Wyjątkowość literatury oświecenia jest niepodważalna. Jej celem był dydaktyzm, czyli pouczenie. Cała epoka literacka przełomu XVII i XIX wieku postawiła sobie za najważniejszy cel uczyć, bawić i wzruszać. Dlatego większość utworów z tamtych czasów tak wiele przedstawia problemów, które ukazują jak żyć nie tylko wtedy, ale także i dzisiaj. Nie są one jednak oparte na schematach i dlatego nauka z nich czerpana była szybciej przyjmowana przez ludzi. Literatura ta może jak najbardziej bawić współczesnego czytelnika a udowodnię wam to w poniższych argumentach. W dobie oświecenia bardzo często stosowany był krótki utwór, a mianowicie bajki. Polskim autorem, którego bajki przetrwały próbę czasu jest z pewnością książę poetów polskich—Ignacy Krasicki. Napisał on min. "Szczur i kot", bajka ta nie tylko daje pouczający przekaz ale także dostarcza wystarczającą dawkę humoru. Kolejną bajką jest „Ptaszek w klatce”, która uczy nas, że nikt nie będzie żałował tego, czego nie zna i nie doświadczył. Jednak utwór ten odnosi się także do sytuacji politycznej w Polsce XVIII wieku. Ukazany jest tam problem wolności i bogactw. Autor przedstawia bezsensowność cieszenia się z dóbr materialnych w niewoli, ponieważ nic one nie przynoszą, a chwali niewygodę na wolności jako dobro ważniejsze od czegokolwiek. Tu mamy do czynienia z dość dobitnym przekazem z którego nie powinniśmy się śmiać, lecz autor w inteligentny sposób zamienił surowy przekaz w dość zabawną historię. Franciszek Karpiński: "Pieśń dziada sokolskiego w kordonie cesarskim"Są to przemyślenia w wyniku utraty niepodległości przez Polskę. W kraju, gdzie panuje nieład i chaos zawsze wkradnie się bieda, a tam króluje sprawiedliwość nigdy nie będzie źle. Przykłady literacki sa napisane w formie bajek. Jak każda bajka, mają i morał, w którym jest ukryte głębsze znaczenie. Autorzy oświecenia pod postaciami zwierząt, ukrywali postacie ludzi konkretnie panujących w ich czasach. Logiczny układ i zabawna forma daje wspaniałe połączenie - uczy i bawi. Myślę, że trafnie udowodniłam tezę.
