Czynniki ewolucji.
Zmienność genetyczna, rekombinacyjna jest czynnikiem sprawczym ewolucji :
a) w genomie organizmu oliploidalnego (dzecka) każdy gen jest reprezentowany przez dwa allele : ojcowski i matczyny, i jeśli one są identyczne, to osobniki pochodne względem tego genu są homozygotyczne, jeśli różne – to osobniki – potomstwo są heterozygotyczne.
- Jeśli allele są jednakowe i potomstwo homozygotyczne to ewolucja nie jest możliwa
- Jednak gdy allele są różne i potomstwo heterozygotyczne to ewolucja jest możliwa
SELEKCJA – zwiększa przystosowanie populacji do środowiska
a) stabilizująca – eliminuje osobniki o skrajnym fenotypie, a osobniki o fenotypie przeciętnym są uprzywilejowane np. kiedy wśród szympansów urodzi się albinos, to w naturze zginie, a jeśli zostanie umieszczony w zoo to przeżyje. Bo inne fenotypy są ze środowiska eliminowane
b) kierunkowa – faworyzuje jeden fenotyp kosztem drugiego – specjalny fenotyp znajdujący się w skrajnych pozycjach np. ćma włochacz nabrzozek w rejonach uprzemysłowionych przyjmuje ubarwienie ciemne, natomiast w obszarach rolniczych – jasne. Potomstwo upodabnia się do otoczenia
c) rozdzielająca – wyróżnia fenotypy skrajne; prowadzi do wyodrębnienia grupy osobników (dywergercja). Mówimy o tzw. mimikra – upodobnieniu się jednych zwierząt do drugich, np. :
- występuje to najczęściej u motyli
- ziembyz wyspy Galapagos,
- dzięcioły z długimi dziobami, które mogły dostać nimi do wnętrza kory po pożywienie – przeżyły; te żywiące się inaczejwygineły, np. gdy brakowało nasion
IZOLACJA – mechanizmy biologiczne uniemożliwiające krzyżowanie się organizmów (ograniczenie przepływu genów).
a) prazygotyczna – zapobiega zapłodnieniu i obejmuje izolacje :
- sezonową – rożne pory rozrodu
- siedliskową – zamieszkiwanie różnych miejsc siedliskowych
- etologiczną – niechęć samców do samic innego gatunku
- mechaniczną – niezgodność budowy narządów rozrodczych
- genetyczną – różnice w budowie chemicznej i molekularnej gamet
b) postzygotyczna
Zdarza się, że mimo poprzednich przeszkód dojdzie