a) emigracyjny pozytywne: obniżenie stopy bezrobocia - poprawa warunków życia ludności - inwestowanie zarobonych za ganicą pieniędzy - wzrost dostępu do suług - ograniczenie eksplozji demograficznej negatywne: zwiększone bezrobocie w okresie dekoniunktury - zwiększenie kosztów związanych z przyjęciem obcej siły roboczej i administrowania nią -niepożądane zjawiska społeczne np. konflikty etniczne b) imigracyjny pozytywne: przyjmowanie wysokiej klasy specjalistów - odmłodzenie struktury wiekowej - poprawa przyrostu naturalnego - drenaż mózgów ( import wysoko kwalifikowanej siły roboczej) - przyspieszenie wzrostu i rozwoju gospodarki - wzbogacenie kulturowe negatywne: żebractwo - zanieczyszczenie środowiska - wzrost wydatków socjalnych (zasiłki) - patologie społeczne (kradzieże np) - konflikty etniczne - problemy na rynku pracy
