Jurand ze Spychowa – pan Spychowa, to jedna z głównych postaci powieści Henryka Sienkiewicza pt. „Krzyżacy”. Jurand był wdowcem, miał jedną córkę – Danusię. Żonę stracił za sprawą zakonu krzyżaków, w wyniku czego znienawidził Krzyżaków i poprzysiągł zemstę. Jurand był rycerzem mazowieckim. Wysokim i dobrze zbudowanym. Niełatwo go było zastraszyć. Największą świętością był dla niego „Kodeks Rycerski”, a w życiu najbardziej cenił sobie wartości „Bóg, Honor, Ojczyzna”. Był ambitny i za wszelką cenę dążył do celu. Bohater kilka razy zmieniał swoje oblicze. Po śmierci żony stał się okrutny i mściwy. Jednak po porwaniu jedynej córki odrzucił dumę na bok i dał się znieważyć Krzyżakom, czym przypłacił brakiem oka, ręki oraz języka. Był pobożny, potrafił się pogodzić z losem, a także godnie, jak przystało na rycerza, znosił cierpienie. Potrafił przebaczyć największemu wrogowi za śmierć jego córki. Ubiór Juranda doskonale odzwierciedlał postać rycerza. Płowe włosy nadawały mu szlachetności, a lśniąca zbroja rzucała się w oczy. Jego charakterystyczną cechą było to, że miał jedno oko, które nadawało mu tajemniczości. Od samego początku był przeciwny poślubieniu Danusi przez Zbyszka, jednak Danusia nie uznała sprzeciwu ojca. Po porwaniu Danusi przez Krzyżaków, Jurand załamał się. Był pewny, że Danusię spotka podobny los, jak jej matkę. Uważał, że nic gorszego nie może mu się przytrafić. Zaraz po porwaniu Danusi, Jurand wziął się w garść i wyruszył do zakonu krzyżackiego w celu odnalezienia i uwolnienia Danusi. Podczas podróży rycerza napadli Krzyżacy i wzięli go do niewoli. Bezlitośni Krzyżacy ucięli mu język, rękę oraz wydłubali mu oko (wtedy już żadnego nie miał). Ślepy i niemy Jurand, z poszarpaną psychiką, wciąż wierzył w Zbyszka, że uda mu się uwolnić jego córkę. Jednak ostatecznym ciosem dla Juranda była śmierć Danusi. Po schwytaniu Zygfryda de Lowe, zabójcy Danusi, rycerski honor nie pozwalał mu na zabicie Krzyżaka. Puścił go wolno, jednak Zygfryd, żałując za swoje czyny nie wytrzymał tego i się powiesił. Kilka dni po ślubie Zbyszka i Jagienki Jurand umiera.
