Szkielet.

*ryby-szkielet ryb jest zbudowany z chrząstki u spodoustych i jesiotrowatych.zaś z kości-u pozostałych grup.Składa się zawsze z czaszki,kręgosłupa i szkieletu płetw.Budowa czaszki jest różnorodna,u spodoustych jest jednolitą puszką chrzęstną,u kostnoszkieletowych składa się z bardzo wielkiej liczby odrębnych kości.Poniżej mózgoczaszki leży kosz skrzelowy zbudowany z łuków skrzelowych-chrzęstnych lub kostnych,odpowiednio do czaszki.Kształt dwóch pierwszych łuków jest inny niż pozostałych:z pierwszego powstały szczęki,drugi-łuk gnykowy-stał się zawieszeniem łączącym łuk szczękowy z mózgoczaszką.Dalsze łuki podtrzymują skrzela.Wewnątrz trzonów kręgów albo między nimi zachowuje się zawsze struna grzbietowa albo w całości (jesiotry, dwudyszne,wymarłe spodouste),albo w postaci niewielkich szczątków.Cechą charakterystycznie odróżniającą ryby od czworonogów jest brak połączenia pasa miednicowego,a przezeń-płetw brzusznych-z kręgosłupem.Rybom nie jest to potrzebne,gdyż te nie służą ani do dźwigania ciężaru ciała swobodnie unoszącego się w wodzie ani do napędu,zaś główny narząd napędowy-płetwa ogonowa-pcha ciało do przodu dzięki bezpośredniemu połączeniu z kręgosłupem.Podobnie charakterystyczne jest połączenie pasa barkowego i płetw piersiowych z czaszką.Nie byłoby ono możliwe dla czworonoga o ruchliwej głowie,szyi i kończynach,Głowa ryb jest związana z tułowiem sztywno i nieruchomo,bez szyi-ze względów hydrodynamicznych, zaś płetwy mają tylko staw barkowy,więc nic nie przeszkadza ich połączeniu z czaszką.Płetwy mogą być krótkie,gdyż oparciem dla nich jest woda,która otacza ciało ryby zewsząd.Płetwy nieparzyste są podparte cienkimi pałeczkami,zwykle kostnymi,zwanymi promieniami,te są zaś osadzone na promieniach podstawowych,tkwiących w ciele.

*płazy- szkielet żaby jest zbudowany z kości i chrząstek.Składa się z czaszki,kręgosłupa oraz kości kończyn przednich i tylnych.W czaszce wyodrębniamy małą,wydłużoną puszkę mózgową,czyli mózgoczaszkę,oraz dużą trzewioczaszkę.Trzewioczaszka składa się z kości nosowych,kości szczęki dolnej i kości czaszki górnej.Szczęka dolna połączona jest z czaszką ruchomo stawami,szczęka górna jest zrośnięta z mózgoczaszką.Łuki skrzelowe częściowo zanikają,a częściowo przekształcają się w podporę języka.Dwa otwory widoczne w czaszce żaby-to oczodoły. Charakterystyczną cechą czaszki jest obecność-na kościach potylicznych-guzów,tzw.kłykci,którymi jest ona połączona ruchomo z kręgosłupem i dlatego głowa może się poruszać.Kręgosłup,stanowiacy oś szkieletu,składa się z 4 części: szyjnej, tułowiowej, krzyżowej i ogonowej.W skład części szyjnej wchodzi krąg szyjny o trzonie zaopatrzonym w dwie jamy stawowe.Za pomocą tych jam krąg szyjny połączony jest ruchomo z kłykciami czaszki-zestawienie takie umożliwia poruszanie głową w płaszczyźnie pionowej.Część tułowia kręgosłupa składa się z siedmiu kręgów.Część krzyżowa ma jeden krąg krzyżowy.Część ostatnia to kość ogonowa.Kręgi żaby są bardziej skostniałe niż kręgi ryb.Składają się one z trzonu oraz łuków kręgowych tworzących kanał kręgowy i zaopatrzonych w wyrostki poprzeczne i wyrostek ościsty.Między kregami zachowują sieszczątkowe pozostałości struny grzbietowej w postaci chrząstek.Żaba nie ma żeber,więc nie ma także klatki piersiowej.W szkielecie wyróżniamy także pas barkowy,w skład którego wchodzą:łopatki,kości krucze oraz obojczyki.Od strony grzbietowej pas barkowy obejmuje ciało zwierzęcia zgięciem łopatek,od przodu zaś łączy się stawami z mostkiem osłaniającym okolice serca i płuc.Z kośćmi pasa barkowego połączone są kości kończyn przednich,tzn.kość ramieniowa,kości przedramienia i kości dłoni.W skład kości dłoni wchodzą kości nadgarstka,śródręcza i kości palców.Szkielet ptaka składa się z kilku kosteczek.Drugim pasem,który rozróżniamy w szkielecie,jest pas miednicowy.W pasie miednicowym występują dwie parzyste kości: biodrowa, kulszowa oraz chrząstka łonowa.Z pasem miednicowym połączone są kości kończyny tylnej,składającej się z kości uda,podudzia i stopy.Zaokrąglony w kształcie główki koniec kości udowej wchodzi w zagłębienie kości kulszowej,zwane panewką,tworząc tzw.staw biodrowy.Drugim końcem kość udowa łączy się z kością podudzia,wykazującą ślady zrośnięcia się dwu kości.W skład szkieletu stopy wchodzą kości stepu,śródstopia i kości pięciu palców.

