Opisz w punktach Karkonosze

KARKONOSZE POŁOŻENIE Karkonosze – najwyższa grupa górska położona na granicy z Czechami. Powierzchnia 617 metrów kwadratowych, z czego 177 kwadratowych w Polsce. Tworzy je zbudowany z granitów, zwarty wał górski o długości 36 km. Ponad zrównaną powierzchnią grzbietu (1350 –1450 m n.p.m.) wznoszą się twardzielcowe wzniesienia, będące kulminacją pasma: Śnieżka (1602 m n.p.m.) oraz Wielki Szyszak (1509 m n.p.m.). Karkonosze po stronie czeskiej są większe i mają bardziej rozbudowany system grzbietów. Stoki masywu rozcięte są kotłami i lodowcami, w ich dnach występują jeziora. Miejscami na stokach przebijają się skałki o fantastycznych kształtach. 1. RZEŻBA TERENU  Karkonosze widziane od północy jawią się jako duży zwarty masyw, wyraźnie wznoszący się nad Kotliną Jeleniogórską ponad 1000 m. o średniej wysokości grzbietowej - 1400 m n.p.m. długości 36 km i szerokości około 20 km ( po polskiej i czeskiej stronie ). Dawniej góry te były łączone z Górami Izerskimi, które posiadają podobną budowę geologiczną . Obecnie są one jednak traktowane jako osobna jednostka geograficzna z własną niepowtarzalną przyrodą, a także tradycjami kulturowymi i gospodarczymi. Karkonosze ciągną się od Przełęczy Szklarskiej (886 m. n.p.m. ) na zachodzie, aż po Przełęcz Okraj ( 1046 m. n.p.m. ) na wschodzie. Na północ najwyższy graniczny grzbiet opada stromo w kierunku Kotliny Jeleniogórskiej, a od południa na terenie Czech Karkonosze kończą się na Pogórzu Karkonoskim (Krkonosske Pohori). W tak zakreślonych granicach powierzchnia Karkonoszy wynosi około 700 km2, z czego w granicach Polski leży niecałe 200 km2. Karkonosze są najwyższym i największym masywem Sudetów. Najwyższy szczyt Karkonoszy - Śnieżka (1603 m. n.p.m.) - jako jedyny w Sudetach przekracza 1600 metrów wysokości, a wśród 21 szczytów w Sudetach przekraczających 1400 metrów aż 14 znajduje się w Karkonoszach ( po stronie polskiej i czeskiej). Z geomorfologicznego punktu widzenia w polskich Karkonoszach wydziela się następujące jednostki: powierzchnię wierzchowinową głównego grzbietu, północny stok Karkonoszy i pogórze karkonoskie. Karkonosze tworzą masyw o bardzo zróżnicowanej rzeźbie terenu. Charakterystyczna jest dla tych gór powierzchnia grzbietu głównego utworzona przez szerokie zrównane wierzchowiny na wysokości 1200 - 1450 m n.p.m. Rysem rzeźby tych wierzchowin są niecki denudacyjne, kopulaste garby, formy peryglacjalne, rozległe torfowiska wysokie i ostańce skalne. Powierzchnia wierzchowinowa przechodzi wyraźnie załomem w północny stok Karkonoszy. Główny Grzbiet Karkonoszy podzielony jest przełęczami na kilka części. Od zachodu między Przełęczą Szklarską (886 m. n.p.m.) , a Przełęczą pod Śnieżką (1394m. n.p.m.) ciągnie się Śląski Grzbiet. Ma on charakter rozległej zrównanej wierzchowiny na wysokości 1350 -1450 m. n.p.m., z której wyrasta większość karkonoskich szczytów. W środkowej części jest on rozcięty Przełęczą Karkonoską (1198m. n.p.m.). Grzbiet ten ma dwie kulminacje : na zachodzie - Wielki Szyszak (1509 m. n.p.m.), a na wschodzie - Smogornię (1489 m. n.p.m. ). W obrębie powierzchni szczytowej Karkonoszy pomiędzy Smogornią po polskiej stronie, a Lucni Horą (1547 m n.p.m.) po stronie czeskiej oraz Łabskim Szczytem ( 1472 m. n.p.m.) po polskiej stronie, a Kotelem ( 1435 m n.p.m. ) po czeskiej stronie, zachowały się powierzchnie zrównań denudacyjnych tzw. równie łączące Śląski