szklarska poreba - karkonosze

PRZYRODA

Walory przyrodnicze tych gór spowodowały, że w 1959 roku utworzono tu Karkonoski Park Narodowy. Rozciąga się on na powierzchni ponad 5,5 tysiąca ha, zarówno po polskiej jak i czeskiej stronie Karkonoszy. Ochroną ścisłą objęto 1710 ha. Na jego obszarze występują charakterystyczne formy rzeźby: skałki ostańcowe, (Słonecznik, Końskie Łby, Pielgrzymy, Paciorki, Trzy Świnki), skalne (Śnieżne Kotły, Kotły z Małym i Wielkim Stawem), gołoborza oraz płaskie zrównania z torfowiskami. Znaczne spadki terenu i uskoki skalne sprzyjają powstawaniu wodospadów. Do największych należą Wodospady Łomniczki (300-metrowy ciąg kaskad potoku Łomniczka), Wodospad Szklarki (13 m wysokości) i największy w polskich Karkonoszach - Wodospad Kamieńczyka (27 m wysokości). Roślinność Parku jest bogata i ma wyraźny charakter piętrowy, typowy dla gór. Oprócz regla dolnego (500 - 1000 m n.p.m.) i regla górnego (1000 - 1250 m n.p.m.) występuje piętro kosodrzewiny (około 1250 -1300 m n.p.m.) oraz powyżej strefa skalna roślinności alpejskiej. Najbardziej wartościowe z przyrodniczego punktu widzenia są tereny piętra subalpejskiego (1250-1450 m n.p.m.). Oprócz zarośli kosodrzewiny występują tu m.in.: liściaste zarośla brzozy karpackiej i wierzby lapońskiej, ziołorośla, traworośla, zbiorowiska z licznym udziałem wietlicy alpejskiej, a także zbiorowiska źródliskowe i torfowiskowe. Do najbogatszych florystycznie fragmentów Parku należą kotły polodowcowe, na dnie, których wśród okazałych powierzchni zioło rośli występują: modrzyk górski, miłosna górska, jaskier platanolistny, ciemiężyca zielona. Zbocza porastają traworośla z zawilcem narcyzowym i sasanką alpejską. Wzdłuż potoków rozwijają się zbiorowiska źródliskowe i torfowiskowe z bartsją alpejską, gnidoszem sudeckim i czosnkiem syberyjskim. Fenomenem przyrody są wysokie torfowiska subalpejskie na Równi pod Śnieżką oraz pod Mumlawskim Wierchem z maliną moroszką i wełnianeczką alpejską. W piętrze alpejskim - powyżej 1450 m n.p.m. występują murawy z sitem skuciną i Jastrzębcem alpejskim, porastające zbocza Śnieżki. Na terenie Parku opisano 900 gatunków roślin naczyniowych, w tym gatunki będące reliktami epoki lodowcowej, m.in.: skalnica śnieżna, gnidosz sudecki, wierzba lapońska, malina moroszka. Pośród większych ssaków w Karkonoszach spotkać można jelenie, sarny, lisy, łasice, dziki a także sprowadzone z Pirenejów muflony. Wśród ptaków znaleźć można cietrzewie, głuszce, sowę włochatą, dzięcioł czarnego a także bardziej pospolite zięby i mysikróliki. Coraz częściej w Karkonoskich potokach pływają pstrągi, świadczy to wyraźnej poprawie czystości wód.


KLIMAT

Także pod względem klimatycznym Karkonosze są bardzo ciekawymi górami. Trzeba koniecznie zapamiętać, że warunki klimatyczne tu panujące są podobne jak w górach wysokich. Występują częste i bardzo gwałtowne zmiany pogody a różnica pogody pomiędzy punktami odległymi od siebie o kilka lub kilkanaście kilometrów może być bardzo duża. Bardzo częstym zjawiskiem obserwowanym w zimie jest inwersja, wówczas temperatura w Kotlinie Jeleniogórskiej jest dużo niższa niż w górach. Warunki klimatyczne występujące np. w Szklarskiej Porębie zbliżone są do tych, jakie występują w Alpach na wysokości powyżej 2000 metrów. Cecha ta sprawia, że góry te często są wybierane przez sportowców jako miejsce treningu wytrzymałościowego. Trening w takich warunkach sprzyja, bowiem przyrostowi czerwonych krwinek.