*gady- czaszka gadów jest masywna,zbudowana z wielu kości.w szczekach są osadzone liczne, stożkowate zęby. Klatka piersiowa jest dobrze rozwinięta,zbudowana z długich żeber połączonych mostkiem,co wpływa na sposób wentylacji płuc.W kręgosłupie można wyróżnić 5 odcinków:szyjny,leżący przed klatką piersiową;piersiowy,złożony z kręgów niosących żebra;lędźwiowy;krzyżowy czyli dwa kręgi łączące się z miednicą i wreszcie odcinek ogonowy czyli liczne kręgi ogona.Szkielet kończyn jest zbudowany dokładnie według ogólnego schematu.Węże i niektóre jaszczurki,jak np.nasz padalec,utraciły całkowicie kończyny i pasy kończyn.Węże mają nader specyficzną budowę czaszki.Wszystkie kości górnych szczęk i podniebienia,a także obie połówki żuchwy są połączone ze sobą ruchomo za pomocą mięśni i bardzo rozciągliwych więzadeł.Dzięki temu węże mogą połykać w całości zdobycz wielokrotnie większą od własnej głowy,zaś w trakcie połykania mogą w miarę potrzeby poruszać każdą kością z osobna.

*ptaki- zmiany w w budowie niezbedne do lotu zaznaczają się szczególnie silnie w szkielecie.Kość ptaka ma zupełnie wyjątkowe właściwości mechaniczne;jest przy tych samych wymiarach bez porównania mocniejsza i lżejsza niż u innych kregowców,dając znaczne oszczędności ciężaru.Czaszka ptaka składa się dokładnie z tych samych kości,co czaszka gada,są one jednak zrośnięte w jednolitą konstrukcję,bardzo cienką i lekką.Szczęki są bezzębne. Oszczędności ciężaru na przodzie ciała są szczególnie ważne,gdyż środek ciężkości ptaka nie może być przesunięty ku przodowi.Kręgosłup ma część szyjną bardzo długą i ruchliwą,bo ptak musi dziobem wykonać to wszystko,przy czym inne czworonogi pomagają sobie przednimi łapami,a także,mając sztywny tułów,musi dziobem sięgnąć do gruczołu kuprowego i do każdego pióra,ze sterówkami włącznie.Cała tułowiowa część kręgosłupa jest zrośnięta w jedną sztywną belkę łączącą przednie powierzchnie lotne z tylną.Kilka wolnych kręgów ogonowych pozwala na manewrowanie ogonem.Żebra składają się każde z dwu części połączonych ze sobą stawowo pod kątem 90 o.Prostowanie żebra przez mięśnie międzyżebrowe powoduje zwiększenie objętości klatki piersiowej i wdech,zginanie ich-zmniejszenie objętości i wydech.Do mostka są przyczepione mięśnie piersiowe, poruszające skrzydłami.Powierzchnię przyczepu tych mięśni zwiększa wysoki grzebień kostny.Wysokość grzebienia pozwala ocenić jak sprawnie i szybko lata dany gatunek.Rekordzistami są pod tym względem m.in.jerzyki,jaskółki czy sokoły.Rozwój grzebienia nie świadczy natomiast o wytrwałości,gdyż do najdłuższych lotów zdolni są szybownicy-bociany, żurawie, orły,sępy,albatrosy-o stosunkowo słabych mięśniach.Dalsze przyczepy mięśni piersiowych znajdziemy na nasadzie kości ramieniowej.Kolumną rozpinającą te mięśnie jest kość krucza,tym potężniejsza,im lepszym ptak jest lotnikiem.Skrzydło ptaka różni się od kończyny przedniej czworonogów przede wszystkim dłonią.Palce IV i V zanikły całkowicie,zaś kości śródręcza zrośnięte w jedną całość oraz skrócone palce II i III tworzą podstawę przyczepu lotek.Miednica ptaków jest otwarta-nie tworzy obręczy jak u pozostałych czworonogów,gdyż ptakiskładają bardzo duże jaja.Nogi ptaków są zbudowane podobnie jak u dwunożnych,biegających dinozaurów-kości stepu i śródstopia zrosły się w jedną,wytwarzakąc-obok uda i goleni-jeszcze jeden długi odcinek-skok.Najczęściej pozostaje on nieopierzony,tylko pokryty łuskami lub tarczkami rogowymi.