Grzbiet z sąsiednim , równoległym Czeski Grzbietem. Pomiędzy Przełęczą pod Śnieżką, a Sowią Przełęczą ( 1164 m n.p.m.) dominuje doskonale widoczny od północy i południa najwyższy szczyt Karkonoszy - Śnieżka (1602 m. n.p.m.) i mniejszy Czarny Grzbiet. Między Sowią Przełęczą, a Przełęczą Okraj ( 1046 m. n.p.m.) znajduje się Kowarski Grzbiet. Jest on zbudowany z łupków łuszczykowych i gnejsów. Ma on charakter zrównanej wierzchowiny na wysokości 1250 - 1260 m. n.p.m. z kulminacją Skalnego Stołu ( 1281 m. n.p.m.). Północny stok Karkonoszy zasługuje na wyróżnienie jako osobna jednostka z racji swej specyficznej rzeźby. Na północ od powierzchni wierzchowinowej brakuje wyraźnie zaznaczonych bocznych grzbietów oddzielających głęboko wcięte doliny ; zamiast nich występują szerokie ostrogi międzydolinne i długie, jednostajnie nachylone stoki. W górnej części stoków znajdują się elementy rzeźby polodowcowej: wyżej erozyjne kotły polodowcowe, niżej akumulacyjne strefy morenowe. W zachodniej części Głównego Grzbietu ciągnie się pasmo wzniesień porozcinane dolinami rzek i potoków na poszczególne boczne grzbiety. Jest to Pogórze Karkonoskie położone między dolinami rzek: Kamiennej na zachodzie, i Łomnicy na wschodzie. Obejmuje pas wzniesień, w północnej (Karkonoski Park Narodowy) i południowej (Krkonosski narodni park) części Karkonoszy, z kulminacjami przekraczającymi 750 m. n.p.m. Po stronie polskiej są to Grzybowiec ( 751 m. n.p.m.) położony między Michałowicami, a Jagniątkowem , Grabowiec ( 784 m.n.p.m.) niedaleko Sosnówki Górnej (Kaplica św. Anny) i Czoło (869m.n.p.m.) koło Karpacza Górnego. Karkonosze łączą się z Pogórzem Karkonoskim poprzez wyraźne zrównanie zwane Karkonoskim Padołem Śródgórskim. Jest to równoleżnikowe obniżenie na linii Szklarska Poręba, Michałowice, Jagniątków, Przesieka, Zachełmie, ( które są jednocześnie popularnymi miejscowościami wczasowymi ) położone na wysokości 600-700 m. n.p.m. Karkonosze, w odniesieniu do innych gór, stanowią obszar pod wieloma względami unikatowy. Łączą one w sobie typowy krajobraz gór średnich z elementami rzeźby wysokogórskiej będącej dziedzictwem lokalnego zlodowacenia w plejstocenie. Są jedynym obszarem o tego typu rzeźbie na obszarze Polski i jednym z kilku na terenie pasa Średniogórza Europejskiego. Najbardziej charakterystyczne dla krajobrazu Karkonoszy są rozległe płaskie obszary położone na grzbiecie. Są to relikty zrównań wierzchowinowych, najlepiej zachowane we wschodniej części Karkonoszy - Równia pod Śnieżką. Na grzbietach i wzniesieniach Pogórza i Karkonoszy znajdują się liczne, malowniczo położone skałki o fantastycznych kształtach będące wielką atrakcją turystyczną wyróżniającą cały obszar Karkonoszy spośród innych gór Polski i Europy. W polskiej części Karkonoszy jest ich około 100. Do najbardziej znanych i dostępnych, leżących przy szlakach turystycznych skałek na terenie Karkonoszy należą Pielgrzymy, Słonecznik, Śląskie Kamienie, Czeskie Kamienie, Paciorki, Twarożnik, Trzy Świnki, Końskie Łby. Na niektórych skałkach karkonoskich spotyka się tzw. kociołki wietrzeniowe ( eworsyjne ), które w dawnych czasach zwano "misami ofiarnymi". Występują one pojedynczo lub grupowo i mają regularne zarysy, średnicę 40-50 cm., głębokość 20-50 cm. 2. BUDOWA GEOLOGICZNA Geologicznie rzecz biorąc, Karkonosze są starymi górami. Należą do jednostki geologicznej zwanej blokiem karkonosko-izerskim, a ich obecne