Pojęcie postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego; rodzaje, tryby, stadia.
Postępowanie administracyjne- regulowany przez prawo procesowe ciąg czynności procesowych podejmowanych przez organy administracji publicznej i inne podmioty w celu rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej, w drodze decyzji administracyjnej, jak i ciąg czynności procesowych podejmowanych w celu weryfikacji decyzji administracyjnej.
Postępowanie sądowoadministracyjne- regulowany przez prawo procesowe ciąg czynności sądu administracyjnego i innych podmiotów tego postępowania podjętych w celu rozstrzygnięcia sporu o zgodność działania bądź zaniechania organu wykonującego administrację publiczną.
Wyróżniamy dwa rodzaje postępowania administracyjnego:
1) postępowanie główne- regulowane przez KPA, jest to postępowanie w którego trybie następuje rozpoznanie i rozstrzygnięcie większości spraw administracyjnych, np. sprawa zezwolenia.
2)postępowanie szczególne- to postępowanie, w którego trybie następuje rozpoznanie i rozstrzygnięcie spraw określonego rodzaju, np. postępowanie podatkowe.
W postępowaniu głównym i szczególnym wyróżniamy dwa tryby postępowania:
1) postępowanie główne- jego przedmiotem jest rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej w trybie i formie przewidzianej przez przepisy prawa procesowego, zgodnie z przepisami prawa materialnego. W ramach tego postępowania wyróżniamy postępowanie:
- toczące się przed ogranym I instancji
- toczące się przed organem drugiej instancji, w przypadku wniesienia odwołania przez legitymowane podmioty
2) postępowanie nadzwyczajne- jego przedmiotem jest weryfikacja decyzji wydanej w postępowaniu głównym. Na system nadzwyczajnych trybów postępowania składają się następujące postępowania:
- postępowanie w sprawie wznowienia postępowania
- postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji
- postępowanie mające na celu uchylenie, zmianę decyzji prawidłowej lub dotkniętej wadami kwalifikowanymi.
W postępowaniu głównym, jak i w postępowaniu nadzwyczajnym wyróżniamy trzy stadia:
1) stadium wstępne- obejmujące czynności wszczęcia postępowania
2) stadium postępowania wyjaśniającego- obejmujące czynności procesowe, których celem jest ustalenie stanu faktycznego
3) stadium podjęcia decyzji rozstrzygającej sprawę indywidualną konkretnej osoby, będącą przedmiotem postępowania.
W postępowaniu sądowoadministracyjnym możemy wyróżnić następujące rodzaje postępowania:
1) ogóle postępowanie sądowoadministracyjne- w którego trybie rozpoznane i rozstrzygane są różnego rodzaju skargi na działania lub bezczynność organów wykonujących administrację publiczną
2) odrębne postępowanie sądowoadministracyjne- w którego trybie rozpoznawane i rozstrzygane są spory o właściwość
3) postępowanie pomocnicze, do którego zaliczamy:
- postępowanie w sprawie nałożenia grzywny
- postępowanie w sprawie zniszczenia lub zaginięcia akt
- postępowanie w sprawie podejmowania uchwał mających na celu wyjaśnienie przepisów prawnych
W ogólnym postępowaniu sądowoadministracyjnym wyróżniamy dwa tryby:
1) postępowanie główne- jest podejmowane na podstawie skargi uprawnionego podmiotu w celu rozpoznania i rozstrzygnięcia zgodności z prawem zaskarżonego działania lub bezczynności organu wykonującego administrację publiczną
2) postępowanie nadzwyczajne, do którego należy:
- wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego w razie wystąpienia przesłanek nieważności postępowania
- postępowanie w sprawie unieważnienia prawomocnego wyroku sądu administracyjnego, jego celem jest weryfikacja orzeczeń sądu administracyjnego
W ogólnym postępowaniu sądowoadministracyjnym, wyróżniamy 3 stadia:
1) stadium wstępne- zbadanie przez sąd dopuszczalności skargi
2) rozpoznawcze- rozpoznanie skargi
3) podjęcie orzeczenia- podjęcie wyroku.