1. Kiedy ? W nocy z 29 na 30 listopada 1831r.
Przyczyny:
1. łamanie konstytucji
2. powiększenie przez cara tajnej policji
3. wprowadzenie cenzury prewancyjnej
4.powstanie wielu studenckich i akademickich organizacji spiskowych w tym Sprzysiężenia Podchorążych
5. protest kaliszan przeciw ograniczeniu praw konstytucyjnych zakończony represjami wobec legalnej i jawnej opozycji
.6. docieranie wieści o zwycięskich wystąpieniach innych narodów przeciwko władzy absolutnej- rewolucja lipcowa w Paryżu.Bitwy pod:
a)Stoczkiem- 14 luty 1831 zwycięstwo Polaków
b)Białołęką- 24-25 luty 1831 zwycięstwo Polaków
c)Olszynką Grochowską 15 luty 1831 bitwa nierozstrzygnięta
d)Wawrem
31 marzec 1831 zwycięstwo Polaków
e)Dębem Wielkim
31 marzec 1831 zwycięstwo Polaków
f)Iganiami 10 kwiecień 1831 zwycięstwo Polaków
g)Ostrołęką-26 maja 1831 przegrana
h)Obrona Warszawy- 6-7 września 1831 przegrana
Wodzowie powstania: Józef Chłopicki, Jan Skrzynecki, Jan Krukowiecki, Maciej Rybiński.Skutki:1.represje wobec Polaków: więzienie, zsyłki, konfiskata majątków
2.zlikwidowano sejm i senat
3.unieważniono konstytucję
4.rozwiązano wojsko polskie
5.w 1833 wprowadzono stan wojenny 6.rozpoczęto rusyfikację i germanizację
7.na ziemiach zabranych zlikwidowano kościół grekkokatolicki i włączono go do cerkwii prawosławnej
8.zamknięto uniwersytety
9.władzę powierzono namiestnikowi Iwanowi Paskiewiczowi- jego rządy nazywamy nocą paskiewiczowską
10.WIELKA EMIGRACJA
