Enigma to niemiecka maszyna szyfrująca z czasów II wojny światowej. Była dziełem Centrum Łączności III Rzeszy, ale prace nad nią Niemcy rozpoczęli już w końcu lat 20. Za pomocą Enigmy niemieckie dowództwo przekazywało swoje największe tajemnice. Polscy kryptolodzy złamali szyfr na przełomie lat 1932/33 r. Odtworzyli też konstrukcję Enigmy. Sam Zygalski stworzył metodę tzw. płacht, perforowanych szablonów, które nakładane na siebie pozwalały mechanicznie znajdować aktualne kombinacje Enigmy. Stworzoną replikę maszyny Polacy przekazali 24 lipca 1939 r. aliantom. Anglicy mogli dzięki niej poznać plany militarne Niemiec. lub więcej info.:
1939 1 września ---------- - Napaść Niemiec na Polskę, dokonana bez wypowiedzenia wojny. Początek II wojny światowej w Europie. 3 września ---------- - Wielka Brytania i Francja wypowiedziały wojnę III Rzeszy. Konflikt z Polską przekształcił się w wojnę światową. 9 września ---------- - Armia "Poznań" dowodzona przez gen. Tadeusza Kutrzebę rozpoczęła bitwę nad Bzurą. 12 września ----------- - Francusko-brytyjska konferencja polityczno-wojskowa w Abbeville podjęła decyzję o wstrzymaniu alianckich działań zaczepnych na froncie zachodnim. Władze RP nie zostały o tym poinformowane. 17 września ----------- - Napaść Związku Sowieckiego na Polskę. 28 września ----------- - Podpisany został akt kapitulacji Warszawy. W Moskwie ministrowie spraw zagranicznych Niemiec J. von Ribbentrop i ZSRR W. Mołotow podpisali niemiecko-sowiecki układ "o granicy i przyjaźni". 2 października -------------- - Kapitulacja Rejonu Umocnionego "Hel" - zakończenie walk na Wybrzeżu. W rejonie Kocka początek ostatniej bitwy kampanii polskiej. 5 października -------------- - W Warszawie Hitler odebrał defiladę oddziałów Wehrmachtu. 30 listopada ------------ - Agresja Związku Sowieckiego na Finlandię. 1940 5 marca ------- - Na wniosek szefa NKWD Ławrientija Berii Biuro Polityczne KC WKP(b) podjęło uchwałę o rozstrzelaniu polskich jeńców wojennych przebywających w sowieckich obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz polskich więźniów przetrzymywanych przez NKWD na obszarze przedwojennych wschodnich województw Rzeczypospolitej. W wyniku tej decyzji zgładzono około 22 tys. obywateli polskich. 12 marca -------- - Podpisanie traktatu pokojowego kończącego wojnę sowiecko-fińską. 28 marca -------- - Ogłoszono tzw. deklarację londyńską, w której Wielka Brytania i Francja zobowiązały się do niezawierania separatystycznego pokoju. 9 kwietnia ---------- - Niemcy zaatakowały Danię i Norwegię. 10 maja ------- - Niemcy zaatakowały Holandię, Belgię i Luksemburg. Początek ofensywy wojsk niemieckich we Francji. W Wielkiej Brytanii powołano rząd jedności narodowej z Winstonem Churchillem na czele. 15 maja ------- - Kapitulacja wojsk holenderskich. 19 maja ------- - Naczelnym dowódcą francuskich sił zbrojnych w miejsce gen. Maurice`a Gamelina został gen. Maxime Weygand. Niemcy zajęli Amiens. 20 maja ------- - Wojska niemieckie wkroczyły do Abbeville. 21 maja ------- - Wojska niemieckie dotarły do kanału La Manche. 26 maja - 4 czerwca ------------------- - Ewakuacja wojsk brytyjskich w rejonie Dunkierki. 28 maja ------- - Kapitulacja wojsk belgijskich. 10 czerwca ---------- - Włochy wypowiedziały wojnę Francji i Wielkiej Brytanii. 14 czerwca ---------- - Wojska niemieckie wkroczyły do Paryża. 15 czerwca ---------- - Armia Czerwona wkroczyła do Wilna i Kowna. 16 czerwca ---------- - Premierem rządu francuskiego został marszałek Philippe Petain. Armia Czerwona wkroczyła do Tallina i Rygi. 17 czerwca ---------- - Marszałek Philippe Petain zwrócił się do Niemiec o zawieszenie broni. 