Alkohole są związkami organicznymi, w których grupa hydroksylowa OH przyłączona jest bezpośrednio do łańcucha węglowego (R) o wzorze ogólnym: R-OH Podział ze względu na nasycenie: Alkohole nasycone - alkohol, który posiada w łańcuchu węglowym tylko wiązania pojedyncze Alkohole nienasycone - alkohol, który posiada w łańcuchu węglowym wiązania wielokrotnePodział alkoholi ze względu na liczbę grup -OH: Jednowodorotlenowe Wielowodorotlenowe Podział ze względu na rzędowość atomów węgla: I-rzędowe (te, w których grupa -OH przyłączona jest do I-rzędowego atomu węgla) II-rzędowe III-rzędowe Nazewnictwo Nazwy systematyczne Do członu oznaczającego alifatyczny łańcuch węglowy dodajemy końcówkę -ol, a przed nią odpowiedni lokant; (łańcuch główny numerujemy tak, aby grupa -OH miała jak najniższy lokant, w przypadku alkoholi nienasyconych pierwszeństwo w numeracji ma grupa -OH a nie wiązanie wielokrotne, tzn. grupa -OH musi mieć jak najniższy lokant) Przykłady: Nazwy zwyczajowe, np. alkohol metylowy dla metanolu, etylowy dla etanoluWłasności fizyczne: Pierwsze pięć alkoholi to ciecze, pozostałe są ciałami stałymi Wodne roztwory alkoholi nie przewodzą prądu elektrycznego Alkohole, które w cząsteczce posiadają małą ilość atomów węgla rozpuszczają się w wodzie bardzo dobrze; wraz ze wzrostem ilości węgli w łańcuchu związku rozpuszczalność substancji w wodzie maleje - dobrze rozpuszczalne są tylko pierwsze trzy alkohole w szeregu homologicznym; W wyniku zmieszania alkoholu z wodą następuje kontrakcja, czyli objętość mieszaniny jest mniejsza niż suma objętości składników W alkoholach, w których występują wiązania wodorowe mają duże temperatury wrzenia pomimo małej masy cząsteczkowej; temperatura wrzenia obniża się, jeżeli w cząsteczce związku obecne są rozgałęzienia Grupa -OH alkoholi wpływa na ich właściwości polarne. Cząsteczki tych substancji oddziaływają ze sobą tworząc wiązania wodorowe, przedstawiane poniżej: Właściwości chemiczne: Wodne roztwory alkoholi posiadają odczyn obojętny Ulegają reakcjom z rozerwaniem wiązania C-O (wskazujące na charakter zasadowy alkoholi) reakcja z kwasami chlorowcopochodnymi dehydratacja alkoholi do alkenów lub eterów (w zależności od środowiska reakcji: temperatury i stężenia kwasu oraz budowy alkoholu): Ulegają reakcjom z rozerwaniem wiązania O-H reakcja substytucji wodoru alkalicznym metalem (reakcja wskazująca na kwasowe właściwości alkoholi - oprócz metanolu) reakcja estryfikacji (reakcja z kwasami karboksylowymi) Jak widać alkohole zachowują się jak słaby kwas lub słaba zasada, posiadają więc właściwości amfoteryczne. Utlenianie alkoholi alkohole pierwszorzędowe utleniają się do aldehydów lub kwasów karboksylowych: alkohole drugorzędowe utleniają się do ketonów alkohole trzeciorzędowe nie utleniają się Ulegają tautomerii keto-enolowej, polegającej na wzajemnym przechodzeniu jednego izomeru strukturalnego w drugi, aż do osiągnięcia stanu równowagi. Enole są związkami zawierającymi przy atomie węgla z podwójnym wiązaniem grupę OH; są nietrwałe, szybko ulegają tautomerii do odpowiedniego aldehydu lub ketonu. Otrzymywanie: w wyniku hydratacji alkenów w środowisku kwaśnym: w wyniku reakcji chlorowcopochodnej alkanu z mocnym wodorotlenkiem: w wyniku reakcji chlorowcopochodnej alkanu z wodą w wyniku redukcji związków karbonylowych Właściwości metanolu i etanolu Właściwości, tych dwóch najważniejszych alkoholi jednowodorotlenowych przedstawino w Tabeli 1. metanol etanol Własności fizyczne lotne, bezbarwne ciecze o charakterystycznym zapachu i smaku bardzo dobrze rozpuszczalne w wodzie są dobrymi rozpuszczalnikami wielu substancji organicznychtemp. wrzenia 65 C temp. wrzenia78,5 C Właściwości chemiczne jest trujący (wchłanianie par albo wypicie kilkunastu gramów już może spowodować ślepotę lub nawet śmierć), gdyż w organizmie utlenia się do bardzo reaktywnego formaldehydu otrzymywanie otrzymywany był dawniej w procesie suchej destylacji drewna, stąd nazywany tez jest spirytusem drzewnym; obecnie