Organy to zespół wielu piszczałek wargowych i języczkowych, z których każda wydaje tylko jeden dźwięk o stałej wysokości. Skierowanie strumienia powietrza dokonuje się przez klawisze i rejestry. Początków powstawania organów można doszukać się w starogreckiej fletni Pana oraz dudach. W starożytności istaniał prtotyp organów, skonstruowany w III w. p. n. e. przez aleksandryjskiego matematyka Ktesibiosa 0 organy wodne. Na przełomie starożytności i średniowiecza napę wodny zastąpiono pneumatycznym. W takiej postaci funkcjonowały w Bizancjum, skąd dotarły na przełomie XVIII i XIXw do Europy Zachodniej. Do odmian organów o mniejszych rozmiarach należy: 1) pozytyw - używany w kaplicach, salach i pokojach; 2) regał - z charakterystycznymi miechami w kształcie ksiąg; 3) portatyw - przenośny instrument o dwuoktawowej klawiaturze, na którym grano jedną ręką, drugą obsługując miech; W XVI wieku organy otrzymują kilka ręcznych klawiatur i jedną nożną, ulepszone miech oraz pierwsze wiatrownice. Instrument ten ulegał przeobrażeniom aż do XIX i XX wieku. W budowie organów należy wyróżnić: 1) mechanizm napędu powietrza, składający się z: a)miechów (dawniej poruszantch siłą mięśni ludzkich, tzw. kalikanta, współcześnie napędzane energią elektryczna lub zastępowane elektyczną pompą powietrzną); b)kanałów wiatrowych; c)zbiorników wiatrowych; 2) mechanizm rozdziału powietrza, umożliwiający wybór barwy i wysokości piszczałek, stanowi tzw. wiatrownice w połączeniu z rejestrami i klawiaturami; Piszczałki uszeregowane są w tzw. głosy, czyli komplety piszczałek o pokrewnej barwie, lecz różnej wysokości. Rejestr włacza i wyłącza głosy. Głosy dzielimy na: 1) główne; 2) oktawowe; 3) pomocnicze pojedyncze: 4) pomocnicze złożone, czyli tak zwane mikstury; Piszczałki w organach dzielimy na: 1) piszczałki wargowe - zblliżone budową do fletu blokowego, bywają drewniane i metalowe; 2) piszczałki jezyczkowe - w ich budowie wykorzystuje się metalowe blaszki, wzbudzane do drgań przez strumień powietrza; Mechanizm gry to ra część organów, z którą grający kontaktuje się bezpośrednio, składają się na niego: klawiatury -> przyrządy rejestrowe -> łączniki -> mechanizm przekazujący, czyli tzw. traktura. Mechanizm klawiaturo-rejestrowy wyodrębniony jest w postaci tzw. stołu gry. zwanego też kontuarem. Na kontuarze znajduja się 2-4 klawiatury ręczne (manuały) oraz jedna klawiatura nożna (pedał). Łączniki (kopuały) są stosowane, by ułatwić zmiany rejestrów i ich łączenie w różnych układach. W organach nie ma możliwości zmian dynamicznych ze względu na niezmienność ciśnienia powietrza. Pudło ekspresyjne (wałek crescendowy), służy do crescenda lub diminuenda. Widoczną część organów nazywamy prospektem. Przykłady muzyczne: 1) Jan Sebastian Bach - Chaconne 2) Giuseppe Gherardeschi - Rondo 3) Jan Sebastian Bach - Toccata i fuga d-moll 4) Jan Sebastian Bach - Fantazja i fuga g-moll
