Analiza i interpretacja Pieśni XXV Jana Kochanowskiego

Jan Kochanowski to polski poeta renesansowy, oraz sekretarz królewski. Pisał głównie psalmy, fraszki, pieśni, elegie i treny. Zasłynął dzięki takim dziełom jak ?Odprawa posłów greckich?, oraz ?Psałterz Dawidów?. Znane dobrze są również jego treny upamiętniające zmarłą córeczkę autora ? Urszulę.
?Pieśń XXV? jest to jeden z wielu słynnych utworów Kochanowskiego. Rozpoznawana również pod nazwą ?Hymn do Boga? o incipicie ?Czego chcesz od nas Panie? powstała poza cyklem Pieśni i jest jedną z pierwszych dzieł poety wydanych w języku polskim. Z perspektywy gatunkowej utwór ten jest hymnem, ale został tak nazwany, ponieważ jest również osobistą modlitwą Kochanowskiego. ?Pieśń XXV? to dzieło stroficzne składające się z trzynastozgłoskowych wersów podzielonych średniówką na siedem i sześć sylab o charakterze pochwalnym i dziękczynnym z rymami parzystymi.
Cały utwór rozpoczyna się apostrofą do Boga ?Czego chcesz od nas Panie, za Twe hojne dary??. W ten sposób można wywnioskować, że nadawcą jest pierwsza osoba liczby mnogiej ?my?: ?wyznawamy, ?nie mamy?; adresatem natomiast jest Bóg do którego podmiot zbiorowy ma duży szacunek, ponieważ wszystkie zaimki osobowe napisane są wielką literą. Bóg opisywany jest przez poetę jako wszechobecny, ogarniający całą rzeczywistość.
"Kościół Cię ogarnie, wszędy pełno Ciebie,
I w otchłaniach, i w morzu, na ziemi, na niebie."
Postrzegany jest w charakterze przyjaznego dla ludzi, ponieważ stworzył piękny świat z którego mogą czerpać jego hojne dary. Wszystko co istnieje należy do Niego, więc jedyne co mogą zrobić to "wyznawać go wdzięcznym sercem", ponieważ ?nad to przystojniejszej ofiary nie mamy?. W kolejnych zwrotkach Pan, przedstawiony jest jako Stwórca, oraz genialny architekt kosmosu i Ziemi.
Świat zaprezentowany przez poetę jest wspaniały, gdzie panuje piękno i harmonia. Ukazany jest dzięki użyciu przez autora licznych epitetów. Dochodzi do porównania Boga z człowiekiem, gdzie Bóg wykonuje te same czynności co ludzie, lecz w sposób znakomity. Jego dostojność podkreślają anafory ?Tyś? w trzeciej zwrotce, oraz ?Tobie k`woli? w piątej.
?Tyś niebo zbudował
i złotymi gwiazdami ślicznieś uhaftował;
Tyś fundament założył nieobeszłej ziemi
I przykryłeś jej nagość zioły rozlicznemi.?
Przedstawiona jest cykliczność pór roku, przez co autor chciał nawiązać do możliwości odradzania się przyrody, co utożsamia się z porządkiem na świecie.
Człowiek opisany jest jako jedno z dzieł Boga stworzony do szczęścia. Jego posłannictwo na Ziemi polega na chwaleniu i cieszeniu się z boskiego planu. Jest cząstką przyrody i podlega jej powszechnym prawom, nadanym przez Boga.
?Czego chcesz od nas Panie? to utwór o optymistycznej treści. Kochanowski przedstawia ludzi, którzy tęskną do Boga. Prowadzą refleksje nad swoim życiem, jego celem i sensem. Jest podziękowaniem i jednocześnie prośbą, byśmy dalej mogli czuć się szczęśliwie i bezpiecznie.