Wojny Rzeczpospolitej w XVII w. – która z nich wywarła decydujący wpływ na dalsze losy państwa?

Rzeczpospolita prowadziła w XVIIw. wiele wojen. Głównymi były te z Rosją, Turcją i Szwecją. Miały one wpływ na państwo. Powstanie kozackie Bohdana Chmielnickiego także miało wiele skutków, ale które z tych czterech zdarzeń miało największy wpływ na dalsze losy państwa?
Pierwszymi wojnami Rzeczpospolitej w XVIIw. były wojny z Rosją. Ich początkiem były próby podboju Rosji przez magnaterię polską na początku XVIIw. zapoczątkowane w poprzednim stuleciu wyprawami króla Stefana Batorego. Oficjalnie Rzeczpospolita włączyła się do wojen z Rosją w 1609r. W 1619r. w Dywilinie. Rosja miała odstąpić Rzeczpospolitej ziemie: smoleńską, czernihowską i siewierską, natomiast Polska miała oficjalnie zrezygnować z dalszej interwencji i planów podboju Rosji. Po śmierci Zygmunta III nowy władca, czyli Władysław IV Waza łamiąc rozejm wyprawił się ponownie na Rosję. Ta wyprawa zakończyła się podpisaniem ?wieczystego pokoju? w Polanowie w 1634r. Pokuj ten zatwierdził postanowienia rozejmu w Dywilinie, a król Władysław IV przestał walczyć o tron Rosyjski. Latem 1654r. na Rzeczpospolitą wyruszyły armie moskiewsko-kozackie. Wojnę przerwał jednak najazd szwedzki. Sukcesy Szwedów zaniepokoiły Moskwę, dlatego 1656r. zawarła ona z Polską kolejny rozejm i wystąpiła przeciw Szwecji, atakując posiadłości szwedzkie w Inflantach. W 1660r. hetman Stefan Czarniecki pobił wojska rosyjskie pod Płonką, a Jerzy Lubomirski pod Cudnowem okrążył i wziął do niewoli ponad 50 tys. nieprzyjaciela. W następnym roku odzyskano Litwę. Polacy mieli też w swoich rękach Ukrainę. W 1667r. Rzeczpospolita i Rosja zawarły rozejm w Andruszowie i dokonały podziału Ukrainy. Według rozejmu zawartego na 13 lat te dwa państwa miały wspólnie wystąpić przeciwko Turcji. W 1686r. Jan III Sobieski doprowadził do zawarcia z Rosją pokoju Grzymułtowskiego. Ten pokój zatwierdził granice rozejmu w Andruszowie łączył Rzeczpospolitą z Rosją sojuszem militarnym przeciwko Turcji oraz ustabilizował bieg wschodniej granicy Rzeczpospolitej (aż do pierwszego rozbioru Polski).
Kolejnymi wojnami Rzeczpospolitej w XVIIw. były wojny ze Szwecją. W 1587r. na tron polski wybrano szwedzkiego królewicza Zygmunta Wazę. W 1605r. nieopodal Rygi pod Kircholmem wojska Polskie odniosły wspaniałe zwycięstwo wykorzystując siłę uderzenia husarii. Polska jednak nie skorzystała z tego, ponieważ niepłacone wojsko rozeszło się. Latem, 1655r. armia Karola Gustawa wkroczyła na Litwę i do wielkopolski. Tego samego roku we wrześniu padła Warszawa, Kraków, a Jan Kazimierz uciekł na Śląsk. Kraj był okradany przez Szwedów. Szlachta polska przekonała się, ze zamiana króla polskiego na szwedzkiego była złym pomysłem. W grudniu 1656r. została zastosowana konfederacja w Tyszowcach mająca na celu wygnanie Szwedów, powrót króla Jana Kazimierza ze śląska i złożenie we Lwowie ślubów (król obiecywał polepszenie doli ludu po wygranej wojnie). Najbardziej bolesną stratą dla Rzeczpospolitej wynikającą z potopu szwedzkiego były zawarte traktaty wawelsko-bydgoskie z 1657r. Na ich mocy książę porzucił stronę szwedzką i zobowiązał się pomóc stronie polskiej w walkach. Po śmierci Karola Gustawa doszło do podpisania 3 maja 1660r. w Oliwie pokoju między Polska, a Szwecją. Jan Kazimierz zrzekł się definitywnie praw do tronu szwedzkiego, szwedzkiego oba państwa zachowały tereny posiadane przed wojną. Szwedzi zobowiązali się zwrócić Polsce zabrane podczas wojny dzieła sztuki, ale nie zostało to zrealizowane do dnia dzisiejszego. Potop Szwedzki był najbardziej rujnującą wojna Rzeczpospolitej w XVIIw. Runęło wtedy wiele polskich zamków, utracono zabytki kultury narodowej i sakralnej. Polska zapłaciła za najazd Szwedzki osłabieniem politycznym państwa i całkowitą ruina gospodarczą.