*ssaki- w szkielecie ssaków rozróżniamy kości czaszki, kręgosłupa,klatki pierciowej,pasa barkowego i miednicowego oraz kości kończyn.Czaszka składa się z kosci połączonych ze sobą szwami.Do charakterystycznych cech czaszki ssaków należą:obecność dwóch kłykci potylicznych,którymi czaszka łączy się z kręgiem szczytowym,obecnośc łuku jarzmowego oraz trzech kosteczek słuchowych,tj.strzemiączka,kowadełka i młoteczka.Stosunek wielkości mózgoczaszki do wielkości trzewioczaszki bywa u ssaków bardzo różny.W części twarzowej rozróżnia się:kość nosową,kości szczęki górnej oraz kości szczęki dolnej,zwanej żuchwą,które sa połączone z czaszką za pomocą stawu.W szczęce górnej wytworzyło się u ssaków podniebienie twarde,oddzielające jamę nosową od jamy ustnej.Kręgosłup składa się z 5 grup kręgów, mianowicie: szyjnych,piersiowych,lędzwiowych,krzyżowych i ogonowych.Z nielicznymi wyjatkami liczba kręgów szyjnych u ssaków wynosi zawsze 7.Stała liczba kręgów szyjnych wskazuje na to,że długość szyi-u ssaków nieraz bardzo różna-zależy jedynie od wielkości i kształtu kręgów,a nie od ich liczby.Odcinek piersiowy kręgosłupa składa się z 12-15 kręgów.Z siedmioma pierwszymi kręgami piersiowymi zestawione są żebra,łączące się z mostkiem i tworzące klatkę piersiową.Pozostałe kręgi piersiowe są połączone z żebrami nie złączonymi z mostkiem.W części lędzwiowej liczba kręgów waha się od 2-9.Odcinek krzyżowy kręgosłupa jest dobrze wykształcony i składa się najczęściej z 4 zrośniętych kręgów.Nieduże zwykle kręgi ogonowe stanowią zakończenie kręgosłupa.Pas barkowy ssaków składa się przede wszystkim z łopatki gdyż obojczyk u wielu rodzin ssaków zanika.Obojczyk rozwinięty jest dobrze u tych ssaków które wykonują przednimi kończynami różnorodne i złożone ruchy.Miednica ssaków jest związana ze szkieletem osiowym.U ssaków kości łonowe i kulszowe łączą się ze sobą po stronie brzusznej. Szkielet kończyny przedniej składa się z kości ramieniowej kości łokciowej i promieniowej kości nadgarstka śródręcza i kości palców.Szkielet kończyny tylnej składa się z kości udowej łączącej się w stawie biodrowym z miednicą kości goleniowej strzałkowej kości stępu śrudstopia i kości palców. Szczególnie ważnym narządem ssaków są zęby które różnicują się na siekacze kły zęby przedtrzonowe i trzonowe właściwe.Zęby ssaków różnią się między sobą nie tylko wyglądem i budową ale również funkcją.Siekacze służą do odgryzania pokarmu mięsnego zabijania zdobyczy i jej przytrzymywania a przedtrzonowe i trzonowe-do rozcierania pokarmu.Ssaki mięsożerne cechuje silny rozwój kłów oraz stosowanie zębów trzonowych do kruszenia kości. U ssaków każdy ząb jest osadzony w oddzielnej jamie zębowej.U większości ssaków zęby zmieniają się raz w życiu tj występuje zwykle uzębienie mleczne i ostateczne.