ukształtowanie jest wynikiem waryscyjskich ruchów górotwórczych, po których nastąpił okres denudacji i erozji, który doprowadził do zniszczenia skał okrywy i odsłonięcia głębinowych granitów. Łączna powierzchnia wynosi około 650 km2, z czego na terytorium Polski znajduje się niecała 1/3 - około 185 km2. W skład bloku karkonosko-izerskiego wchodzą również Góry i Pogórze Izerskie, Kotlina Jeleniogórska oraz Rudawy Janowickie. Zasadniczy masyw został ponownie wydźwignięty w orogenezie alpejskiej (trzeciorzęd), ale jego poszczególne części podniosły się nierównomiernie, podzielone uskokami i spękaniami, częściowo wypełnionymi przez skały wylewne. Ruch ten objął Karkonosze, ale Kotlina Jeleniogórska nie została podniesiona. Południowa i wschodnia część gór zbudowana jest z serii skalnych - ordowickich i sylurskich: zlepieńców, fyllitów i zieleńców oraz proterozoicznych: gnejsów, granitów rumburskich i łupków łyszczykowych. Zachodnia część głównego grzbietu gór oraz północne pogórze jest zbudowane z granitu warycyjskiego. W Polsce jest on nazywany granitem karkonoskim, a w Czechach karkonosko-izerskim. Po ustaniu alpejskich ruchów górotwórczych nastąpił okres silnej erozji, nasilony zwłaszcza w czasie zlodowaceń i po ustąpieniu lądolodu. Powstały wtedy najbardziej atrakcyjne elementy rzeźby Karkonoszy, nadające niektórym ich fragmentom znamiona wysokich gór typu alpejskiego. Najbardziej charakterystycznymi śladami tego okresu są kotły polodowcowe o skalistych ścianach, u których podnóży leżą stożki usypowe i napływowe, niżej zaś moreny denne, czołowe i boczne, stawy i jeziora cyrkowe, średnie i wysokie torfowiska. Wietrzenie w wysokogórskim, niemal polarnym, klimacie doprowadziło do powstania znamiennych wieńców gruzowych, kopców darniowych (thufurów), gruntów strukturalnych, gołoborzy, rynien gruzowych, a przede wszystkim niezliczonych skałek, którymi Karkonosze są wręcz usiane i które stanowią o ich turystycznej atrakcyjności. Na ich powierzchniach można znaleźć dobrze wykształcone kociołki wietrzeniowe, a w łożyskach rzek i potoków - marmity, czyli garnki polodowcowe, będące lejowatymi zagłębieniami w skałach koryta o średnicach oraz głębokościach dochodzących nawet do kilku metrów. Wytworzone zostały głównie w okresie polodowcowym przez wirujące w wodzie kamienie, żłobiące studzienki. 3. SZCZYTY Czarny Grzbiet:  - Śnieżka 1602 m n.p.m - Czarna Kopa 1410 m n.p.m.  Śląski Grzbiet:  - Smogornia 1490 m n.p.m.,  - Czertova louka 1471 m n.p.m., - Kopa 1375 m n.p.m., - Mały Szyszak 1440 m n.p.m., - Wielki Szyszak 1506 m n.p.m., - Śląskie Kamienie 1414 m n.p.m., - Czeskie Kamienie 1416 m n.p.m., - Śmielec 1424 m n.p.m., - Śnieżne Kotły 1490 m n.p.m., - Łabski Szczyt 1472 m n.p.m., - Szrenica 1362 m n.p.m.  Kowarski Grzbiet: - Skalny Stół 1282 m n.p.m., - Czoło 1268 m n.p.m.  Lasocki Grzbiet: - Łysocina 1118 m n.p.m.,  - Kopina 910 m n.p.m., - Czepiel 901 m n.p.m., - Mravenecznik 1005 m n.p.m., - Dvorsky les 1033 m n.p.m., - Kamen 866 m n.p.m.  4. GLEBY W Karkonoszach występują masywne i trudno wietrzejące skały podłoża wraz z natężeniem procesów rzeźbotwórczych warunkują tzw. ażurowość pokrywy glebowej. Oznacza to, że wśród gleb dość dobrze wykształconych występują wyspowo skaliste utwory bezglebowe oraz gleby inicjalne. Występują tu również gleby litogeniczne (gleby , których budowa i właściwości warunkowane są przez podłoże skalne, do gleb litogenicznych zaliczamy litosole, regosole i rankery) oraz gleby bielico-ziemne i brunatne kwaśne. 