Transport gazów oddechowych
Transport gazów oddechowych:
- Transport tlenu:
- ok. 3% tlenu, który dostaje się do krwi fizycznie rozpuszcza się w osoczu
- ok. 97% tlenu transportowane jest w erytrocytach w połączeniu z hemoglobiną powstaje tzw. oksyhemoglobina. Cząsteczka hemoglobiny składa się z czterech połączonych ze sobą łańcuchów białkowych dwa α (alfa) i dwa β (beta). Każdy z łańcuchów białkowych jest z cząsteczką związku organicznego zwanego henem (hem)
W środku cząsteczki hemu znajduje się atom żelaza dwu wartościowego Fe2+, który przyłącza nietrwale jedną cząsteczkę tlenu, nie zmieniając przy tym swojej wartościowości.
- Transport CO2
- Ok. 10% dwutlenku węgla rozpuszcza się w osoczu
- Ok. 20% dwutlenku węgla transportowane jest w połączeniu z białkami osocza i z białkową częścią hemoglobiny.
- Ok. 70% dwutlenku węgla transportowane jest w osoczu w formie jonów wodorowęglanowych HCO3-, które powstają w erytrocytach z H2O i CO2
Pojemność płuc (objętość):
- Objętość oddechowa – il. Wdychanego i wydychanego powietrza w czasie spokojnego oddechu – ok. 500cm3
- Objętość dopełniająca – dodatkowa ilość powietrz, którą można pobrać przy maksymalnym wdechu - ok. 2500cm3
- Objętość zapasowa – ilość powietrza, którą można usunąć z pęcherzyków przy maksymalnie pogłębionym wydechu ok. 1200cm3
- Objętość zalegająca – ilość powietrza, która zalega w pęcherzykach nawet przy maksymalnym wydechu wynosi ok. 1200cm3
- Całkowita pojemność płuc wynosi 5400cm3
Higiena układu oddechowego:
- Szkodliwość CO (czadu) – CO wykazuje ok. 200 – krotne powinowactwo do hemoglobiny niż tlen, wysyca hemoglobinę
- Szkodliwość dymu tytoniowego – dym tytoniowy zawiera subst. rakotwórcze np. benzopiren.
- Szkodliwość azbestu – drobiny azbestu gromadzą się w płucach i są przyczyną chorób nowotworowych
- Pył węglowy – powoduje pylicę
- Astma oskrzelowa – ataki świszczącego kaszlu i duszności wywołane zwężeniem dróg oddechowych. Większość ataków astmy jest skutkiem alergii.
- Rozedma płuc – przewlekłe schorzenie płuc, nadmierne rozdęcie i pękanie pęcherzyków płucnych wskutek znacznego zmniejszenia ich sprężystości.