Ferdynand Magellan- jego młodość, plany oraz podróże.
Ferdynand Magellan- jego młodość, plany oraz podróże.
Ferdynand Magellan, tak na prawdę nazywał się Fern?o de Magalh?es, urodził się wiosną 1480 roku na kamienistej farmie w Sabrosa (Villa Real) w Portugalii jako syn Padra Rui de Magalhes i Aldy de Mesquita. Jego ojciec był burmistrzem miasta, a matka zajmowała się domem. Magellan miał dwójkę rodzeństwa, byli to: brat Diego de Sousa i siostra Isabel.
W wieku 10 lat zmarli jego rodzice, a gdy osiągnął 12 lat został paziem na dworze króla Jana II w Lizbonie. To właśnie tutaj, wraz z kuzynem Francisco Serrano, kontynuował naukę przedmiotów ścisłych. Jego ulubionymi przedmiotami była geografia i historia. W 16 roku życia Magellan został giermkiem. W 1505 roku popłynął do Indii, aby wprowadzić tam Francisco de Almeidę na urząd portugalskiego wicekróla i po drodze założyć bazy wojskowe i morskie. To właśnie tam uzyskał chrzest bojowy: gdy miejscowy król odmówił płacenia daniny, oddziały Almeidy zdobyły muzułmańskie miasto Kilwa w dzisiejszej Tanzanii. Ferdynand Magellan w roku 1510 dostał awans i został kapitanem. Jednak po potajemnej podróży na wschód stracił swoje stanowisko i w 1512 musiał powrócić do Portugalii. Po powrocie do domu Magellan wziął udział w bitwie pod Azamor (28 sierpnia 1513) i został poważnie ranny w trakcie oblężenia mauretańsko-marokańskiej twierdzy. Z powodu nieporozumień ze swym dowódcą samowolnie opuścił armię, co przyczyniło się do utraty pozycji na dworze i negatywnego stosunku króla. Wyrzekł się wtedy obywatelstwa, zmienił nazwisko i wyjechał do Hiszpanii aby zaoferować swoje usługi. Skazany na bezczynność, oddał się dogłębnym studiom i projektom, które były przeważnie inspirowane raportami na temat niedawno odkrytych Moluków, przesyłanymi przez jego przyjaciela, Serrao. Serrao bardzo wyolbrzymiał odległość Moluków od wysp Adamany, i wydawałoby się, że leżą one pośrodku terytorium przyznanego Portugalii przez papieża. To właśnie z tego powodu Magellan zapragnął dopłynąć na Moluki (Wyspy Korzenne) kierując się na zachód, wokół Ameryki Południowej. Otrzymał on dużą pomoc od Diego Barbarosy (poślubił jego córkę) i wpływowego Juana de Arandy, który chciał by Moluki w końcu znalazły się w hiszpańskim posiadaniu. Król Karol I wyraził zgodę na podróż 22 marca 1518 roku i mianował Magellana dowódcą floty. Składała się ona z pięciu jednostek ofiarowanych przez króla, zaopatrzonych w zapasy starczające na dwa lata dla 234 osób. Magellan dowodził głównym statkiem o nazwie ?Trinidad?, pozostałe żaglowce to: ?San Antonio?, ?Concepcao?, ?Victoria?, ?Santiago?. W podróży tej wziął udział również Duarte Barbosa, jego bratanek, kosmograf Andrs de San Martn oraz Włoch Antonio Pigafetta z Vicenzy, który opisał tę wyprawę . Magellan złożył przysięgę na wierność w kościele Santa Mara de la Victoria de Triana, przekazując pewną sumę pieniędzy klasztornym mnichom, aby modlili się za jego powodzenie. Flota wypłynęła 20 września 1519 roku z San Lucar de Barameda. Pokonali drogę z Wysp Zielonego Przylądka do Przylądka Św. Augustyna w Brazylii, później wzdłuż wybrzeża dotarli do Rio de Janeiro (13 grudnia), następnie do ujścia La Plata (10 stycznia 1520). W marcu Magellan zdecydował się spędzić zimę w osadzie Puerto San Juan (port św. Juliana). W