Wycieczka po zabytkach polskiego renesansu

Wstęp

Witam Wszystkich! Oto plan wycieczki po polskich zabytkach renesansu. Są tu przedstawione najciekawsze zabytki tego typu architektury w południowo-wschodniej Polsce. W zwiedzaniu znanych miast pomogą wam zdjęcia, dołączone do każdego z zagadnień.

Plan wycieczki:

Zbiórka na Rynku w Krakowie przy restauracji „Wawelska” o godz. 10.00.

I dzień: Kraków
11.00- Zwiedzanie Zamku Królewskiego na Wawelu
12.30- Podziwianie Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu
15.30- Przejazd autokarem do hotelu w Sandomierzu

II dzień: Sandomierz
10.00- Podziwianie Zamku
12.30- Restauracja „Marzena”
14.00- Oglądanie Collegium Gostomianum
16.00- Przejazd dorożką po renesansowym Ratuszu Sandomierskim
19.00- Hotel w Zamościu

III dzień: Zamość
11.00- Oglądanie bożnicy w Zamościu
12.00- Wstęp do rezydencji Jana Zamojskiego
14.00- Wysłuchanie historii i podziwianie Bramy Janowickiej
18.00- Obiado- kolacja w hotelu

IV dzień: Kazimierz Dolny
10.00- Przejazd do Kazimierza Dolnego
12.00- Zwiedzanie ruin budowli Kazimierza Wielkiego
14.30- Obiad w pobliskiej restauracji „Kucyk”
17.00- Przyjazd pod Kamienicę Celejowską
19.00- Zakończenie wycieczki i powrót do domu

Kraków
1.Zamek Królewski na Wawelu - renesansowa rezydencja królewska (aż do początku XVII wieku) na Wzgórzu Wawelskim w Krakowie. Obiekt zabytkowy, jeden z elementów kultury i historii Polski.
Początek budowy renesansowego zamku przypada na rok 1503, kiedy sprowadzony przez Zygmunta architekt Franciszek Florentczyk przystąpił do przebudowy zamku. Renesansowy Zamek Królewski, imponujący rozmachem założenia, przestrzennością jasno oświetlonych wnętrz i wspaniałością nieznanych dotąd na ziemiach polskich, wywodzących się ze sztuki antycznej form architektonicznych, oddziałał w sposób przełomowy i zadecydował o dalszym rozwoju renesansowej architektury w Polsce. W ślad za królem pójdą, bowiem magnaci, wznosząc nowe rezydencje w stylu renesansowym lub przebudowywując gotyckie. W nienaruszonym stanie przetrwał zamek do r. 1595, gdy groźny pożar strawił jego część północną i północno-wschodnią.

2.Renesansowa Kaplica Zygmuntowska na Wawelu, która za sprawą Bartolommeo Berrecciego stała się największym zabytkiem światowego Renesansu na północ od Włoch.

Warto zwrócić uwagę na architekturę, dekorację wnętrz i wyposażenie tych zabytków.

Zamość

Zamość, nazywany Perłą Renesansu, Padwą Północy, Miastem Arkad, to idealne miasto-twierdza, założone w 1580 roku przez Jan Zamoyskiego, kanclerza wielkiego koronnego, zaprojektowane przez włoskiego architekta Bernardo Mornado, stanowiące wybitne osiągnięcie późnorenesansowej europejskiej myśli urbanistycznej.

1.Bożnica- częściowy zabytek renesansu. Do jej wnętrza wchodzi się obecnie od pd., przez westybul, gdzie po prawej stronie znajduje się prowadzący do sali modlitw renesansowy półkolisty portal, dekorowany plecionką z żelaznymi drzwiami.

2.Pierwotna rezydencja wzniesiona przez Jana Zamoyskiego w 1579 - 86 wg proj. B. Moranda,

3.Brama zwana Janowicką, jest najstarszą spośród trzech bram fundacji Jana Zamojskiego. Usytuowana w obrębie najwcześniej usypanych fortyfikacji ziemnych od strony wsi Janowice, zlokalizowana była przy bastionie nr 5. Na budowę ( bardziej monumentalnej ) bramy umowa między Morandem a Zamojskim podpisana została w 1597 a prace zakończono w 1599.

Kazimierz Dolny

1.Obecnie na wzgórzu znajdują się tylko ruiny monumentalnej budowli, która powstała za panowania Kazimierza Wielkiego. Kazimierzowska budowla najbardziej zmieniła się w epoce renesansu. Dziedziniec powiększono od strony wschodniej, wprowadzono liczne ozdoby w nowym stylu. Zamek zwieńczono attykami.

2.Kamienicę Celejowską nazywa się inaczej pod św. Bartłomiejem, ponieważ na jej fasadzie, w attyce po prawej stronie znajduje się figura tego świętego. Zwano ją również Kamienicą Czarną ze względu na ciemną barwę tynku ściany przedniej. Bogata dekoracja fasady zawiera wszystkie charakterystyczne formy stosowane przez ówczesnych rzeźbiarzy i muratorów. Są oczywiście zwierzęta, ornamenty roślinne i główki cherubinków. W dekoracji attyki znalazły się również figury. Po środku kamienicy widzimy Chrystusa, jako Zbawiciela Świata i Maryję, jako Królową Nieba. Po lewej stronie stoi figura św. Jana Chrzciciela z krzyżem, a po prawej św. Bartłomieja, z nożem, jako narzędziem męczeństwa.

Sandomierz

1.Zamek - wzniesiony w XIV w., na miejscu dawnego grodu, później przebudowany, jest w swojej obecnej postaci wyrazem przemian i nawarstwień historycznych - obecnie siedziba Muzeum Okręgowego. Zamek zbudowano na miejscu pierwotnej warowni istniejącej na wzgórzu, co najmniej od X w. Badania archeologiczne potwierdziły istnienie pierwotnego grodu. W 1139 roku, kiedy Sandomierz został stolicą księstwa dzielnicowego, a gród rezydencją książęcą i jako taki z pewnością musiał się rozbudowywać. Ówczesny książęcy gród otoczony był drewniano-ziemnym wałem oraz systemem zasieków ze skośnie wbitych pali. Od strony wysoczyzny przekopano fosę.

2.Collegium Gostomianum- wzniesione na początku XVII w., późnorenesansowe, zachowało pierwotny kształt architektoniczny i funkcję. Jest jedną z najstarszych szkół średnich w Polsce. Zachowało się "szkolne" skrzydło dawnego kolegium jezuitów ufundowanego w 1602 roku przez Hieronima Gostomskiego - wojewodę poznańskiego i kasztelana sandomierskiego. Zespół wznoszony był w latach 1604-1615 przez budowniczego jezuickiego Michała Hitza. Niszczony pożarami w 1656 i 1813 roku. W II połowie XIX w. rozebrano południowe skrzydło i kościół św. Piotra stojący na środku dziedzińca od XII wieku.

3.Ratusz - zbudowany w XIV w., rozbudowany w XVI w. (attyka), jeden z najpiękniejszych ratuszy renesansowych w Polsce. Najstarszą i najokazalszą budowlą na rynku jest Ratusz, jeden z najpiękniejszych ratuszy renesansowych w Polsce. Zbudowany został w XIV w. pierwotnie w kształcie wieży. Rozbudowany w XV w. uzyskał plan wydłużonego prostokąta, natomiast w XVI w. został zwieńczony attyką.