22 czerwca ---------- - Kapitulacja Francji wobec Niemiec. 24 czerwca ---------- - Kapitulacja Francji wobec Włoch. 27 czerwca ---------- - Wojska sowieckie zajęły należącą do Rumunii Besarabię i północną Bukowinę. 1 sierpnia ---------- - Rozkaz Adolfa Hitlera dotyczący zwiększenia ataków lotniczych i morskich na Wielką Brytanię. 8 sierpnia ---------- - Początek zmasowanych niemieckich ataków lotniczych na Anglię. "Bitwa o Anglię" trwała do 31 października 1940 r. 16 września ----------- - Wojska włoskie zdobyły Sidi Barrani w Egipcie. 27 września ----------- - Niemcy, Włochy i Japonia podpisały pakt trójstronny. Zgodnie z jego postanowieniami Japonia uznawała prawo Niemiec i Włoch do ustanowienia nowego ładu w Europie. Z kolei Niemcy i Włochy uznawały prawo Japonii do ustanowienia nowego ładu w Azji. 28 października --------------- - Atak wojsk włoskich na Grecję. 9 grudnia --------- - Początek brytyjskiej kontrofensywy w Egipcie, zakończonej w lutym 1941 r. zdobyciem Cyrenajki. 17 grudnia ---------- - Adolf Hitler podpisał plan wojny ze Związkiem Sowieckim, oznaczony kryptonimem "Barbarossa". 1941 11 lutego --------- - Lądowanie pierwszych oddziałów niemieckich w Afryce Północnej. 11 marca -------- - Prezydent Roosevelt podpisał ustawę Lend and Lease. 28 marca -------- - Ofensywa wojsk niemieckich w Afryce Północnej. 6 kwietnia ---------- - Atak wojsk niemieckich na Jugosławię i Grecję. 10 kwietnia ----------- - Proklamowanie niepodległego państwa chorwackiego. 13 kwietnia ----------- - Sowiecko-japoński pakt o nieagresji. 27 kwietnia ----------- - Wojska niemieckie wkroczyły do Aten. 10 maja ------- - Ucieczka Rudolfa Hessa, zastępcy Adolfa Hitlera, do Wielkiej Brytanii. 18 maja ------- - Kapitulacja wojsk włoskich w Etiopii. 20 maja ------- - Początek niemieckiego desantu na Kretę. 22 czerwca ---------- - Początek niemieckiej agresji na Związek Sowiecki. 12 lipca -------- - Podpisanie sowiecko-brytyjskiego układu wojskowego. 30 lipca -------- - W Londynie gen. Władysław Sikorski podpisał z ambasadorem ZSRR Iwanem Majskim polsko-sowiecki układ o wspólnej walce przeciwko III Rzeszy. 12 sierpnia ----------- - Winston Churchill i Franklin D. Roosevelt podpisali na pokładzie brytyjskiego pancernika "Prince of Wales" tzw. Kartę Atlantycką. 14/15 sierpnia -------------- - Pierwszy masowy nalot brytyjskich bombowców na Niemcy. 9 września ---------- - Początek niemieckiej blokady Leningradu. 30 września ----------- - Początek niemieckiej ofensywy na Moskwę. 16 października --------------- - Rząd ZSRR i korpus dyplomatyczny przeniosły się z Moskwy do Kujbyszewa. 19 października --------------- - W Moskwie ogłoszono stan oblężenia. 27 listopada ------------ - W rezultacie brytyjskiej ofensywy przerwane zostało oblężenie Tobruku. 28 listopada ------------ - Kapitulacja ostatnich oddziałów włoskich w Afryce Wschodniej. 4 grudnia --------- - Gen. Władysław Sikorski i Józef Stalin podpisali w Moskwie polsko-sowiecką deklarację o walce z Niemcami. 6 grudnia --------- - Początek kontrofensywy Armii Czerwonej w rejonie Moskwy. Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Węgrom, Rumunii i Finlandii. 7 grudnia --------- - Japoński atak na amerykańską bazę morską Pearl Harbour. 8 grudnia --------- - Japonia wypowiedziała wojnę Stanom Zjednoczonym, Wielkiej Brytanii, Australii i Kanadzie. 11 grudnia ---------- - Niemcy i Włochy wypowiedziały Stanom Zjednoczonym wojnę. 1942 1 stycznia ---------- - W Waszyngtonie 26 państw podpisało Deklarację Narodów Zjednoczonych (wśród nich Polska). 9 stycznia ---------- - Początek ofensywy Armii Czerwonej, która do końca lutego odrzuciła wojska niemieckie około 400 km. na zachód od Moskwy. 