tym czasie wybuchł bunt, który szybko stłumiono. Stracono wtedy 2 kapitanów (Quesada i Mendoza), a trzeciego wraz z księdzem pozostawiono na brzegu. Podróż wznowiono 24 sierpnia, a 21 października flota dotarła do Przylądka Virgens i długo poszukiwanych cieśnin ku zachodowi. Cieśniny te są bardzo długie i liczą 373 mile, dzisiaj noszą imię swego odkrywcy, jednak wtedy nazwane zostały Kanałem Wszystkich Świętych. Żaglowiec San Antonio, dowodzony przez Gomeza, niepostrzeżenie odpłynął i wrócił do Hiszpanii, gdy Magellan prowadził resztę statków. Magellan w ciągu 3 tygodni pokonał cieśninę i dostał się na otwarte morze po drugiej stronie Ameryki. Ze względu na spokojne morze w tym momencie nazwał te wody Mar Pacifico, czyli Spokojne Morze. Trzymając się kursu północnego przekroczył równik 13 lutego 1521,6 marca dotarł do Marianów, a 16 marca do wyspy Homonhon w archipelagu filipińskim. Z jego całej załogi zostało tylko 150 ludzi. Na szczęście w tej grupce osób znalazł się również jego malajski tłumacz który umiał się z nimi porozumieć. 7 kwietnia dotarł do wyspy Cobes. Ferdynand Magellan zmarł 27 kwietnia 1521 roku w czasie bitwy na wyspie Mactan. Jedyna osoba która widziała przeżyła i śmierć Magellana tak ją opisała:
Gdy przyszedł ranek, 49 z nas zeszło z pokładu do wody i pomaszerowało przez nią na odległość dwóch strzałów z kuszy, zanim osiągnęliśmy brzeg. Łodzie nie mogły dobić do brzegu z powodu licznych skał w przybrzeżnej wodzie. Pozostałych 11 ludzi zostało do pilnowania łodzi. Gdy dotarliśmy do brzegu, miejscowi uformowali się w trzy oddziały w liczbie ponad 1500 ludzi. Gdy nas zobaczyli, zaatakowali, wydając głośne okrzyki. Muszkieterzy i kusznicy przez pół godziny strzelali do nich na dystans, ale bezskutecznie... Rozpoznawszy kapitana, tak wielu rzuciło się na niego, że strącili mu hełm... Tubylec cisnął bambusową włócznię w twarz kapitana, ale ten zabił go natychmiast swoją piką, która utknęła jednak w ciele. Próbując wyciągnąć miecz, zdołał to uczynić jedynie do połowy, gdyż został ranny w rękę bambusową włócznią. Gdy tubylcy to zobaczyli, rzucili się wszyscy na niego. Jeden ranił go w lewą nogę długim nożem przypominającym szablę, ale jeszcze większym. Spowodowało to, że kapitan upadł na twarz, a ci rzucili się na niego z żelaznymi i bambusowymi włóczniami i nożami, aż zabili nasze światło, nasze pocieszenie i naszego prawdziwego przewodnika. Gdy go uderzali, odwracał się jeszcze, aby ujrzeć, czy wszyscy dostaliśmy się do łodzi. Zobaczywszy jego śmierć, ranni wycofaliśmy się jak najszybciej do łodzi, które już odbijały.
Magellan osobiście nie dotarł do wyznaczonego przez siebie celu- Wysp Korzennych. Był pierwszym, który zdecydował się opłynąć świat, udało się tego dokonać, choć już nie z nim na pokładzie. Jedynie zrobił to jego statek ?Victoria?, z Sebastianem del Cano jako kapitanem i 18-osobową załogą. Było to zdecydowanie największe wyzwanie ówczesnej żeglugi. Wyprawa ta była przełomem dla nauki, dostarczyła odpowiednich dowodów na to, że Ziemia jest okrągła. Oprócz tego ?pokazała? nam, w jaki sposób rozlokowane są lądy i woda na świecie.
Trasa podróży Ferdynanda Magellana, aż do momentu jego śmierci. w załączniku
Źródła:
Książka: ?Co i jak??- Odkrywcy i ich podróże
Encyklopedia PWN
Strony internetowe:
www.sciaga.biz
www.wikipedia.org