5. KLIMAT Klimat jest czynnikiem decydującym o procesach glebotwórczych i tworzeniu zespołów roślinnych i faunistycznych. Na warunki atmosferyczne wpływa wysokość pasma Karkonoszy i całych Sudetów, tworząc lokalny klimat górski, w zasięgu klimatu oceanicznego . Rzutuje to na długość zim i ich ostry charakter , znaczne opady, duże wahania temperatury i gwałtowne wiatry. Czynniki te zmieniają się wraz ze wzrostem wysokości, zwłaszcza temperatura, opady i wiatr. Podstawową cechą klimatu Karkonoszy jest zróżnicowanie w zależności od wysokości nad poziom morza. Wyróżnia się w nim następujące piętra klimatyczne: - piętro umiarkowanie ciepłe (poniżej 600 m n.p.m.), ze średnią temperaturą roczną powyżej 6 C, odznaczające się osłabioną dynamiką wiatrów i silnym zróżnicowaniem przestrzennym temperatury i opadów atmosferycznych,  - piętro umiarkowanie chłodne (600 - 960 m n.p.m.), ze średnią temperaturą roczną 6-4 C, charakteryzujące się znaczną częstością wiatrów fenowych, małymi zasobami cieplnymi okresu wegetacyjnego oraz najczęściej wysokim poziomem opadów atmosferycznych,  - piętro chłodne ( 960 - 1120 m n.p.m. ), ze średnią temperaturą roczną 4 - 2 C odznaczające się surowymi warunkami termicznymi, dużą sumą opadów rocznych oraz korzystnymi warunkami dla akumulacji i konserwacji pokrywy śnieżnej,  - piętro bardzo chłodne ( powyżej 1120 m n.p.m. ), ze średnią temperaturą roczną poniżej 2 C, cechujące się bardzo silnymi wiatrami, niską temperaturą powietrza oraz znacznym przychodem wody z opadów i osadów atmosferycznych. Temperatura powietrza pozostaje w istotnym związku z wysokością. Jej średni spadek wynosi 0,6C na 100 metrów wysokości. Wskutek tego temperatury w Karpaczu są o 5 - 6 stopni wyższe niż na Śnieżce i o 4 - 5 stopni wyższe w Szklarskiej Porębie niż na Szrenicy. Najcieplejszym miesiącem w roku jest lipiec ( Karpacz około 15 0C, Śnieżka 8,5 0C ), a najchłodniejszym styczeń ( Karpacz - 2,5 0C, Śnieżka - 7,8 0C ).Na głównym grzbiecie Karkonoszy temperatura w lecie nie przekracza 15 0C.. Wielkość opadów uzależniona jest wyraźnie od wysokości, na przykład u podnóża Karkonoszy 950mm, a w najwyższych partiach Karkonoszy ponad 1400 mm. Najwięcej opadów jest w lipcu i sierpniu, najmniej w miesiącach wiosennych. Śnieg zalega w Karkonoszach średnio od 100 dni w Karpaczu i Szklarskiej Porębie do 176 dni na Śnieżce. Jeszcze dłużej zalega on w kotłach polodowcowych , czasami do sierpnia. Najciekawszym elementem zimowego krajobrazu Karkonoszy jest szadź. Jest to osad lodowy powstający albo przez osiadanie i zamarzanie na powierzchniach drzew, słupów i budynków przechłodzonej wody zawartej we mgle, albo też przez resublimację pary wodnej z powietrza - wówczas szadź tworzy się bez występowania mgły. Wyróżnia się trzy typy szadzi:  • szadź lodowa - powstaje przy współudziale marznącego deszczu lub mżawki, tworzy skorupę lodową z wykształconymi kryształkami lodu  • szadź twarda - powstaje przy mgle i silnym wietrze, tworzy różne formy krystaliczne,  • szadź miękka - tworzą ją delikatne kryształy lodowe, wyglądem przypominające szron, powstaje przy słabym wietrze i bez udziału mgły. W Karkonoszach tworzy się najczęściej szadź twarda. W szczytowej strefie występuje ona od września do maja, a sporadyczne i krótkotrwałe wystąpienia szadzi są również w miesiącach letnich. Ciężar szadzi obciążającej drzewa czy tyczki na szlakach często jest tak duży, że powoduje ich złamania i zniekształcenia.  