Wyżyna Krakowsko-Częstochowska - charakterystyka i ciekawostki
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska ciągnie się łukiem pomiędzy Krakowem a Wieluniem. Nazywana jest również Jurą, ponieważ tworzące ją skały wapienne pochodzą z okresu jurajskiego ery mezozoicznej, czyli za czasów królowania na Ziemi dinozaurów. Przez najpiękniejsze zatoki wyżyny wiedzie Szlak Orlich Gniazd - trasa turystyczna o długości 163 km. Nazwano ją tak ze względu na ulokowane na stromych skałach niedostępne zamki, czyli "Orle Gniazda". Najbardziej znaną częścią wyżyny jest znajdująca się na północny zachód od Krakowa dolina rzeki Prądnik. Jej unikalne walory przyrodnicze chroni Ojcowski Park Narodowy. Łatwo erodujące wapienie utworzyły tu liczne jaskinie. Zimą w ich zaciszu znajdują schronienie nietoperze - jedyne ssaki latające. W grotach tych znaleziono również ślady człowieka pochodzące sprzed około 200 tysięcy lat oraz narzędzia krzemienne, świadczące o historycznym wydobyciu tego minerału.
Niedaleko Olkusza znajduje się jedyna w Polsce, a także w Europie, pustynia - Pustynia Błędowska o powierzchni około 30 km kwadratowych. Utworzyły ją piaski niesione przez rzeki wypływające spod topniejących lodowców. Legenda głosi, że zawistny diabeł, chcąc zasypać kopalnie srebra w Olkuszu, przenosił tu piasek znad Bałtyku. Niestety, zawadził wielkim workiem o wieżę kościoła w Kluczach i piasek rozsypał się.
W Piaskowej Skale stoi wspaniały zamek, jeden z najcenniejszych zabytków architektury renesansowej w Polsce zwany "perłą polskiego renesansu". Zbocza doliny Prądnika zbudowane są z białych skał, mających niekiedy niezwykłe kształty. Najbardziej znana jest ponad 20-metrowa samotna skała - Maczuga Herkulesa, wznosząca się niedaleko zamku.
Na najwyższym wzniesieniu Jury Krakowsko-Częstochowskiej stoją monumentalne ruiny zamku Ogrodzieniec. W 2002 r. nakręcono tu filmową adaptację "Zemsty" Aleksandra Fredry.
W okolicach Olkusza, zwanego " srebrnym miastem", zlokalizowane są najbogatsze w Polsce złoża rud cynku, ołowiu i srebra oraz największa w Europie kopalnia rud tych metali. Około 500 lat temu gwarkowie (tak nazywano dawniej górników) pozyskiwali tu blisko tonę srebra rocznie.