Przeprowadź analizę dialogu między Pankracym i hrabią Henrykiem i określ, czym jest historiozofia w ujęciu Zygmunta Krasińskiego

Zygmunt Krasiński napisał "Nie-Boską komedię" w roku 1833, po czym w roku 1835 wydał ją anonimowo w Paryżu. Utwór jest dramatem, który powstał po upadku powstania listopadowego. Tytuł dzieła budzi natychmiastowe skojarzenie z perłą włoskiej literatury średniowiecznej- "Boską komedią" Dantego. Tak, jak on, Krasiński opisał piekło- lecz te, ziemskie, które ludzie sami sobie zgotowali.
W III części "Nie- Boskiej komedii" występuje bardzo znaczący dialog między hrabią Henrykiem i Pankracym. Mąż jest działaczem społecznym, przywódcą arystokracji. Jego poglądy mają charakter konserwatywny: odrzuca nowe idee rewolucjonistów i dąży do utrzymania dawnego porządku świata. Jest przekonany o istnieniu Boga oraz o Jego ingerencji w świat ludzi; otwarcie wyznaje swoją religię. Wiemy, że nie sprawdził się na polu rodziny i to przez całe życie leży mu na sumieniu. Jest też poetą, ale poetą złym, który nie potrafi tworzyć prawdziwych dzieł godnych szanującego się romantyka. Jego rzekome natchnienie to fałsz. Po przeżytych tragediach przeżył wewnętrzną przemianę- stał się samozwańczym obrońcą Boga i chrześcijaństwa. Hrabia Henryk mimo że jest urodzonym szlachcicem, to dostrzega wady arystokracji- nie rozumie jej i w pewnym stopniu nawet nie szanuje. Dla niego bardzo ważny jest honor- w jego imię ginie w walce za wiarę i Boga.
Pankracy to człowiek nieprzeciętny, wyraźnie dominuje i przewodzi rewolucjonistom. Kierował twardą ręką wzburzonym tłumem, w swoich planach był uparty i konsekwentny. Gardzi ludźmi, którzy działali pod jego rozkazami, miał świadomość własnej potęgi. Dla Pankracego liczyły się tylko teraźniejszość i przyszłość, nie brał pod uwagę dawnych czasów. Sądzi, że "cel uświęca środki", nic go nie powstrzyma przed zwycięstwem- jest gotów mordować w imię "idei wieku naszego". Jest realistą, odrzuca Boga i jest ateistą. Wierzy w swoje ideały i chce stworzyć nowy porządek świata. Jednakże w realizacji swoich planów przekroczył pewną granicę moralności. Na gruzach "starego świata" doświadcza wyrzutów sumienia i zaczyna żałować swych czynów. W ostateczności zostaje pokonany przez Chrystusa.
Niewątpliwie są to godni siebie przeciwnicy. Mają świadomość potęgi drugiej strony i, pomimo szyderstw, darzą się pewnym szacunkiem i odczuwają respekt. Hrabia i Pankracy pochodzą z dwóch przeciwstawnych światów. Henryk broni arystokracji podając liczne argumenty, np. mówi, że jego warstwa społeczna otrzymała władzę z rąk samego Boga, że cały dorobek cywilizacyjny i kulturowy to jej zasługa i że to dzięki szlachcie biedni mają co jeść. Przez całą rozmowę odwołuje się do wiary. Pankracy z kolei krytykuje arystokrację: gardzi podupadłymi moralnie władcami, potępia ustrój, wyśmiewa wiarę w Boga- uważa, że szlachta wyznaje "pustosłowie", bujdy. Jako przedstawiciel rewolucjonistów chce zawojować świat, zmienić go na lepszy; jego działania hamują starodawne poglądy szlachty. Rozmowa Henryka i Pankracego to jakby starcie dwóch równych sobie sił, które są skazane na przegraną. W miejscu ich walki nastanie nowy świat; świat lepszy, stworzony przez Boga, który nad nim czuwa.
Zygmunt Krasiński w utworze przedstawił efekt swoich historiozoficznych rozważań nad rzeczywistością. Poeta doszedł do wniosku, że to Bóg stworzył świat i nim kieruje, a ludzi w rzeczywistości nie mają dużego pola do popisu. Opatrzność zawsze interweniuje w celu przywrócenia religijnego porządku.

Dodaj swoją odpowiedź