np. etan [latex]C_2H_6[/latex] *****pamiętaj współczynniki PRZED danym związkiem odnoszą się do wszystkich pierwiastków z jakich się on składa; współczynniki MIĘDZY/ZA danym pierwiastkiem odnosi się TYLKO do niego spalanie całkowite - produktami są dwutlenek węgla i woda w postaci pary wodnej dla podanego węglowodoru: [latex]C_2H_6+O_2 ightarrow CO_2+H_2O[/latex] tak reakcja wygląda przed uzgodnieniem ogólna zasada jest taka, aby ilość atomów każdego pierwiastka była taka sama po obu stronach równania rekcji **na początku uzgadniamy atomy węgla - po lewej stronie mamy 2 atomy węgla, więc po prawej stronie przed [latex]CO_2[/latex] dopisujemy 2: [latex]C_2H_6+O_2 ightarrow 2CO_2+H_2O[/latex] i w ten sposób mamy uzgodnione węgle ** kolejny etap to uzgodnienie atomów wodoru - po lewej stronie mamy 6 atomów wodoru, więc po lewej stronie przed [latex]H_2O[/latex] dopisujemy taką liczbę aby pomnożona przez 2 znajdująca się przy wodorze w [latex]H_2O[/latex] dała 6 - więc 6:2 = 3 - przed [latex]H_2O[/latex] dopisujemy 3: [latex]C_2H_6+O_2 ightarrow 2CO_2+3H_2O[/latex] ** mamy uzgodniony węgiel i wodór, na samym końcu uzgadniamy tlen - skoro do tej pory współczynniki uzgadnialiśmy po prawej stronie, dlatego po tej też stronie zliczamy wszystkie tleny i uzupełniamy je następnie po lewej stronie: - w [latex]CO_2[/latex] mamy 2 tleny, ale że tych cząsteczek mamy 2, więc tlenów mamy: 2*2 = 4 - w [latex]H_2O[/latex] mamy 1 atom tlenu, ale takich cząsteczek mamy 3, więc tlenów mamy: 1*3 = 3 - w sumie po prawej stronie równania mamy 3+4 = 7 atomów tlenu, - po lewej stronie równania reakcji, przy [latex]O_2[/latex] dopisujemy taką liczbę która pomnożona przez tą 2 da nam 7 - można to zrobić następująco: 7:2 = 3,5 i wtedy dopisujemy 3,5 przy [latex]O_2[/latex] 3,5 w ułamku zwykłym to [latex]frac{7}{2}[/latex] i tak też zapisujemy w równaniu reakcji: [latex]C_2H_6+frac{7}{2}O_2 ightarrow 2CO_2+3H_2O[/latex] ** w chemii jednak unika się zapisywania ułamków w reakcjach chemicznych (chociaż są i tacy, którym to nie przeszkadza i taki zapis akceptują) jednak aby pozbyć się ułamka z równania reakcji chemicznej należy CAŁE to równanie pomnożyć przez liczbę znajdującą się w mianowniku tego ułamka, czyli przez 2: [latex]C_2H_6+frac{7}{2}O_2 ightarrow 2CO_2+3H_2O|cdot 2\2C_2H_6+7O_2 ightarrow 4CO_2+6H_2O[/latex] ** mnożąc przez 2 wszystkie współczynniki w reakcji jakie do tej pory wpisaliśmy ulegają podwojeniu! tym samym reakcja końcowa wygląda tak: [latex]2C_2H_6+7O_2 ightarrow 4CO_2+6H_2O[/latex] ** przed [latex]C_2H_6[/latex] również pojawiła się 2, ponieważ gdy w równaniu reakcji chemicznej przed danym związkiem/pierwiastkiem nie ma żadnej liczby, to jest taka "niepisana zasada" że jest tam 1, a jak wiadomo jedynek w chemii się nie zapisuje taka sama zasada uzupełniania jest w przypadku uzupełniania reakcji półspalania etanu: ** przed: [latex]C_2H_6+O_2 ightarrow CO+H_2O[/latex] ** najpierw węgle: [latex]C_2H_6+O_2 ightarrow 2CO+H_2O[/latex] ** wodory: [latex]C_2H_6+O_2 ightarrow 2CO+3H_2O[/latex] ** tleny: [latex]C_2H_6+O_2 ightarrow 2CO+3H_2O[/latex] suma tlenów po prawej stronie wynosi 5, dlatego: [latex]C_2H_6+frac{5}{2}O_2 ightarrow 2CO+3H_2O[/latex] pozbywamy się ułamka: [latex]C_2H_6+frac{5}{2}O_2 ightarrow 2CO+3H_2O|cdot 2\2C_2H_6+5O_2 ightarrow 4CO+6H_2O[/latex] mam nadzieję, że jest to teraz zrozumiałe w razie pytań proszę pisać ;)
Wzory ogólne, w których jedyne co potem musisz robić to uzgodnić tleny :) [latex]CxHy + O_2 o xCO_2 + 0,5yH_2O - spalanie calkowite \ CxHy + O_2 o xCO + 0,5yH_2O - polspalanie \ CxHy + O_2 o xC + 0,5yH_2O - spalanie niecalkowite [/latex] Gdy liczba tlenów jest nieparzysta i nie możesz uzgodnić współczynnika przy O2 podwajasz całą reakcję :) przykłady reakcji: [latex]C_2H_6 +5 O_2 o 2CO_2 + 3H_2O \ 2C_3H_8 + 7O_2 o 6CO + 8H_2O \ C_6H_1_2O_6 + 6O_2 o 6CO_2 + 6H_2O[/latex] Współczynniki uzgadniamy tak, że wodory są przedostatnie a tleny jako ostatnie brane pod uwagę. Przed nimi każdy inny pierwiastek, inaczej się nic nie zgodzi :) Lewa strona musi być równa prawej :)
