Alkohole, fenole, aldehydy, ketony, kwasy karboksylowe. Najważniejsze informacje i przykłady.

Alkohole- pochodne węglowodorów, zaw. W cz. Jedną lub wiecej grup ?OH.(R-CH)
CnH2n 1OH, Metanol ? CH3OH, Etanol - C2H5OH, Propan ? 1-ol C3H7OH.
Rzędowość alkoholi, (mogą być I,II,III ) zależy ilu rzędowy jest C z którym połączona jest grupa -OH.
Glikol etylenowy ? ciecz o słodkim smaku, bezbarwna
rozpuszczalna w wodzie,silnie trujący, stosowany jako płyn do chłodnic, tmp. Krzepniecia -12C
wysoka temperaturze wrzenia (wyższa niż etanolu)
Glicerol/gliceryna-Bezbarwna, oleista ciecz o dużej gęstości i słodkim smaku, nie jest trujący. rozpuszczalna w wodzie, ma właściwości higroskopijne
Nitrogliceryna- środek bardzi wrażliwy na wstrząsy, używa się jej do produkcji dynamitu, stosowana również w medycynie jako środek rozszerzający nacz. Krwionośne

Fenole- W fenolach grupa hydroksylowa jest bezpośrednio połączona z pierścieniem aromatycznym. Ar-OH, bezbarwne krystaliczne ciało stałe, charakt. Zapach, b. slabo rozp. Się w zimnej wodzie.
Zastosowanie fenoli ? prod. Barwników, bakteriobójcze, prod. Zywic, prod. Kwasów piktynowych.
Benzen ? C6H6 ? W temperaturze pokojowej benzen jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym, ostrym zapachu. Bardzo słabo rozpuszcza się w wodzie, natomiast lepiej w rozpuszczalnikach organicznych. Sam jest dobrym rozpuszczalnikiem dla wosków, tłuszczy, naftalenu i innych niepolarnych związków chemicznych. Pali się kopcącym płomieniem,
Ma silne właściwości rakotwórcze. Po spożyciu powoduje podrażnienie śluzówki żołądka, mdłości i wymioty. łuży m. in. do produkcji tworzyw sztucznych, włókien syntetycznych, barwników, leków, detergentów, pestycydów, a także do otrzymywania aniliny, fenolu i acetonu

Aldehydy ? związki org.pochodne węgl. Zaw. Grupe funkcyjną aldehydową ?CHO wz. OGOLNY R-CHO -KONCOWKA ?al.
Np. metanal, aldehyd mrówkowy-to najprostszy związek organiczny z grupy aldehydów o wzorze HCHO, bezbarwny gaz o nieprzyjemnym zapachu, uzywany do wyroby zywic, barwników, jako środek odkazający.
Etanal, aldehyd octowy - to związek organiczny z grupy aldehydów o wzorze CH3CHO. Lotna bezb. Ciecz wrze w 21C, wystepuje w owocach i kawie, w przemysle odprodukcji octu, bezwodnika octowego
Aldehyd benzoesowy, benzaldehyd, benzenokarboaldehyd to organiczny związek chemiczny, najprostszy aromatyczny aldehyd o wzorze C6H5CHO., nie jest toksyczny, wystepuje w migdalacg, przyprawy, barwniki

Ketony - koncowka ?ON, wzór ogólny CNH2N 2CO, zawierając w cząsteczce grupę karbonylową C=O, niewiele różnią się charakterem chemicznym od aldehydów. Zasadnicza różnica między związkami tych grup polega na braku wodoru przy grupie karbonylowej w ketonach.
Są rozpuszczalne w wodzie i tworzą z nią roztwory koloidalne
Ketony są zazwyczaj cieczami, rzadziej niskotopliwymi ciałami stałymi. W wodzie rozpuszczają się w zależności od wielkości grup podstawionych do karbonylu. Najpopularniejszy dimetyloketon (aceton) miesza się z woda bez ograniczeń, inne niskocząsteczkowe ketony rozpuszczają się w ilości paru procent.
Aceton (dwumetyloketon, nazwa systematyczna: propanon) ? najprostszy przedstawiciel grupy ketonów o wzorze C3H6O (inne zapisy to CO(CH3)2 lub CH3COCH3).
Posiada ostry, jak twierdzą niektórzy, kojarzący się z owocami zapach. Miesza się w każdych proporcjach z wodą, etanolem, eterami i innymi ketonami o niskiej masie cząsteczkowej. Aceton jest powszechnie stosowanym rozpuszczalnikiem organicznym o dużej polarności. Stosuje się go przy produkcji leków, barwników, farb, lakierów i środków czyszczących. Aceton jest dość toksyczny. Szczególnie toksyczne są jego opary


Kwasy karboksylowe
Budowa
Kwasy karboksylowe składają się z łańcucha węglowodorowego i grupy karboksylowej. Ich wzór ogólny to:
RCOOH ? COOH ?koncowka -owy
Gdzie R - część węglowodorowa
Przykłady kwasów:
Mrówkowy (metanowy) HCOOH
Octowy (etanowy) CH3COOH
Propionowy (propanowy) C2H5COOH
Masłowy (butanowy) C3H7COOH
Walerianowy (pentanowy) C5H11COOH
Kapronow (heksanowy) C4H9COOH
Kwas palmitanowy C15H31COOH
Kwas stearynowy C17H35COOH
Właściwości fizyczne
Kwasy karboksylowe z krótkimi grupami alkilowymi są dobrze rozpuszczającymi się w wodzie cieczami o ostrym, nieprzyjemnym zapachu i toksycznych własnościach. Wraz ze wzrostem długości grupy alkilowej wzrasta temperatura topnienia tych kwasów