Program inkorporacyjny Federacyjny powstanie wielkopolskie Sprawa pol. na konfer. pokojowej w Paryżu: Plebiscyt na Warmii Mazurach i Powiślu:Walki Polaków o Śląsk: Ustalenie granicy pol-czechosłow.

Program inkorporacyjny- Narodowa Demokracja oparła swój program terytorialny na zasadzie narodowej, uważając, ze w granicach państwa polskiego Polacy powinni stanowić co najmniej 60 % ogółu ludności. Dzięki temu Rzeczypospolita miała zachować charakter państwa narodowego, zgodnie z dewizą endecji „Polska dla Polaków”. Endecja (przywódca Roman Dmowski przyszłą granicę Polski widział daleko na wschodzie) postulowała by w skład państwa polskiego weszły (zostały inkorpowane- program inkorporacyjny) ziemie zaboru pruskiego (Wielkopolska, Pomorze Gdańskie, Warmia) wraz z Górnym Śląskiem i Opolszczyzną, cały zabór austriacki ze Śląskiem Cieszyńskim, dawne Królestwo Polskie, Wileńszczyzna oraz zachodnie części Białorusi i Ukrainy.
Program Federacyjny- obóz związany z Piłsudskim (nawiązanie do idei Polski Jagiellonów wysuwał koncepcję opartą na historycznych tradycjach państwowości polskiej i chciał przywrócenia unii Polski z byłym Wielkim Księstwem Litewskim w granicach z 1569r., tj. z Białorusią i Litwą etniczną. Nowa unia miał przybrać postać konfederacji (program federacyjny), przy czym Litwa i Białoruś pełniłyby funkcję pasa ochronnego przed Rosją Radziecką, miały stanowić kordon oddzielający Polskę i Europę od Rosji radz.. W odniesieniu do Ukrainy Piłsudski popierał wówczas dążenia Ukraińców do niepodległości, licząc, że powstanie suwerennego państwa ukraińskiego osłabi Rosję Radziecką. Próby realizacji każdej z tych koncepcji prowadziły do konfliktów z sąsiadami- Rosją, Niemcami, Litwą, Czechosłowacją
2.Powstanie wielkopolskie:
Jeszcze przed ustaleniem werdyktu konfer. pokojowej w sprawie Niemiec nie chcieli oni ustąpić z Wielkopol., Pomorza i Górnego Śląska. Gdy 26.12.18 Paderewski przybył do W - wy, żołnierze niemieccy zaczęli atakować Polaków niszcząc flagi itp. Zaczęła się akcja przeciwko Niemcom. Ciężkie walki w Chodzieży i Inowrocławiu. Na wyzwolonym obszarze władzę przejęła Rada Ludowa. Walki skończono 16.02.19 i obszar wielkopol. znalazł się pod kontrolą Naczelnej Rady Ludowej, jednak o losie miała rozstrzygnąć dopiero konferencja.
3. Sprawa pol. na konfer. pokojowej w Paryżu:
Od 01.19 trwała konfer. i w sprawie pol. wystąpili Dmowski i Paderewski, którzy mieli walczyć z Niemcami o korzystne ustalenie granic pol-niem. Franc. popierała postulaty pol. 28.06.19 ustalono granicę pol-niem. Polsce przyznano Pomorze Wsch. bez Gdańska i Wielkopol. Postanowiono przeprowadzić plebiscyty na Śląsku, Warmii i Mazurach. Gdańsk został wolnym miastem. Polska musiała podpisać również podpisać traktaty mniejszościowe dot. Niemców.
4.Plebiscyt na Warmii Mazurach i Powiślu: odbył się w lipcu 1920 r. Do głosowania dopuszczono 200 tys. emigrantów (97% głosowało za przyłączeniem do Niemiec pod presją antypolskiej propagandy).Przygotowania do plebisc. spotkały się z oporem Niemców. Na War. i Maz. akcje plebisc. zostały prawie całkiem wstrzymane, bo Maz. uważali się za Prusaków i byli protestantami, a nie katolikami. Poza tym Niemcy łatwo mogli ich zastraszać i szantażować, by głosowali na Prusy. Również w lipcu trwał marsz bolszewików na W-wę i wydawało się, że Pol. niedługo przestanie istnieć. B. niska świadomość polityczna sprawiła, że Pol. poniosła druzgocącą klęskę w plebiscycie (2%). Warmia i Mazury pozostały w Prusach Wschodnich. Polsce przyznano tylko 8 gmin.
5.Walki Polaków o Śląsk:
a) I powst. śląskie: na Śląsku syt. była trochę lepsza, bo Ślązacy byli zdeterminowani do walki. Próby niemieckiego stłumienia wywołały powst. (16-18.08.19), które było tak naprawdę tylko 3-dniowym strajkiem górników. Jednak W-wa ciągle nie reagowała. Ruch został stłumiony, powst. zakończyło się klęską.
b) II powst. śląskie (19-25.08.20): Niemcy stosowali po I powst. wiele represji więc rok później wybuchło nowe, którego efektem było stworzenie międzynarodowej komisji ds. plebiscytów. Utw. też pol.-włos. policję (Włosi z wojsk alianckich), jednak W-wa wciąż nie reagowała bo była zajęta walką z bolszewikami.
c) odbył się więc plebiscyt na Śląs. (2.05-5.06.21). W miastach Pol. uzysk. przewagę, we wsiach – Niemcy i dlatego Niemcy nie zgodzili się dna oddanie Śląska. Alianci byli co do tego zgodni, więc wybuchło III powstanie. I tu widać było już poparcie W-wy i powst. odniosło sukces. Alianci podzielili Śląsk. Pol. dostała co prawda tylko 1/3 terytorium, ale za to lepiej uprzemysłowiony.
7. Ustalenie granicy pol-czechosłow.
Sprawa Śląska Cieszyńskiego nie została ustalona, Czesi zajmowali wciąż połowę Cieszyna. Granica ta powodowała wiele sporów między stronami. Do porozumienia między Polską Radą Narodową Śląska Cieszyńskiego a czechami doszło w Cieszynie. Dotyczyła ona rozdzielenia stref wpływów.. Wojska czeskie łamiąc umowę o pokoju, wkroczyły na tereny sporne gdy Pol. walczyli w Galicji wsch. Jednak w Paryżu dokonano porozumienia Postanowiono nie przeprowadzać plebiscytów tylko przydzielono sporny teren Czechosłowacji. (Konfer. ambasadorów w Belgii).
Walki polsko-ukraińskie o Lwów: Walki o Lwów i tereny Galicji wschodniej trwały od listopada 1918. Na Wołyniu wojska polskie walczyły z siłami kijowskimi Republiki Ukraińskiej. Siły te były jednocześnie atakowane przez bolszewików i Polakom udało się wyprzeć Ukraińców poza linię Włodzimierz Kowal. Wojska Polskie podjęły ofensywę przeciw Ukraińcom i opanowały całą Galicję wschodnią aż po rzekę Zbrucz.