Wiercenie
6. Wiercenie
6.1. Wiadomości ogólne.
Wiercenie stosowane jest przy wykonywaniu otworów narzędziami nazywanymi wiertłami-ruch główny jest tu obrotowym, zaś ruchem posuwowym-prostoliniowy. Wiercenie należy do najczęściej stosowanych sposobów obróbki.
W zależności od położenia osi wykonywanego otworu rozróżnia się wiercenie:
pionowe, realizowane na większości odmian wiertarek; ruch główny oraz posuwowy wykonuje wiertło,
poziome, realizowane na tokarkach, wytaczarko-frezarkach oraz wiertarkach do głębokich otworów; w przypadku wiercenia na tokarkach ruch główny wykonuje przedmiot obrabiany, a ruch posuwowy wiertło.
Ze względu na długość czynnych krawędzi skrawających wierteł, rozróżniane są:
wiercenie w pełnym materiale, podczas którego krawędzie skrawające wiertła pracują całą swą długością,
powiercanie, podczas którego krawędzie skrawające wiertła pracują tylko częścią swej długości.
W zależności od ilorazu głębokości (l) i średnicy (d) otworu, rozróżnić można:
wiercenie normalnych otworów (l/d≤5),
wiercenie głębokich otworów, podczas którego głębokość otworu jest wielokrotnie większa od jego średnicy.
Ponadto wiercenie można podzielić na: przelotowe i nieprzelotowe.
6.2 Klasyfikacja wiertarek.
Wiertarki są przeznaczone do obróbki otworów; wykonuje się na nich najczęściej wiercenie, pogłębianie, rozwiercanie oraz nacinanie gwintów wewnętrznych-gwintownikami. Na niektórych wiertarkach specjalizowanych i specjalnych (np. wiertarki do głębokich otworów) można wykonywać również inne zabiegi, np. toczenie. Rozróżnia się:
wiertarki stołowe-obróbka otworów o niewielkich średnicach d<15 mm w małych przedmiotach,
wiertarki słupowe- obróbka otworów o średnicach d<25 mm w przedmiotach o małej i średniej wielkości,
wiertarki kadłubowe- obróbka otworów o średnicach d<40 mm w przedmiotach o małej i średniej wielkości.
wiertarki promieniowe- obróbka otworów o średnicach d<63 mm w dużych i ciężkich przedmiotach,
wiertarki rewolwerowe- wyposażone w głowice rewolwerowe umożliwiające mocowanie większej liczby narzędzi,
wiertarki wielowrzecionowe- wyposażone w głowice wrzecionowe umożliwiające jednoczesną pracę wielu wrzecion,
wiertarki do głębokich otworów.
6.3. Wiertła
W zależności od konstrukcji rozróżnia się wiertła:
kręte- należą do najczęściej stosowanych. Mają dwa ostrza rozmieszczone na stożkowej części skrawającej, a także dwa rowki, służące do odprowadzania wiórów. Są prowadzone- w wykonanym otworze-za pomocą dwu łysinek, rozmieszczonych na walcowej powierzchni prowadzącej.
piórkowe- ich część robocza ma kształt płytki, natomiast część chwytowa może być walcowa lub stożkowa. Ostrza wierteł piórkowych są wykonywane ze stali szybkotnących lub z węglików spiekanych. Wiertła te są stosowane do wykonywania otworów o niewielkich średnicach i głębokościach. Są również stosowane do wykonywania otworów kształtowych i niekiedy do głębokich otworów.
do głębokich otworów- ze względu na przekrój wykonywanego nimi otworu, dzieli się na:
1. wiertła do otworów pełnych, przetwarzające na wiór cały materiał wierconego otworu,
2. wiertła trepanacyjne ( rurowe), wykonujące otwór o kształcie pierścienia.
różne- do tego rodzaju wierteł zaliczane są:
1. nawiertaki, używane do wykonywania nakiełków w przedmiotach, które będą następnie obrabiane toczeniem,
2. wiertła składane, których konstrukcja umożliwia wymianę części roboczej.