SYSTEMATYKA UBEZPIECZEŃ - struktura portfela ubezpieczeń (zbiór wszystkich ubezpieczeń funkcjonujących w danym okresie). Z punktu widzenia praktyki ułatwia planowanie, ocenę popytu, ustalenie zbliżonych do siebie form i technik realizacji ubezpieczeń. I. Ubezpieczenia społeczne i gospodarcze UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE - technika zabezpieczania społecznego jako całokształt urządzeń publicznych chroniących przed niedostatkiem. Jest instrumentem polityki socjalnej państwa. UBEZPIECZENIE GOSPODARCZE - instrument polityki gospodarczej państwa. Oba ubezpieczenia spełniają podstawową funkcję ochrony ubezpieczeniowej. Dają poczucie bezpieczeństwa, umożliwiają kompensowanie skutków zdarzeń losowych pozytywnych i negatywnych, które powodują określone potrzeby majątkowe. Te następstwa zdarzeń losowych są kompensowane z funduszu powstającego ze składek ubezpieczeniowych. Duże podobieństwa ubezpieczeń społecznych do osobowych ubezpieczeń gospodarczych ponieważ cechuje je ten sam przedmiot ubezpieczenia. RÓŻNICE: instytucja ubezpieczeń społecznych jest młodsza od ubezpieczeń gospodarczych (początek ubezpieczeń gospodarczych w starożytności, a ubezpieczenia społeczne powstały w drugiej połowie XIX w. choć korzenie w średniowieczu), ubezpieczenia społeczne są urządzeniem stworzonym przez ustawodawcę, a ubezpieczenia gospodarcze najpierw pojawiły się w praktyce, a dopiero potem zostały uregulowane przez prawo, regulowane odrębnymi przepisami (ubezpieczenia gospodarcze - ustawa o działalności ubezpieczeniowej, a ubezpieczenia społeczne - wiele ustaw), inne instytucje prowadzą ubezpieczenia gospodarcze, a inne ubezpieczenia społeczne (w Polsce ubezpieczenia społeczne realizowane są przez instytucje publiczne - ZUS, KRUS i organy specjalne, a ubezpieczenia gospodarcze są oferowane przez Zakłady Ubezpieczeń), z tytułu ubezpieczeń społecznych wypłacane są świadczenia pieniężne lub w formie rzeczowej - zasiłki, renty, emerytury, świadczenia lecznicze, rehabilitacyjne, zaopatrzenie w leki. Zakres ochrony ubezpieczeniowej jest większy niż w przypadku ubezpieczeń gospodarczych. Ubezpieczenia społeczne zapewniają minimalną ochronę, a zakres ochrony ubezpieczeniowej ubezpieczeń gospodarczych obejmuje ryzyko majątkowe i osobowe, a forma kompensaty jest zwykle pieniężna. ubezpieczenia gospodarcze są zwykle ubezpieczeniami dobrowolnymi (ubezpieczenia gospodarcze nawiązuje się przez zawarcie umowy ubezpieczeniowej), a w przypadku ubezpieczeń społecznych stosunek ubezpieczenia nawiązywany jest z mocy ustawy lub poprzez zgłoszenie. Ubezpieczeniom społecznym podlegają wszyscy pracownicy. Obowiązek ubezpieczenia pracowników powstaje z dniem zawiązania stosunku pracy, a wygasa z dniem jego ustania,