W lecie i zimie przeważają wiatry z kierunków zachodnich, które przynoszą znad Atlantyku wilgotne masy powietrza zaznaczające się zazwyczaj kilkudniowymi opadami deszczu. Rzadziej docierają ciepłe i suche masy powietrza z południa i południowego wschodu ( najczęściej jesienią), którym towarzyszą czasem krótkie i gwałtowne ulewy. Ogólnie typy cyrkulacji powietrza zmieniają się, co jest przyczyną dużej zmienności pogody w Karkonoszach. Charakterystyczne dla terenów górskich są wiatry fenowe - silne, porywiste, suche i ciepłe. Powstają one, w swej najbardziej typowej formie, podczas napływu wilgotnych mas powietrza z południowego zachodu. Wilgotne powietrze ochładza się podczas wznoszenia, przekraczając barierę górską. Jeszcze po stronie nawietrznej wytrąca się z niego nadmiar wilgoci w postaci deszczu lub śniegu. Spadając w dół po przeciwnej stronie grzbietu powietrze ogrzewa się . Różnica w zmianach temperatury powietrza wynika z tego, że po stronie nawietrznej podczas ochładzania następuje kondensacja pary wodnej. Największą prędkość wiatry te osiągają w połowie wysokości (od 1100 m n.p.m. w dół ) północnych stoków, nie wieją jednostajnie, tylko napływają falami. Często są tak silne, że powodują liczne uszkodzenia drzew i drzewostanów. Ciekawe zjawisko stanowi tzw. "wał fenowy" - ciągła warstwa chmur okrywająca grzbiet gór oraz stojących wyżej malowniczych, często potężnych chmur w kształcie soczewki ( altocumulus lenticularis ). Taki zespół zjawisk fenowych szybownicy nazywają "falą". Najintensywniej zjawiska fenowe występują jesienią i wiosną , zimą natomiast częste są inwersje temperaturowe. Dochodzi do nich, gdy cięższe i chłodniejsze masy powietrza spływają w niższe partie Karkonoszy oraz do Kotliny Jeleniogórskiej. Wówczas temperatura wraz z wysokością wzrasta, a towarzyszy temu zjawisko zalegania chmur i mgieł na obszarach niżej położonych. Klimat Karkonoszy wyróżnia się m.in. największym natężeniem występowania w Polsce mgieł (na Śnieżce średnio w roku 306 dni z mgłą ) i dużą ilością dni z zachmurzeniem (na Śnieżce średnio 178 w roku ). Surowe warunki klimatyczne i wykształcenie się pięter klimatycznych wpłynęły także na bardzo specyficzne, piętrowe ułożenie roślinności w Karkonoszach. Porównanie piętrowego układu roślinności w Karkonoszach i w najwyższych górach Polski Tatrach najlepiej ujawnia specyfikę klimatyczną Karkonoszy. Wyraża się ona przede wszystkim w obniżeniu granic zasięgu wszystkich pięter roślinnych. Obniżenie pionowego zasięgu pięter roślinnych wynika z faktu stosunkowo niewielkiego wyniesienia całego masywu górskiego, związane jest także z odmiennymi niż w Tatrach warunkami klimatycznymi. To właśnie północno - oceaniczny charakter klimatu spowodował obniżenie zasięgu zbiorowisk roślinnych, a co za tym idzie - obniżenie ich całego układu piętrowego.  Najbardziej wyraźny przejaw działania czynników klimatycznych w Karkonoszach stanowi górna granica lasu, która występuje na wysokości około 1250 m npm. Powstała ona na skutek karlenia i zanikania drzew pomiędzy piętrem regla górnego a piętrem subalpejskim. Obszar ten stanowi ekoton, czyli strefę przejściową złożoną z przerzedzonego lasu świerkowego zmieszanego z kosodrzewiną. Spotkać tu także można skupienia liściastych krzewów budujących subalpejskie zarośla: brzoza karpacka, wierzba śląska i jarzębina w odmianie górskiej. 