W epoce kształtowania się społeczeństwa informacyjnego, tworzącego nową organizację życia zbiorowego, która trwa i rozwija się dzięki otwartemu dostępowi do informacji oraz realnej możliwości komunikowania się, wzrost gospodarczy staje się coraz bardziej uzależ-niony od produkcji, dystrybucji i wykorzystania wiedzy (por. Woroniecki 2003, Chojnicki, Czyż 2006, Kobyłko, Morawski 2006, Przybyszewski 2007, Welfe 2007, Wieloński 2007, Zioło 2008). Współczesna rewolucja przemysłowa jest efektem zapoczątkowanej w latach 70. XX wieku integracji nauki i przemysłu. Nowa, dominująca rola nauki w rozwoju go-spodarczym i cywilizacyjnym przyczynia się do powiększenia prestiżu nauk technologicz-nych, postęp w tej dziedzinie badań nie jest jednak izolowany od badań podstawowych i stosowanych.Wraz z nowym ładem ekonomicznym, opartym na zaawansowanych technologiach, zmieniają się zasady funkcjonowania i organizacji przemysłu. Innowacyjność przemy-słu określa w coraz większym stopniu przewagę konkurencyjną państw, regionów, przed-siębiorstw. Innowacyjny charakter produktów ma jednak swoje ramy czasowe, podobnie jak ich przewaga konkurencyjna (Chojnicki, Czyż 2006, s. 14). Istotą współczesnego przedsiębior-stwa jest więc pozyskiwanie i wykorzystywanie wiedzy praktycznie w każdym aspekcie jego funkcjonowania. Wiedza staje się siłą napędową gospodarki, a nie gospodarka wiedzy (Toffler 2003, s. 403). Uważa się, że „sukces jednostek, przedsiębiorstw, regionów i krajów będzie bardziej przejawem ich zdolności do kształcenia niż czegokolwiek innego” (OECD 2000, s. 29). „Kształcenie w ujęciu gospodarki opartej na wiedzy pojmuje się jako proces, który polega na uzyskiwaniu kwalifikacji i umiejętności (a nie wyłącznie wiedzy), prowa-dzących do osiągnięcia większego sukcesu w realizacji celów jednostek lub organizacji. Z punktu widzenia kształcenia gospodarka oparta na wiedzy ma stanowić gospodarkę ludzi uczących się” (Chojnicki 2003, s. 319). Na tych założeniach oparte jest pojęcie kapitału ludz-kiego. Ujęcie to ma charakter komplementarny w stosunku do poglądu, że gospodarkę opartą na wiedzy wyznacza tylko działalność innowacyjna: Kształtowanie gospodarki opartej na wiedzy – twierdzą Chojnicki i Czyż (2006, s. 19) – warun-kują bowiem, w sposób konieczny, chociaż niewystarczający, wysokie kwalifikacje i stałe ucze-nie się w dziedzinie wiedzy technologicznej i zarządzania (biznesu). Kreatywność pracowników w obu tych dziedzinach staje się najważniejszym czynnikiem konkurencyjności oraz przekształ-ceń postmodernizacyjnych organizacji gospodarki.