21 stycznia ----------- - Początek kontrofensywy wojsk niemieckich w Afryce Północnej. 15 lutego --------- - Wojska japońskie zdobyły Singapur. 7 marca ------- - Wojska japońskie zdobyły Rangun w Birmie. 10 kwietnia ----------- - Kapitulacja oddziałów amerykańskich na Półwyspie Bataan (Filipiny). 4-8 maja -------- - Bitwa na Morzu Koralowym. 6 maja ------ - Wojska japońskie zajęły całe Filipiny. 26 maja ------- - Początek ofensywy wojsk niemieckich i włoskich w Afryce Północnej. 3-7 czerwca ----------- - Bitwa o Midway. 21 czerwca ---------- - Wojska niemieckie zajęły Tobruk. 25 czerwca ---------- - Wojska niemieckie przekroczyły granice Egiptu. 28 czerwca ---------- - Rozpoczęcie niemieckiej ofensywy w południowo-wschodniej Rosji. 4 lipca ------- - Wojska niemieckie zdobyły Sewastopol. 19 sierpnia ----------- - Początek walk o Stalingrad. 31 sierpnia ----------- - Ruszyła niemiecka ofensywa na Aleksandrię (załamała się 2 września). 23 października --------------- - Początek zwycięskiej ofensywy wojsk brytyjskich w Afryce Północnej (El-Alamein). 7/8 listopada ------------- - Lądowanie wojsk alianckich w Maroku i Algierii. 11 listopada ------------ - Wojska niemieckie wkroczyły do nie okupowanej części Francji. 13 listopada ------------ - Wojska brytyjskie zajęły Tobruk. 19 listopada ------------ - Armia Czerwona rozpoczęła kontrofensywę na południu Rosji. 1943 14-25 stycznia -------------- - Spotkanie Winstona Churchilla i Franklina D. Roosevelta w Casablance. Wśród omawianych spraw m.in. decyzja o nasileniu bombardowań na Niemcy oraz kwestia przeniesienia działań wojennych na teren Europy. 18 stycznia ----------- - Przerwanie blokady Leningradu. 23 stycznia ----------- - Wojska niemieckie i włoskie opuściły Trypolis. 2 lutego -------- - Kapitulacja wojsk niemieckich pod Stalingradem. Do niewoli sowieckiej wziętych zostało ponad 90 tys. żołnierzy niemieckich, feldmarszałek Friedrich von Paulus oraz 20 generałów. 19 kwietnia ----------- - Początek Powstania w Getcie Warszawskim. 12-13 maja ---------- - Kapitulacja wojsk niemieckich i włoskich w Afryce Północnej. 12-25 maja ---------- - Rozmowy Winstona Churchilla i Franklina D. Roosevelta w Waszyngtonie: decyzja o lądowaniu wojsk alianckich na południu Włoch, przełożenie inwazji we Francji na 1944 r. 5 lipca ------- - Początek nieudanej niemieckiej ofensywy pod Kurskiem - największa bitwa pancerna II wojny światowej. 10 lipca -------- - Lądowanie wojsk alianckich na Sycylii. 12 lipca -------- - Kapitulacja Syrakuz. Początek kontrofensywy Armii Czerwonej w rejonie Orła. 24-30 lipca ----------- - Masowe naloty alianckie na Hamburg. 25 lipca -------- - We Włoszech Benito Mussolini został odsunięty od władzy przez Wielką Radę Faszystowską i aresztowany. 3 sierpnia ---------- - Ofensywa Armii Czerwonej w rejonie Biełgorodu. 14-24 sierpnia -------------- - Rozmowy Winstona Churchilla i Franklina D. Roosevelta w Quebec m.in. na temat inwazji we Francji (Operacja "Overlord"). 23 sierpnia ----------- - Armia Czerwona zajęła Charków. 3 września ---------- - Lądowanie wojsk brytyjskich w Kalabrii. 8 września ---------- - Ogłoszenie zawieszenia broni z Włochami. 12 września ----------- - Niemieccy spadochroniarze uwolnili więzionego w Gran Sasso Benito Mussoliniego. 13/14 września -------------- - Oddziały Wolnych Francuzów wylądowały na Korsyce, którą zajęły 5 października. 19/20 września -------------- - Wojska alianckie zdobyły Sardynię. 26 września ----------- - Armia Czerwona odzyskała Smoleńsk. 13 października --------------- - Włoski rząd Pietro Badoglio wypowiedział wojnę Niemcom. 23 października --------------- - Ofensywa Armii Czerwonej nad Dnieprem. 