Dodaj swoją odpowiedź
Przyroda

Z rozsypanych wyrazów zdania,które opisywać funkcje szkieletu szkielet: szkielet: szkielet: szkielet: wyrazy ruch,nadaje,rusztowanie,chroni,ciału,kształt,umożliwia,wewnętrzne,ciała,stanowi,narządy

Z rozsypanych wyrazów zdania,które opisywać funkcje szkieletu szkielet: szkielet: szkielet: szkielet: wyrazy ruch,nadaje,rusztowanie,chroni,ciału,kształt,umożliwia,wewnętrzne,ciała,stanowi,narządy...

Biologia

(W załączniku przedstawiono szkielet człowieka) a) uzupełnij tabelę, wpisując w odpowiednie miejsca nazwy kolorów,którymi na rysunku oznaczono poszczególne części szkieletu: Szkielet człowieka szkielet osiowy / szki

(W załączniku przedstawiono szkielet człowieka) a) uzupełnij tabelę, wpisując w odpowiednie miejsca nazwy kolorów,którymi na rysunku oznaczono poszczególne części szkieletu: Szkielet człowieka szkielet osio...

Biologia

Rodzaje kości(4) Dżdżownica ma: szkielet hydrauliczny szkielet zewnętrzny szkielet wewnętrzny Z czego składa się czaszka? 4 rodzaje piór.

Rodzaje kości(4) Dżdżownica ma: szkielet hydrauliczny szkielet zewnętrzny szkielet wewnętrzny Z czego składa się czaszka? 4 rodzaje piór....

Biologia

Podaj nazwy kości, które budują : a) szkielet osiowy b) szkielet obręczny c) szkielet kończyn Pilne xD ;D

Podaj nazwy kości, które budują : a) szkielet osiowy b) szkielet obręczny c) szkielet kończyn Pilne xD ;D...

Biologia

Proszę o pomoc ! Mam zadanie w którym muszę wskazać jaki szkielet mają dane kręgowce a więc do dyspozycji jest : 1.Zwierzęta, które mają szkielet zewnętrzny, to... 2.Zwierzęta, które mają chrzestny szkielet wewnętrzny, to.... 3.Zwierzęta, które mają k

Proszę o pomoc ! Mam zadanie w którym muszę wskazać jaki szkielet mają dane kręgowce a więc do dyspozycji jest : 1.Zwierzęta, które mają szkielet zewnętrzny, to... 2.Zwierzęta, które mają chrzestny szkielet wewnętrzny, to.... 3.Zw...