określenie używane obecnie głównie w kontekście ksiąg o zabarwieniu religijnym z okresu przełomu naszej ery, które Kościół Katolicki uważa za nienatchnione, w szczególności to księgi niewchodzące w skład Biblii.
Apokryf (z greckiego "apokryphos" - ukryty), tekst niepewnego pochodzenia lub nieautentyczny, często o charakterze religijnym - może zawierać elementy wiedzy tajemnej, ezoterycznej. 1) Gatunek charakterystyczny dla piśmiennictwa żydowskiego, chrześcijańskiego i gnostyckiego. Rozwijał się od II w. p.n.e. (utwory związane tematycznie ze Starym Testamentem, np. Księga Jubileuszów, Księga Henocha, Psalmy Salomona, bogato reprezentowany testament), szczególnie bujnie w II-III w. n.e. (pojawiają się utwory bliskie tematycznie Nowemu Testamentowi - reprezentowane są gatunki takie jak ewangelia, apokalipsa, list, żywot). Autor apokryfu przypisuje zwykle swój tekst znanym z tradycji postaciom cieszącym się autorytetem. Motywy i wątki pochodzenia apokryficznego rozpowszechniły się szeroko w literaturze i ustnej tradycji średniowiecza, tworząc niezwykle żywotne (często występujace do dziś) elementy chrześcijańskiej wiary ludowej. 2) Stosowane przez protestantów określenie ksiąg deuterokanoniczych Starego Testamentu. 3) W szerszym znaczeniu wszelkie utwory religijne na tematy biblijne, np. Rozmyślania przemyskie (XV w.). Później nazwa apokryf stosowana była także do wszelkich pism nieautentycznych, ogłaszanych jako prawdziwe, np. w literaturze angielskiej Pieśni Osjana J. Macphersona.