25 października --------------- - Armia Czerwona zdobyła Dniepropietrowsk. 3 listopada ----------- - Wojska sowieckie odzyskały Kijów. 22-26 listopada - Konferencja w Kairze z udziałem Winstona Churchilla, Franklina D. Roosevelta oraz Czang Kaj-szeka. 28 listopada - 1 grudnia ------------------------ - Konferencja Wielkiej Trójki w Teheranie: Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt i Józef Stalin. 1944 17 lutego --------- - Likwidacja kotła pod Białą Cerkwią i Korsuniem - straty niemieckie około 55 tys. 20-25 lutego ------------ - Masowe naloty amerykańskie na Niemcy, tzw. "Big Week". 4 marca ------- - Początek ofensywy wojsk sowieckich na Ukrainie. 5 marca ------- - Rozpoczęcie operacji alianckiej w Birmie. 19 marca -------- - Początek niemieckiej okupacji Węgier. 24 marca -------- - Wielka ucieczka z niemieckiego obozu dla lotników w Żaganiu. 12 maja ------- - Armia Czerwona w wyniku ofensywy rozpoczętej 5 maja zajęła Krym. - Wojska alianckie przełamały we Włoszech tzw. linie Gustawa. - 18 maja Oddziały II Korpusu Polskiego zdobyły ruiny klasztoru benedyktynów na Monte Cassino. 4 czerwca --------- - Do Rzymu wkroczyły oddziały amerykańskie. 6 czerwca --------- - Siły zbrojne alianckich państw zachodnich rozpoczęły największą w czasie II wojny światowej operację desantową - lądowanie w Normandii. Była ona częścią operacji "Overlord", otwierającej drugi front w Europie. 23-24 czerwca ------------- - Armia Czerwona rozpoczęła operację białoruską. 20 lipca -------- - Nieudany zamach na Adolfa Hitlera w jego kwaterze polowej w Prusach Wschodnich w Wilczym Szańcu. 1 sierpnia ---------- - Wybuch Powstania Warszawskiego. 15 sierpnia ----------- - Lądowanie wojsk alianckich w południowej Francji. 15-22 sierpnia -------------- - 1 Dywizja Pancerna gen. Stanisława Maczka stoczyła bitwę pod Falaise. 24 sierpnia ----------- - Wyzwolenie Paryża. 25 sierpnia ----------- - Rumunia wypowiada wojnę Niemcom. 26 sierpnia ----------- - Bułgaria ogłosiła wystąpienie z wojny i neutralność. 29 sierpnia ----------- - Wybuch powstania na Słowacji. 4 września ---------- - Wojska alianckie zajęły Antwerpię. 5 września ---------- - Związek Sowiecki wypowiedział wojnę Bułgarii. 8 września ---------- - Bułgaria wypowiedziała wojnę Niemcom. 9 września ---------- - Zakończenie stanu wojny Związku Sowieckiego z Bułgarią. 11 września ----------- - Wojska amerykańskie przekroczyły granicę Niemiec. 11-16 września -------------- - Konferencja w Quebec z udziałem Winstona Churchilla i Franklina D. Roosevelta: m.in. omówienie kwestii okupacji Niemiec. 17-26 września -------------- - Operacja powietrzno-desantowa sił alianckich w Holandii (Operacja "Market-Garden"). 19 września ----------- - Podpisanie zawieszenia broni pomiędzy Związkiem Sowieckim i Finlandią. 13 października --------------- - Wojska brytyjskie i greckie wkroczyły do Aten. 15 października --------------- - Regent Węgier Miklos Horty ogłosił zawieszenie broni z aliantami. 16 października --------------- - W wyniku puczu wspieranego przez Niemcy władzę na Węgrzech przejął Ferenc Szalasi, przywódca Strzałokrzyżowców, węgierskich faszystów. 20 października --------------- - Armia Czerwona wspólnie z oddziałami jugosłowiańskimi wkroczyła do Belgradu. 22-25 października ------------------ - Flota amerykańska odniosła zwycięstwo nad flotą japońską w rejonie Filipin. 28 października --------------- - Bułgaria podpisała zawieszenie broni z aliantami. 29/30 listopada --------------- - Pierwszy wielki nalot amerykańskich bombowców na Tokio. 16 grudnia ---------- - Początek niemieckiej ofensywy w Ardenach. 1945 12 stycznia ----------- - Rozpoczęła się zimowa ofensywa Armii Czerwonej. 