CYWILIZACJE STAROŻYTNEGO WSCHODU 1. Cechy charakterystyczne cywilizacji starożytnego Wschodu a) położenie w dolinach wielkich rzek ( komunikacja, rybołówstwo, rozwój rolnictwa ) EGIPT – Nil MEZOPOTAMIA – Tygrys i Eufrat INDIE – Indus i Ganges CHINY – Huanghe i Jangcy b) gospodarka - rolnictwo na glebach aluwialnych ( muł ) opartych na wylewach rzek i systemach irygacyjnych ( budowa kanałów ) - rzemiosło ( garncarstwo i tkactwo ) - gospodarka samowystarczalna - handel wymienny - miasta ( rola obronna, siedziba władcy, uprawa roli, miejsce składania ofiar, budownictwo monumentalne ) c) państwa - powstawały z potrzeb obronnych i organizacji rolnictwa - ustrój tych państw to monarchia despotyczna czyli absolutna ( władca ustanawia prawo ale sam mu nie podlega ) - autorytet władcy opierał się na tym iż uważano go za boga bądź syna boga - państwo miało charakter teokratyczny ( wszystkie prawa wywodzą się z religii ) - władcy rządzili państwem przy pomocy : urzędników kapłanów wojska 2. Rozwój pisma - służyło początkowo rejestracji danin, wydatków, przychodów i formułowaniu rozporządzeń królewskich - początkowo pismo obrazkowe ( najstarsze powstało w Mezopotamii ) - stworzyli je Sumerowie MEZOPOTAMIA – najpierw pismo obrazkowe potem klinowe ( gliniane tabliczki ) EGIPT – hieroglify ( pismo święte – pismo hieratyczne ( kapłani ) – demotyczne ( ludu ) CHINY – system znaków malowanych na jedwabiu, później papierze 3. Osiągnięcia cywilizacji starożytnego Wschodu EGIPT - piramidy, sfinksy - papirus, pismo, atrament „ Księga umarłych ” - trepanacja czaszki, balsamowanie ciała - rozwinięcie astronomii - kalendarz księżycowy - systemy irygacyjne MEZOPOTAMIA - ziguraty, wieża Babel, cegła wypalana - pismo, kodeks Hammurabiego - ogrody Semiramidy ( wiszące ogrody ) ( NABUCHODONOZOR twórca ogrodów, król Syrii ) - systemy liczenia ALGEBRA - machiny oblężnicze MIARY, WAGI - szkło CHINY - porcelana - druk - proch - jedwab - kompas - wyroby z laki - mur chiński - świątynia słońca
Wspólne cechy tych państw: - cywilizacje ukształtowały się ok. 3 tyś. p. n. e. - Położone są nad wielkimi rzekami (Izrael – Jordan, Indie – Ganges, Egipt – Nil, Chiny – Jangcy i Huanghe, Mezopotamia – Eufrat i Tygrys) - Ciepły łagodny klimat - Posiadały sieci irygacyjne - Powstawały państwa – miasta