W XVIIw. Polska prowadziła też wojny z Turcją. W 1620r. Zygmunt III zdecydował się na atak na Mołdawię. W tej bitwie hetman Żółkiewski dowodził źle, dlatego trzeba było zarządzić odwrót. W wyniku wojny pod Cecorą zginął hetman Żółkiewski, a do niewoli Tureckiej dostało się wiele starszyzny. W 1621r. była wojna pod Chocimiem. Polacy bronili granic Rzeczpospolitej, aby nie dopuścić Turków w głąb kraju. Polakom udało się obronić kraj, wygrali tę wojnę. W 1672r. na Polskę ruszyła wielka armia turecka. Rzeczpospolita nie była przygotowana na wojnę, dlatego upadła twierdza Kamieniec Podolski. W Buczaczu Polska podpisała pokój z Turcją w wyniku, którego musiała oddać Turcji Podole i Ukrainę i uznać zwierzchność sułtana. Rzeczpospolita miała też płacić Turcji haracz zwany ?upominkiem?. W 1684r. Polska przystąpiła do Świętej Ligi złożonej z Papiestwa, Wenecji, Austrii, (później Rosji), a skierowanej przeciw Turcji. W 1699r. w Karłowicach doszło do zawarcia ?wieczystego? pokoju. Na jego mocy Rzeczpospolita odzyskała województwa: podolskie, bracławskie i część kijowskiego, która nie przeszła w ręce Rosyjskie. Było to definitywne zakończenie wojen polsko-tureckich.
W 1648r. wybuchło powstanie kozackie Bohdana Chmielnickiego. Jego przyczynami były m.in. plany zrobienie z kozaków chłopów pańszczyźnianych, osobisty zatarg Chmielnickiego polskim szlachcicem oraz różnice religijne kozaków i Polski. Po wielu bitwach następca Chmielnickiego Jan Wyhowski w 1658r. zawarł z Polską umowę w Hadziszu. Na jej mocy magnaci polscy i szlachta mieli wrócić do swoich majątków, ale województwa czernihowskie, kijowskie i racławickie miały stać się odrębnym Księstwem Ruskim pod wodzą nowego hetmana z osobną administracją i urzędami. Natomiast biskupi prawosławni mieli zasiąść w Polskim senacie, a starszyzna kozacka otrzymać przywileje szlacheckie. Obie strony wystąpiły jednak przeciw Wyhowskiemy i został on obalony. Do Polski wkroczyły wtedy wojska Rosyjskie. Problem ten zakończył się rozejmem w Andruszowie w 1667r. Według warunków pokoju Grzymułtowskiego z 1686r. Ukraina została podzielona. Ziemie lezące po zachodniej stronie pozostały przy Rzeczpospolitej.
Uważam, że największy wpływ na dalsze losy państwa wywarła wojna ze Szwecją, a konkretnie potop szwedzki. Skutkami tych wojen były m.in. znaczne straty ludnościowe po przez działania wojenne, głód i choroby. Polska utraciła tez zwierzchnictwo nad Prusami Książęcymi i Inflantami. Podczas potopu szwedzkiego zostały zniszczone zamki i twierdze. Rozgrabiono też biblioteki, skarbce, wywożono relikwie świętych (np. św. Stanisława z Krakowa) i detale architektoniczne (np. marmurowe delfiny z fontanny w zamku królewskim w Warszawie). To wszystko miało znaczny wpływ na dalsze losy Rzeczpospolitej. Polska była osłabiona, straciła wiele ludności, twierdz i zamków. Wrogowie mogliby nas zaatakować, a my nie mielibyśmy jak się bronić.