6. HYDROGRAFIA Środowiska wodne Karkonoszy tworzą zróżnicowane biocenozy rozwijające się w trzech odmiennych typach obiektów: wodach płynących, wodach stojących - jeziorach górskich i torfowiskach. Zasoby wodne Karkonoszy są znaczne, przy czym sieć hydrograficzna jest bardzo rozbudowana. Tworzy ją system rzek i potoków z ich dopływami: Kamiennej, Kamieńczyka, Szklarki, Podgórnej, Wrzosówki, Łomnicy, Łomniczki, Jedlicy, Złotnej oraz Świdnika. Wody powierzchniowe Karkonoszy należą do dwóch zlewni - rzeki Kamiennej i rzeki Łomnicy. Obie te rzeki wraz z dopływami stanowią część zlewiska Morza Bałtyckiego. Potoki i rzeki Karkonoszy posiadają szereg cech wód górskich: duże spadki, wartki nurt, liczne wodospady i kaskady. Jakość wód płynących na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego kształtuje zarówno granitowe podłoże geologiczne jak i kwaśne opady atmosferyczne. Górne odcinki potoków górskich Karkonoszy charakteryzują się I klasą czystości wód, która obniża się w rejonie zabudowań, zlokalizowanych w sąsiedztwie cieków. Poszczególne biotopy wodne zasiedlone są przez organizmy mające wyraźnie wysokogórski charakter z dużą liczbą gatunków górskich i borealno-górskich. W potokach występuje minóg strumieniowy i cztery gatunki ryb : pstrąg potokowy, pstrąg źródlany, strzebla potokowa, głowacz białopłetwy. Ze środowiskiem wodnym związana jest również gromada płazów, której typowo górskim przedstawicielem jest traszka górska. Oprócz wód bieżących występują wody stojące stałe - stawy i stawki, oraz okresowe - młaki. Największy zbiornik to Wielki Staw położony na wysokości 1225 m n.p.m.. Jego powierzchnia liczy 8,23 ha, a maksymalna głębokość 24,5 m. W Wielkim Stawie występuje niezwykle interesujący przedstawiciel paprotników - poryblin jeziorny. Stanowisko poryblinu w Wielkim Stawie należy do najdalej na południe wysuniętych w Europie. W wodach tego stawu żyje też reliktowy wirek. Najczęściej podziwiany jest Mały Staw o powierzchni 2,90 ha i głębokości 6,6 m , położony na wysokości 1183 m n.p.m. W Małym Stawie z kolei znajduje się najwyżej położone stanowisko pstrąga potokowego. Małe oczka wodne występują w Śnieżnych Kotłach i w torfowiskach na Równi pod Śnieżką. Młaki związane są z okresowym spływem większych ilości wody w miejsce zastoisk np. w Wielkim Śnieżnym Kotle. Głównym grzbietem Karkonoszy biegnie europejski dział wodny pomiędzy zlewiskami Morza Bałtyckiego ( stoki północne Karkonoszy ) i Morza Północnego (stoki południowe Karkonoszy). Rozległe torfowiska (szczególnie na Równi pod Śnieżką ) stanowią rezerwuar wody dla potoków należących do obu zlewisk. Zasobne w wodę potoki i rzeki spływają stromymi, skalistymi dolinami tworząc kaskady i wodospady . Do najwyższych należą wodospady Kamieńczyka, Szklarki i Podgórnej oraz kaskadowe wodospady Łomniczki. Charakterystyczną cechą cieków w Karkonoszach są znaczne wahania stanów wody i przepływów, a także nieustalone dna. 7. FLORA Chociaż szata roślinna Karkonoszy została znacznie przekształcona przez działalność człowieka, należy do najbogatszych i najcenniejszych w całych Sudetach. Góry te, mimo niewielkiej wysokości, posiadają wyraźnie ukształtowane i zróżnicowane piętra roślinne. Ze względu na ostry klimat, położone są one nawet o kilkaset metrów niżej niż w innych górach wysokich (choćby Tatrach). Przeważnie im