Jakim twoim zdaniem są najważniejsze sukcesy i porażki Rzeczpospolitej w XVII i XVIII wieku?

W XVII w. wybuchło kilka powstań kozackich. Największym z nich było powstanie z 1648 r. kierowane przez Bohdana Chmielnickiego. Jego przyczyną były zawiedzione nadzieje kozackie na wojnę z Turcją oraz nasilające się konflikty społeczne na Ukrainie. Chmielnicki wspierany przez Tatarów pobił wojska polskie w bitwach pod Żółtymi Wodami i Korsuniem. Kilka miesięcy później rozgromił polskie wojsko pod Piławcami i doszedł pod Zamość i Lwów. Choć później zaczął ponosić klęski, to przez wiele lat wojska polskie nie mogły poradzić sobie z powstańcami. Długa, ciężka i krwawa wojna domowa toczyła się ze zmiennym szczęściem. Zawierane kilkakrotnie ugody nie były respektowane przez obie strony. W 1654 r. Kozacy zawarli w Perejasławiu ugodę z Rosją i uznali władzę rosyjską w zamian za pomoc w wojnie przeciwko Rzeczpospolitej. Krok ten okazał się bardzo brzemienny w konsekwencje. Do wojny przystąpiły w 1654 r. wojska rosyjskie i odniosły poważne sukcesy. Podczas ,,Potopu szwedzkiego” działania wojenne zostały zawieszone, ale w 1660r. znów je wznowiono. Mimo zwycięstwa wojsk polskich dowodzonych przez J. Lubomirskiego pod Cudnowem, oraz wojsk polsko-litewskich Czarnieckiego i Sapiehy pod Połonką nie udało się utrzymać całej Ukrainy pod polskim panowaniem. Wojnę zakończył rozejm zawarty w 1667 r. w Andruszowie, na mocy którego Ukraina została podzielona wzdłuż Dniepru. Jej lewobrzeżna część wraz z Kijowem, została przyłączona do Rosji. Kozacy znaleźli się pod panowaniem rosyjskim. Dla samych Kozaków takie rozwiązanie okazało się fatalne w skutkach. Próbowali oni odgrywać rolę samodzielnego czynnika politycznego, manewrując między Rzeczpospolitą, Rosją i Turcją. Kozaczyzna ostatecznie została zlikwidowana w początkach XVIII w. Ostatnim wystąpieniem na Ukrainie było powstanie hajdamaków w 1768 r. Jego bezpośrednią przyczyną był wzrost pańszczyzny i prześladowania dyzunitów. Powstańcy pod dowództwem I. Gonty i M. Żeleźniaka dokonali rzezi szlachty i Żydów chroniących się w miasteczku Humań. Powstanie zostało stłumione przez wojska polskie i rosyjskie. Wszystkie te wojny toczone przez Polskę doprowadziły do wielkich zniszczeń kraju. Ich rozmiar był zatrważający. Doprowadziły one gospodarkę polską do ruiny. Po wojnach ze Szwecją zakończonych w 1660 r. około 60% ziem uprawnych leżało odłogiem. Straty wśród ludności cywilnej doprowadziły do zerwania ciągłości osadnictwa na ziemiach. Ubytki wśród ludności oraz brak środków na odbudowę spowodował cofnięcie gospodarcze Polski. Zjawiska te dotknęły zarówno wieś, jak i miasto.

XVI stulecie w zakresie wojskowości przyniosło wiele zmian. Za panowania Zygmunta I Wazy doszło do zasadniczej zmiany przejścia na system armii zaciężnej w miejsce pospolitego ruszenia. Armii płatnej używał już Kazimierz Jagielończyk w wojnie 13-letniej, ale na większą skalę posługiwał się dopiero Zygmunt I. Armię zaciężną reprezentowali żołnierze zawodowi, lepiej i jednolicie uzbrojeni i lepiej wyćwiczeni, zdolni do działania w szyku, manewrowania i współdziałania z innymi oddziałami. Jednak pospolite ruszenie nie przestało istnieć, korzystano z niego sporadycznie dobrym przykładem jest ?wojna kokosza? 1537 rok jednak z bardzo złym skutkiem. XVI wiek to napięta sytuacja na kresach południowo- wschodnich ( niebezpieczeństwo tatarskie). Niemal, co roku kierowano tam 2000-3000 wojska zaciężnego, które stanowiło tzw. ? obronę potoczną?, zaś poszczególne kampanie wojenne powodowały w Królestwie Polskim zaciągnięcie od kilku od kilkunastu tysięcy zbrojnych. Zaciągu dokonywano na podstawie upoważnienia królewskiego tzw. ?listu przypowiedniego? tym zajmował się- rotmistrz, on także wypłacał żołd, sprawdzał stan uzbrojenia, ćwiczył oddział i dowodził na polu. Natomiast armia zaciężna podlegała hetmanowi, który w XVI wieku otrzymał pomoc w swej pracy, czyli mowa tu o jego zastępcy hetmanie polnym, miał też do pomocy pisarza wojskowego oraz oboźnego itd. Hetman też regulował kwestie organizacyjne i porządkowe wydając tzw. ? artykuły hetmańskie?.  Bardzo istotną zmianą w armiach ówczesnych było również szerokie wprowadzenie broni palnej. Dotyczy to artylerii, ponieważ działa w XVI wieku stały się bardziej liczne i skuteczniejsze w zakresie donośni i siły kruszącej. Broń palną uzyskała także piechota- początkowo ?rusznice?, a później ? arkebuzy?( lżejsze rusznice z kolbą). W II połowie XVI wieku pojawiły się muszkiety z zamkiem kołowym. Piechota w wojsku polskim nie była liczna i nie ona rozstrzygała bitwy. Głównym zadaniem piechoty była rola pomocnicza i obrona ruchomych obwarowań, ? czyli taborów, artylerii, ewentualnie działania oblężnicze. Przeważało uzbrojenie strzeleckie, a ilość pikinierów był niewielki. W działaniach wojennych to jazda była atutem oręża polskiego. Wiązało się to także z wielkimi terenami i ruchliwym przeciwnikiem, szczególnie na poł-wch. Nie była to jednak jazda rycerska, ciężkozbrojna, lecz głównie lekka, wyposażona w półpancerz lub pozbawiona go w ogóle. Stawiano na ruchliwość, działanie w szyku, atakując w pędzie białą bronią ( kopia, koncerz, szabla). Przewaga jazdy i wykorzystanie jej ruchliwości wykształciła w dowództwach polskich doktrynę, która skłaniała ich do rozstrzygania bitew w polach. Rzadko dochodziło do działań oblężniczych( Wykorzystywano podkopy i ciężką artylerie).

Jakim twoim zdaniem są najważniejsze sukcesy i porażki Rzeczpospolitej w XVII i XVIII wieku?

Jakim twoim zdaniem są najważniejsze sukcesy i porażki Rzeczpospolitej w XVII i XVIII wieku?...