenia nauki zajmującej się badaniami porównawczo-teoretycznymi nad kulturami ludów głównie pierwotnych.
Paleografia, nauka pomocnicza historii, której przedmiotem są dzieje pisma, jego cechy graficzne, typy i odmiany, a także narzędzia i materiały piśmienne. Stosowana w celu ustalenia miejsca i czasu powstania zabytków piśmiennictwa, pozwala na poprawne odczytanie starych tekstów.
Historiografia, dziejopisarstwo, nauka zajmująca się historią piśmiennictwa, poszczególnymi jej okresami lub szkołami, np. wybitnymi historykami.