23 stycznia ----------- - Wojska alianckie przekroczyły Ren. 24 stycznia ----------- - Armia Czerwona doszła do Odry. 4- 11 lutego ------------ - Konferencja "Wielkiej Trójki" w Jałcie: Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt, Józef Stalin. 13 lutego --------- - Wojska sowieckie zajęły Budapeszt. 13-14 lutego ------------ - Naloty alianckie na Drezno. 3 marca ------- - Finlandia wypowiedziała wojnę Niemcom. 9/10 marca ---------- - Nalot amerykańskich bombowców na Tokio. 1 kwietnia ---------- - Inwazja wojsk amerykańskich na Okinawę. 5 kwietnia ---------- - Związek Sowiecki wypowiedział pakt o nieagresji z Japonią. 13 kwietnia ----------- - Armia Czerwona zajęła Wiedeń. 16 kwietnia ----------- - Armia Czerwona rozpoczęła ofensywę na Berlin. 19/20 kwietnia -------------- - Wojska amerykańskie zajęły Lipsk. 25 kwietnia ----------- - W Torgau nad Łabą doszło do spotkania Armii Czerwonej z wojskami amerykańskimi i brytyjskimi. 26 kwietnia ----------- - Wojska 2 Frontu Białoruskiego zdobyły Szczecin. W San Francisco rozpoczęły się obrady konferencji założycielskiej Narodów Zjednoczonych. 28 kwietnia ----------- - Włoscy partyzanci rozstrzelali Benito Mussoliniego. 30 kwietnia ----------- - W Berlinie samobójstwo popełnił Adolf Hitler. 2 maja ------ - Dowódca obrony Berlina gen. Helmuth Weidling wydał rozkaz zaprzestania walki. SS-Obergrupenfuehrer Karl Wolff podpisał akt kapitulacji wojsk niemieckich we Włoszech. 4 maja ------ - Admirał Hans Georg von Friedeburg podpisał akt kapitulacji wojsk niemieckich w Holandii, Danii, Norwegii i północnych Niemczech. 5 maja ------ - Wybuch powstania w Pradze. 6 maja ------ - 1 Dywizja Pancerna gen. Stanisława Maczka zajęła Wilhelmshaven. Armia Czerwona zdobyła po długim oblężeniu Festung Breslau. 7 maja ------ - W kwaterze głównej gen. Dwighta D. Esenhowera w Reims gen. Alfred Gustaw Jodl, w obecności przedstawicieli czterech mocarstw alianckich, podpisał akt bezwarunkowej kapitulacji Niemiec. 8 maja ------ - Na żądanie Stalina kapitulacja Niemiec została powtórzona. W Karlhorst, na przedmieściach Berlina, marszałek Georgij Żukow, któremu towarzyszyli brytyjski marszałek lotnictwa Arthur Tedder, amerykański generał Karl Spaatz oraz generał francuski Jean de Lattre de Tassigny, o godz. 22.30 przyjął bezwarunkową kapitulację niemieckich sił zbrojnych od feldmarszałka Wilhelma Keitla. W Moskwie, ze względu na dwugodzinną różnicę czasu był już 9 maja. 10 maja ------- - Armia Czerwona zdobyła Pragę. 14 maja, 16/17 maja ------------------- - Ciężkie naloty amerykańskich bombowców na Nagoję. 23/24 maja ---------- - W wyniku nalotu amerykańskich bombowców na Tokio zniszczona została znaczna część miasta. 5 czerwca --------- - Podpisanie Deklaracji Berlińskiej. 22 czerwca ---------- - W Moskwie odbyła się parada zwycięstwa. Zakończenie walk na Okinawie. 26 czerwca ---------- - Przedstawiciele 50 państw podpisali w San Francisco Kartę Narodów Zjednoczonych. 17 lipca -2 sierpnia -------------------- - Konferencja Wielkiej Trójki w Poczdamie: Winston Churchill (Clement Attlee), Harry Truman i Józef Stalin. 2 sierpnia ---------- - Największy nalot II wojny światowej: 800 superfortec B-29 zbombardowało cztery największe miasta Japonii. 6 sierpnia ---------- - Amerykanie zrzucili bombę atomową na Hiroszimę. 8 sierpnia ---------- - Związek Sowiecki wypowiedział wojnę Japonii. Armia Czerwona wkroczyła do Mandżurii i Korei. 9 sierpnia ---------- - Amerykanie zrzucili bombę atomową na Nagasaki. 10 sierpnia ----------- - Rząd japoński zwrócił się do aliantów z propozycją kapitulacji. 2 września ---------- - Bezwarunkowa kapitulacja Japonii. (PAP)