Wpływ globalnego ocieplenia na cyrkulację oceaniczną - zmiany klimatu

Wpływ globalnego ocieplenia na cyrkulację oceaniczną

Globalne ocieplenie wywiera zróżnicowany wpływ na ocean. Wiemy, że dwutlenek węgla lepiej rozpuszcza się w zimnej niż w ciepłej, zatem podwyższenie temperatury spowoduje, że oceany będą pochłaniać mniej dwutlenku węgla niż obecnie, a to w rezultacie spowoduje wzmocnienie efektu cieplarnianego. Wyższe temperatury spowodują także większy dopływy wody słodkiej do oceanów, w obszarach położonych w wysokich szerokościach geograficznych. Modele komputerowe sugerują, że pochodzić ona będzie ze zwiększonych opadów deszczu w średnich i wysokich szerokościach geograficznych oraz z topnienia pokrywy lodowej. Wyższym wartościom temperatury towarzyszyć będzie, zgodnie z prawami fizyki, zwiększanie się objętości wody, co w powiązaniu z dodatkowymi jej dostawami do oceanu związanymi z topnieniem lodu, spowoduje podniesienie poziomu morza i w efekcie tego powodzie.

Dostawy słodkiej wody do oceanu mają duży wpływ na cyrkulację oceaniczną, gdyż od nich zależy gęstość wody morskiej i co za tym idzie, zdolność do opadania w kierunku dna oceanu po osiągnięciu niższej temperatury. Jeśli woda jest zbyt słodka, to jej oziębienie nie spowoduje osiągnięcia gęstości na tyle dużej, aby mogła ona przemieścić się w głąb. Jeśli woda nie opada ku dnu w wysokich szerokościach geograficznych, to Prąd Zatokowy (Golfstrom) jest napędzany tylko przy pomocy siły wiatru, przez co zmniejsza się intensywność cyrkulacji wody w oceanach.

Niektóre dane geologiczne świadczą o tym, że w przeszłości cyrkulacja termohalinowa przez pewein czas nie występowała. Ocieplenie pod koniec Epoki Lodowcowej około 15 000 lat temu spowodowało stopienie pokryw lodowych na terenie obecnej Ameryki Północnej i zwiększyło napływ słodkiej wody do Północnego Atlantyku. To zmniejszyło zasolenie wody, zapobiegło jej przemieszczaniu się do niższych warstw oceanu, i przez to ograniczyło tworzenie się wód głębinowych. Są dowody na to, że te właśnie procesy zatrzymały cyrkulację termohalinową, spowodowały, że Prąd Zatokowy (Golfstrom) zaczął płynąć trasą położoną bardziej na południe i tym samym zmniejszył dostawy ciepła do Północnej Europy. Zakłóciło to ocieplenie, które wystąpiło pod koniec Epoki Lodowcowej. Dane pochodzące z badania rdzeni lodowych oraz z osadów głębokomorskich pokazują, że temperatury w północno-zachodniej Europie obniżyły się o 5C w ciągu zaledwie kilku dekad, powodując w rejonie Północnego Atlantyku powrót do warunków Epoki Lodowcowej. Ta era w historii Ziemi jest znana jako Młodszy Drias. Mamy także dowody na to, że cyrkulacja oceaniczna zmienia się teraz na wskutek globalnego ocieplenia. Obserwacje pokazują, że Północny Atlantyk od 40 lat staje się coraz mniej słony.Próbując przewidzieć wpływ globalnego ocieplenia musimy używać skomplikowanych modeli komputerowych, zawierających założenia dotyczące przyszłości, których nie sposób sprawdzić. W rezultacie, prognozy ewentualnych skutków globalnego ocieplenia różnią się w zależności od tego, jaki model komputerowy został użyty do ich opracowania.