Skręcenie, dystorsja (łac. distorsio) – uraz polegający na przekroczeniu fizjologicznego zakresu ruchu w stawie. Na skutek skręcenia może dojść do uszkodzenia torebki stawowej, więzadeł, chrząstki stawowej, a niekiedy także uszkodzenia fragmentówkostnych. Dominujące objawy skręcenia to: ostry ból w okolicy stawu ograniczający jego ruchomość; obrzęk i krwawy wylew w miejscu uszkodzonych włókien torebki stawowej; wysięk śródstawowy. W zależności od rodzaju uszkodzenia aparatu stawowego wyróżnia się skręcenie: I° – naciągnięcie torebki i więzadeł; II° – rozerwanie torebki stawowej; III° – rozerwanie torebki stawowej i więzadeł; IV° – oderwanie więzadeł z fragmentem kostnym (awulsja). Wskazane jest unieruchomienie stawu wraz z kośćmi za pomocą szyny i bandaża elastycznego lub chusty trójkątnej w takiej pozycji, jaką przybiera poszkodowany. Na uszkodzone miejsca przykłada się również zimne okłady. Po udzieleniu choremu pierwszej pomocy niezbędna jest konsultacja lekarska. Zwichnięcie (łac. luxatio) - uszkodzenie, w którym dochodzi do chwilowej bądź trwałej utraty kontaktu powierzchni stawowych, przemieszczenie kości w torebce stawowej lub całkowite wyciągnięcie z niej kości. Zwichnięciu może towarzyszyć uszkodzenie struktur wewnątrzstawowych (więzadeł, chrząstki, łąkotek) oraz naciągnięcie bądź rozerwanie torebki stawowej. Staw jest niestabilny, a dodatkowo może dojść do uciskania tętnic lub nerwów. Objawy: Rozerwanie torebki stawowej Puchnięcie Silny ból Krwiak (siniak) Obrzęk Objawy jak przy skręceniu i dodatkowo zniekształcenie obrysów stawu oraz brak ruchów czynnych. Skręcenia powstają na skutek przekroczenia fizjologicznego zakresu ruchu w danym stawie - uszkodzeniu ulegają części miękkie (torebka stawowa, więzadła). Towarzyszy im: ból (spoczynkowy lub przy ruchach), obrzęk ("opuchlizna"), zasinienie (wylewy krwi), patologiczne zwiększenie zakresu ruchów (palec zgina się w drugą stronę). Przede wszystkim niedopuszczalne jest poruszanie stawem i jego nastawianie!. Należy niezwłocznie unieruchomić staw w pożądanym przez poszkodowanego miejscu tj. takim które sprawia mu najmniejszy ból. Jeśli chory odczuwa dokuczliwy ból można podać mu środki przeciwbólowe. Można również zastosować zimne kompresy w celu złagodzenia bólu. Po zapewnieniu doraźnej pomocy należy jak najszybciej przetransportować chorego do szpitala najlepiej w pozycji leżącej).