wyższe piętro, tym lepiej zachowana jest pierwotna przyroda, ale w Karkonoszach szczytowe i grzbietowe partie są łatwo dostępne i zostały już znacznie przekształcone przez człowieka. Piętro podgórskie (do około 500 m n.p.m.) zostało praktycznie w całości zamienione w łąki i pola uprawne, występują tylko nieliczne zagajniki mieszane. Piętro regla dolnego (do około 1000 m n.p.m.) dawniej stanowiły lasy mieszane, z przewagą buka, zaś obecnie zostały w większości zastąpione borami świerkowymi. Pierwotne fragmenty regla dolnego zachowały się w rejonie enklaw parku narodowego - na Chojniku i w okolicach Wodospadu Szklarki. Piętro regla górnego (do około 1250 m n.p.m.) stanowiły zwarte lasy świerkowe, wcześniej zastąpione już świerkami sadzonymi przez człowieka, często z odmian nizinnych, a więc niedostosowanych do tutejszych warunków. Między innymi to stało się przyczyną łatwego ich zniszczenia w końcu lat 70. Tutejsze lasy, od lat narażone na kwaśne deszcze spowodowane przemysłową emisją zanieczyszczeń z licznych niemieckich, czeskich i polskich elektrowni opalanych węglem brunatnym, padły łatwą ofiarą masowo występującej wskaźnicy modrzewianeczki. Larwy tego owada zjadają młode igliwie, w wyniku czego usychają całe wyrośnięte drzewa. Na górnej granicy regla świerki przyjmują postać karłowatą, kształtowaną przez wiejące tu wiatry. Towarzyszą im gatunki typowo górskie, na przykład brzoza karpacka, wierzba śląska, czy jarzębina. Jeszcze wyżej (do około 1450 m n.p.m.) sięga piętro kosodrzewiny, w którym przeważają połacie tego gatunku sosny górskiej oraz zioło- i traworośla. Wreszcie w najwyższym piętrze subalpejskim dominują gatunki zielne i porosty naskalne. Zresztą właśnie roślinność zielna i krzewiasta jest tu gatunkowo najbogatsza i wśród niej występuje najwięcej typowo górskich, chronionych, a czasem nawet endemicznych odmian. Interesujące są też torfowiska wysokie z niewielkimi stawkami-oczkami. 8. FAUNA Świat zwierzęcy Karkonoszy jest skromniejszy, a wynika to z faktu, iż od dawna Karkonosze były penetrowane przez ludzi. Dlatego od kilku stuleci nie pojawiają się tu duże drapieżniki - ich śladem są tylko nazwy takie, jak Niedźwiadki, Wilcza Poręba, Gawry. Żyje tu natomiast sporo zwierzyny płowej, niżej dzików i drobniejszych ssaków. Na początku XX w. sprowadzono z Korsyki muflony, zwane także owcami górskimi. Bogaty jest świat ptaków, a najbogatszy - bezkręgowców, wśród których znajduje się najwięcej gatunków chronionych i endemicznych. Najlepiej obecnie przyrodniczo zachowanymi rejonami Karkonoszy są rezerwaty ścisłe oraz podnóża Lasockiego Grzbietu (doliny Złotnej i Srebrnika). 9. OCHRONA PRZYRODY Obecnie terenami objętymi ochroną prawną są : - tereny Karkonoskiego Parku Narodowego i jego otuliny,  - tereny na których znajdują się obiekty przyrodnicze prawnie chronione (wpisane do Rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody), - tereny gleb klasy III pochodzenia nieorganicznego. W czerwcu 1991 roku zawarto międzynarodowe porozumienie transgraniczne mające na celu poprawę stanu środowiska przyrodniczego w obszarze tak zwanego "Czarnego Trójkąta". Obszar ten obejmuje po stronie polskiej dawne województwa jeleniogórskie i wałbrzyskie, po stronie niemieckiej okręgi Drezno i Chemintz, a po stronie czeskiej 12 nadgranicznych powiatów. W ramach tego porozumienia jest głównie monitorowany stan zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Obszar