1. Powstawanie gleby jest procesem bardzo powolnym i przebiega następujący sposób: 1. Materiał skalny ulega wietrzeniu fizycznemu chemicznemu-powstaje zwietrzelina. 2. Pojawiają się organizmy żywe, takie jak: bakterie, grzyby, mchy i porosty, które rozpoczynają procesy glebotwórcze. 3. Rozwijają się rośliny, pojawiają się zwierzęta- tworzy się warstwa próchnicza. 4. Gleba zaczyna, żyć własnym życiem’’- minerały oraz drobiny materii wraz z wodą przemieszczają się w głąb profilu glebowego. Żyzność gleb w większej mierze zależy od poziomu próchnicy. Jak wiemy najżyźniejszą glebą są czarnoziemy, które powstały na lessach. Poziom próchnicy zależy od rodzaju podłoża, nasłonecznienia, klimatu, wody, podłoża sklanego, rzeźby terenu, roślinnności i zwierząt, a także działalności człowieka. to dzięki tym czynnikom glebotwórczym z gleby inicjalnej (niewykształconej) powstaje słaściwy typ gleby np. bielice. 2. ożywione: grzyby, minerały, okruchy skał nieożywione: powietrze, woda, szczątki organizmów mikroskopijne zwierzęta 3. Gwałtowne zmiany klimatyczne Niedobór wody Mały opór powietrza Łatwy dostęp do tlenu Duża ilość światła 2.
1.Powstanie gleby najczęściej trwa setki czy tysiące lat. Pierwszym etapem jest proces wietrzenia podłoża skalnego, zwanego skałą macierzystą. W jego wyniku powstaje warstwa zwietrzeliny, czyli rozkruszonej skały macierzystej złożonej z różnej wielkości okruchów skalnych: kamieni, żwiru, piasku i iłu. Z czasem pokruszony materiał skalny porastają rośliny – najpierw pojawiają się te o małych wymaganiach, potem roślinność staje się coraz bogatsza, co sprzyja rozkładaniu się resztek obumarłych roślin. Końcowym etapem tworzenia się gleby jest powstanie substancji zwanej próchnicą, która z czasem ulega przemianie w związki mineralne. 2.Składniki gleby: -ożywione: grzyby,mikroskopijne,zwierzęta -nieożywione: powietrze, woda, szczątki organizmów,okruchy skał,minerały 3. Przystosowania mają ułatwić zwierzętom: - życie w danym środowisku, - zdobywanie pokarmu, - ochronę lub obronę przed wrogiem. Zwierzęta żyjące w różnych strefach klimatycznych, nawet jeżeli są ze sobą blisko spokrewnione, różnią się od siebie z powodu odmiennych warunków życia. Zwierzęta lądowe mają różne siedliska: - pod ziemią: kret, dżdżownica, nornica; - w powietrzu: ptaki, owady, nietoperze; - na lądzie i w wodzie: żaba, wydra. W zależności od miejsca, w którym żyją, zwierzęta mają odpowiednie cechy budowy - są przystosowane do warunków życia: - pod ziemią: kret - jest prawie ślepy (wzrok nie jest mu potrzebny), jego ciało ma walcowaty kształt (co ułatwia przemieszczanie w wąskich korytarzach), przednie łapy, służące do kopania, przypominają łopatki koparki, jego sierść wyrasta pionowo, jest gęsta i krótka (pomaga mu w cofaniu się w korytarzach, nie osiadają na niej cząstki gleby); - w górach: kozica - ma nogi zakończone krótkimi i twardymi racicami, co umożliwia szybkie i bezpieczne poruszanie się po stromych skałach; - tereny bagniste: łoś - ma nogi zakończone dużymi, szeroko rozstawionymi racicami, dzięki czemu może się poruszać po grząskim terenie; - drzewa: dzięcioł - sprawne poruszanie po gałęziach umożliwia mu odpowiedni układ palców: dwa są skierowane do przodu, dwa do tyłu, są one zakończone ostrymi pazurami, sztywny ogon służy do podpierania się. Te cechy ułatwiają mu poruszanie się po pniach drzew; - łąki, mokradła: czapla, bocian - ich nogi są długie, szczudłowate, palce u nóg spięte błoną, co umożliwia brodzenie, długi dziób służy tym ptakom do zdobywania pokarmu; - poruszanie po drzewach: wiewiórka, kuna, żbik, sikorka, chrabąszcz - mają pazury ułatwiające utrzymanie się na pniach i gałęziach drzew. Owady mogą poruszać się po drzewach, ponieważ mają odnóża zakończone pazurkami, np. chrabąszcz majowy. Mucha ma nogi zakończone poduszeczkami, dzięki czemu może się poruszać nawet po szybie. Na zwierzęta czyhają różne niebezpieczeństwa, w związku z tym wykształciły przystosowania obronne i ochronne.
