kultura i oświata w czasach PRL                   daje wszystko i naj  

Rozwój dyskusji o sprawach publicznych Obiady czwartkowe u króla Stanisława Augusta Poniatowskiego z udziałem m.in. Adama Naruszewicza, Stanisława Konarskiego, Ignacego Krasickiego – dyskusje o literaturze, nauce, oświacie i sprawach politycznych Publicystyka w czasopismach – „Zabawy przyjemne i pożyteczne”, 1771, Adam Naruszewicz; „Monitor”, 1765, Ignacy Krasicki Ideały oświeceniowe w literaturze i publicystyce – Stanisław Staszic „Przestrogi dla Polski”; Stanisław Konarski „O skutecznym rad sposobie”; Hugon Kołłątaj „Stanisława Małachowskiego Anonima listów kilka”; Julian Ursyn Niemcewicz „Powrót posła”   Rozwój nauki Działalność Komisji Edukacji Narodowej (1773) Powstanie Collegium Nobilium (1740), Szkoły Rycerskiej (1765), gdańskiego Towarzystwa Przyrodniczego (1743) i Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych Reforma Akademii Krakowskiej – dzieło Hugona Kołłątaja Rozwój Uniwersytetu Wileńskiego jako ważnego ośrodka naukowego Rozwój nauk historycznych – Adam Naruszewicz („Historia narodu polskiego”, 1780), Kajetan Skrzetuski, Karol Wyćwicz Biblioteka Załuskich – udostępniona w 1747 z 200 tys. tomów, ogłoszona przez KEN Biblioteką Publiczną Rzeczypospolitej, w l.90 – 400 tys. druków Rozwój nauk ścisłych – Jan Śniadecki (matematyka), Jędrzej Śniadecki (chemia), Michał Poczobutt-Odlanicki (astronomia; 1753 obserwatorium w Wilnie), Krzysztof Kluk (botanika; „Dykcjonarz roślinny”, „Rzeczy kopalnych osobliwie zdatniejszych szukanie”), Karol Perthees (kartografia)   Sztuka klasycyzmu w Polsce Wpływy francuskie skąd Braniccy i Czartoryscy sprowadzają projekty architektoniczne i przedmioty codziennego użytku Stworzenie przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego ośrodka artystycznego na dworze królewskim (Bacciarelii, Bellotto, Le Brun) Królewski mecenat – fundacja stypendiów (m.in. malarz Franciszek Smuglewicz w Rzymie, architekt Jan Chrystian Kamsetzer w Grecji); opieka nad urbanistyką, architekturą, rzeźbą, malarstwem i kolekcjonerstwem Kształcenie artystów – Akademia Sztuk Pięknych, pracownia malarska Bacciarellego przy Zamku Królewskim Architektura – przebudowa Pałacu Łazienkowskiego i komnat Zamku Królewskiego (Jakub Fontana, Dominik Merlini); domy bankierskie, handlowe, hotele, kamienice (klasycyzm mieszczański); budynki użyteczności publicznej – ratusze, teatry, gmachy bibliotek, akademii, szkół Malarstwo – Marcelo Bacciarelli, Bernardo Belotto-Canaletto, Giovanni Lampi, Jan Norblin, Aleksander Orłowski, Franciszek Smuglewicz Rzeźba – Andre Le Brun   Sztuka epoki porozbiorowej – neoklasycyzm i neogotyk Kres mecenatu królewskiego i wzrost wpływów państw zaborczych Warszawa, Kraków i Wilno – silne centra kultury Rozwój architektury do lat 30-tych XIX w. – działalność Antonio Corazziego z Florencji (gmachy Banku Polskiego, Komisji Rządowej do Spraw Wewnętrznych, Pałacu Ministra Skarbu, Teatru Wielkiego), Chrystiana Piotra Aignera (Pałac Namiestnikowski 1818-1819)