Chronionego Krajobrazu Karkonosze - Góry Izerskie był utworzony w 1986 roku. Powierzchnia ogólna tego obszaru wynosiła 43,4 tys. hektarów na obszarze kilku gmin. Obszar ten jako nie wnoszący istotnego wkładu do ochrony przyrody, zastał Zarządzeniem Wojewody Dolnośląskiego w marcu 1999 roku anulowany. Obecnie jest rozważana kwestia jego przywrócenia. Obszary chronione wchodzące w skład Karkonoskiego Parku Narodowego tworzą wraz z obszarami chronionymi po stronie czeskiej jeden z największych kompleksów chronionych w Europie Środkowej i składają się na "Bilateralny Rezerwat Biosfery Karkonosze / Krkonose". Obszar ten został powołany w 1992 r. przez Międzynarodową Radę Koordynacyjną Programu UNESCO-MaB.  Karkonoski Park Narodowy Karkonoski Park Narodowy utworzono 16.1.1959 r. na obszarze 56 km2. Obejmuje on swoim zasięgiem północne zbocza Karkonoszy od przeł. Okraj (1046 m n.p.m.) na wschodzie po Mumlawski Wierch (1219 m) na zachodzie. W skład Parku wchodzą ponadto dwie enklawy: „Wodospad Szklarka” i „Góra Chojnik”.  Zasadnicza część Parku (na zachód od Śnieżki) zbudowana jest z granitów, część wschodnia zaś ze skał metamorficznych (gnejsów, łupków łyszczykowych, amfibolitów i in.). Na styku granitów i skał metamorficznych, z przeobrażenia tych ostatnich, powstały twarde i odporne na wietrzenie – hornfelsy, z których zbudowane są najwyższe wzniesienia Karkonoszy (np. Śnieżka 1603 m).  Do charakterystycznych elementów karkonoskiego krajobrazu należą: skałki (ostańce) granitowe, spośród których najwyższe osiągają 25 m wysokości (Pielgrzymy), największe w Polsce gołoborza, kotły polodowcowe (Kocioł Wielkiego i Małego Stawu, Śnieżne Kotły, Kocioł Łomniczki i Czarny Kocioł Jagniątkowski), nisze niwalne (Biały Jar, Kocioł Smogorni, Szrenicki i Łabski), gleby strukturalne, terasy krioplanacyjne i wodospady (Kamieńczyka, Szklarki, Podgórnej).  Roślinność Karkonoszy występuje w układzie piętrowym. W reglu dolnym dominują sztuczne monokultury świerkowe, naturalne są jedynie fragmenty żyznych i kwaśnych buczyn sudeckich. W reglu górnym bory świerkowe mają już częściowo naturalny charakter. W piętrze subalpejskim dominują zarośla kosodrzewiny. Ponadto występują tu wysokogórskie borówczyska bażynowe, ziołorośla, zarośla krzewów liściastych: czeremchy skalnej i jarzębiny górskiej oraz zarośla reliktowej wierzby lapońskiej. W tym piętrze cenną grupę zbiorowisk stanowią zespoły torfowisk wysokich i kwaśne młaki niskoturzycowe. W piętrze alpejskim występują murawy wysokogórskie i zbiorowiska piargów granitowych. Flora Karkonoszy liczy ok. 900 gatunków roślin naczyniowych, 270 gatunków mszaków, kilkadziesiąt gatunków porostów i kilkaset gatunków grzybów. Wśród roślin naczyniowych na uwagę zasługują endemity (rośliny występujące tylko tutaj) – skalnica bazaltowa i dzwonek karkonoski oraz relikty glacjalne (rośliny przetrwałe od czasów epoki lodowej) - wierzba lapońska, malina moroszka, skalnica śnieżna, gnidosz sudecki i turzyca patagońska. Fauna zwierząt kręgowych Karkonoszy obejmuje ok. 50 gatunków ssaków, 181 gatunków ptaków, 5 gatunków gadów, 13 gatunków płazów i ok. 10 gatunków ryb. Wśród ssaków na uwagę zasługują muflony sprowadzone tu z Sardynii i Korsyki. Spośród ptaków gnieżdżą się charakterystyczne dla strefy subalpejskiej i alpejskiej: drozd obrożny, płochacz halny i siwerniak, jak też reliktowa, skandynawska odmiana podróżniczka.Gotowe.