BUDOWA GEOLOGICZNA

Główna cześć Karkonoszy (od przełęczy Szklarskiej do Śnieżki) zbudowana jest z granitu wypiętrzonego ok. 300 mln lat temu. Wschodnia część zbudowana jest z dużo starszych gnejsów i łupków łyszczykowych, powstałych z przeobrażonych prastarych skał osadowych. Z budową geologiczną wiąże się także bogactwo minerałów. W samych Karkonoszach bądź też w ich bezpośrednim sąsiedztwie znaleźć można następujące minerały: agat, ametyst, kryształ górski, kwarc dymny i różowy, nefryt, piryt, rubin, szafir.


ATRAKCJE


Szrenica - szczyt u podnóż, którego leży Szklarska Poręba (1362m n.p.m.). Prowadzi na niego krzesełkowa kolej linowa, na wierzchołku znajduje się znane schronisko górskie "Szrenica". Mimo iż Szrenica nie jest górą wysoką, panują tu warunki śniegowe takie jak w Alpach na wysokości 2000 m n.p.m. Ten naturalny walor sprawił, że od kilku lat na obszarze góry powstaje nowoczesny ośrodek narciarski Skiarena Szrenica.

Wysoki Kamień - górujący od zachodu nad Szklarską Porębą szczyt o wysokości 1058m n.p.m., położony w Wysokim Grzbiecie Gór Izerskich.

Chybotek - od XIX wieku jedna z głównych atrakcji turystycznych Szklarskiej Poręby. Kilkumetrowej wysokości grupa skalna złożona z kilku bloków. Najwyżej położony kamień o średnicy ok. 4m wsparty w dwóch miejscach daje się łatwo rozkołysać. Ze względu na swój kształt zwany był także "Misą cukru". Z Chybotkiem związane są walońskie podania. Skałę tą otacza aura tajemniczości i według starych przekazów zamykała ona wejście do podziemnego skarbca.

Czerwona Jama - sztucznie powstała przy eksploatowaniu pegmatytów jaskinia ok. 6m głębokości i około 4m wysokości.

Wodospad Szklarki - malowniczo położony na terenie enklawy Karkonoskiego Parku Narodowego, w środkowej części Wąwozu Szklarki, wodospad spadający kaskadą o wysokości 13,3 m, zwężający się ku dołowi i skręcający spiralnie masy wody. Na lewym brzegu skalnego progu znajdują się okazałe marmity. Przy wodospadzie usytuowane jest małe schronisko "Kochanówka".

Wodospad Kamieńczyka - najwyższy wodospad po polskiej stronie Karkonoszy. Próg wodospadu znajduje się na wysokości 843 m n.p.m. Kamieńczyk spada trójstopniową kaskadą o wysokości 27m do przepięknego Wąwozu Kamieńczyka - klasycznego przykładu erozji wstecznej potoku i stopniowego cofania się progu wodospadu. Wąwóz ma około 100m długości, a jego pionowe skalne ściany osiągają ponad 25 m wysokości. Na niektórych odcinkach jego szerokość nie przekracza 4m. Za środkową kaskadą wodospadu znajduje się, po części sztucznie wykuta jaskinia - tzw. "Złota Jama" ze skupiskami pegmatytu i ametystów. Obok wodospadu pierwsze po wojnie nowo wybudowane schronisko "Kamieńczyk".

Jest również wiele innych atrakcji np.:

Zamek Chojnik, Śnieżka, Świątynia Wang, Kocioł Małego Stawu, Śnieżne Kotły, Złoty Widok, Zakręt Śmierci, Krzywe Baszty i Krucze Skały