duże ilości metanolu powstają w reakcji katalitycznego uwodornienia tlenku węgla: otrzymywany jest obecnie w wyniku fermentacji cukru: na drodze syntetycznej z etylenu w reakcji addycji wody w środowisku kwaśnym zastosowanie wykorzystywany jest do produkcji formaldehydu i innych związków, jako rozpuszczalnik i ciecz zapobiegająca zamarzaniu wchodzi w skład fermentowanych napojów (piwo, wino, wódka) stosowany jest jako rozpuszczalnik jako miejscowy płyn antyseptyczny wykorzystywany do produkcji eteru i estrów etylowych; handlowy etanol, zwany spirytusem, jest roztworem zawierającym 95% alkoholu i 5% wody; wody nie można usunąć w wyniku destylacji, dlatego też aby uzyskać alkohol absolutny (100%) dodaje się wapno palone (CaO), które w reakcji z wodą daje wodorotlenek wapnia Tabela 1 . Właściwości metanolu i etanolu Alkohole wielowodorotlenowe BudowaSkładają się one z więcej niż jednej grupy hydroksylowej. Nazewnictwo SystematyczneAnalogiczne jak przy alkoholach jednowodorotlenowych, tylko przed końcówką -ol występuje krotność występowania grup hydroksylowych i wymienione są lokanty ich występowania. Poniżej podano przykłady alkoholi najbardziej popularnych: Zwyczajowe, np. glikol etylowy dla etno-1,2-diolu lub gliceryna (glicerol) dla propano-1,2,3-triolu Właściwości fizyczne, otrzymywanie i zastosowanie glikolu etylenowego i gliceryny (Tabela 2) glikol gliceryna Własności fizyczne ciecz o słodkim smaku, bezbarwna rozpuszczalna w wodzie, trujący wysoka temperaturze wrzenia (wyższa niż etanolu) syropowata ciecz o słodkim smaku, bezbarwna rozpuszczalna w wodzie ma właściwości higroskopijne Otrzymywanie oksiranu (tlenku etylenu) z etynu lub etenu w wyniku utleniania KMnO4 w reakcji z 1,2-dichloroetanem w reakcji z KOH gliceryna powstaje w reakcji 1,2,3 - trichloropropanu w reakcji z KOH: Zastosowanie stosowany do produkcji płynu borygo kojące właściwości czynią ją bardzo przydatną w kosmetykach stosowanych przy goleniu, w mydłach toaletowych w kroplach i syropach przeciwkaszlowych Tabela 2. Właściwości fizyczne, zastosowanie i otrzymywanie glikolu etylenowego i gliceryny Właściwości chemiczne: alkohole wielowodorotlenowe mają większe właściwości kwasowe, niż alkohole jednowodorotlenowegliceryna reaguje z kwasem azotowym , tworząc triazotan (V) glicerolu (nitroglicerynę): Właściwości zasadowe uwidaczniają się podczas reakcji: gliceryna i glikol reagują z metalami alkalicznymi tworząc alkoholany: gliceryniany i glikolany: gliceryna i glikol reagują z wodorotlenkami lub tlenkami metali ciężkich (np. CuO) dając alkoholany: glikol etylenowy ulega utlenieniu do kwasu szczawiowego:
Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów – kwasy, alkohole i estry
Pochodne węglowodorów są produktami, które uzyskuje się na skutek przeprowadzanej reakcji węglowodorów. Jednofunkcyjnymi pochodnymi są pochodne węglowodorów zawierające jeden rodzaj grup funkcyjnych w cząsteczce, ale nie wyklucza to, syt...
Alkohole
Powstawanie i podział alkoholi
Alkoholami nazywamy związki zawierające grupę lub grupy hydroksylowe --OH połączone z nasyconymi atomami węgla. Można je zatem uważać za pochodne węglowodorów, w których wodór podstawiony jest przez ...
Wielofunkcyjne pochodne węglowodorów – tłuszcze, aminokwasy, białka i węglowodany.
Wielofunkcyjne pochodne węglowodorów, są to związki chemiczne zawierające w swoich cząsteczkach dwie lub więcej grup funkcyjnych, połączonych z rdzeniem węglowodorowym .
Właściwości fizyczne i chemiczne wielofunkcyjnych pocho...
Kodeks etyki reklamy
Kodeks etyki reklamy - obejmuje całą działalność marketingową, reklamową, dystrybucyjną,
sponsoringową oraz promocję sprzedaży. W potrzebie społecznej odpowiedzialności, świadomości wpływu, jaki działania marketingowe wywieraj�...
Węglowodory właściwe
Węglowodory
WĘGLOWODORY -są tozwiązki organiczne o cząsteczkach zbudowanych wyłącznie z atomów węgla i wodoru. Ogólnie dzieli się je na węglowodory acykliczne — łańcuchowe, zwane też alifatycznymi, i cykliczne — pier...