"Granica" Nałkowskiej - granice, które przekraczają bohaterowie powieści.
Jakie granice i dlaczego przekraczają bohaterowie powieści Zofii Nałkowskiej „Granica”? (3 bohaterów)
Gdy bierzemy do ręki powieść pt. „Granica” i próbujemy zinterpretować tytuł widzimy tak naprawdę szereg granic, które determinują życie bohaterów oraz wpływają na ich losy. Spróbuję przedstawić tu w jaki sposób trójka bohaterów – Zenon Ziembiewicz, Justyna Bogutówna oraz Elżbieta Biecka – przekracza niektóre z nich, co negatywnie wpływa na ich życie, a także na ich obraz w naszych oczach.
Najważniejszą granicą, mającą chyba największe znaczenie w utworze jest granica moralna, cienka linia oddzielająca „dobro” od „zła”. Zenon Ziembiewicz przekracza ją co najmniej dwukrotnie. Pierwszy raz gdy zdradza Elżbietę – swą narzeczoną – z Justyną przez co pokazuje brak pewnych zahamowań i norm, zdecydowanie łamiąc barierę moralności. Takie postępowanie doprowadziło także do drugiego złamania tej niewidzialnej granicy. Stało się to gdy Zenon wręczał Justynie pieniądze na zabieg aborcji ich wspólnego dziecka, która miała się odbyć prawdopodobnie tylko dlatego, że ojciec dziecka obawiał się reakcji otoczenia. Pewnym usprawiedliwieniem jest to, że Zenon pozostawił Justynie wybór, co ma zrobić, nawet zaofiarował pomoc gdyby zdecydowała się urodzić dziecko, jednakże sam fakt świadomego wręczenia pieniędzy na aborcję jest zdecydowanie przekroczeniem wszelkich zasad moralnych cywilizowanego społeczeństwa.
Jednak Zenon narusza nie tylko granicę moralną ale także psychologiczną. Czyni to w momencie popełnienia samobójstwa. Nie mógł już znieść zaistniałej sytuacji. Jego życie wydaje się być jedną wielką klęską, nie spełniło się żadne z jego marzeń. Życie osobiste nie układało mu się najlepiej – skrzywdził Elżbietę, Justynę, a wcześniej Adelę; starał się być przeciwieństwem swojego ojca, a w rzeczywistości stał się jego lustrzanym odbiciem; kariera zawodowa również okazała się katastrofą - zginęli niewinni ludzie.
Podobnie dzieje się z Justyną Bogutówną, która popada w obłęd przez splot życiowych wydarzeń takich jak niespełniona miłość oraz usunięcie ciąży. Poprzez odpowiedź na pytanie „Jak wiele możemy w życiu wytrzymać” staje twarzą w twarz z granicą psychologiczną w życiu człowieka. Oblanie twarzy Zenona kwasem także jest złamaniem pewnej granicy jednak trudno powiedzieć czy psychologicznej (niemożność poradzenia sobie z okolicznościami prowadząca do zemsty), czy też moralnej (wymierzanie sprawiedliwości na własną rękę).
Jest ona także przykładem próby przekroczenia granicy społecznej. Czyni to właściwie nawet dwukrotnie, raz jeszcze w okresie dziecięcym gdy bawi się z dziećmi hrabiów jak równa, a już w dojrzałym okresie popełnia mezalians z Zenonem z wiadomym skutkiem. Świadczy to o brutalnej rzeczywistości podziałów społecznych w tamtym czasie.
Ostatnią z wybranych przeze mnie osób jest Elżbieta Biecka. W jej przypadku znowu rolę odgrywa bariera psychologiczna. Zostawia ona swoje dziecko, powielając jakby schemat z własnego życia, to samo przeżyła ona będąc dzieckiem, co wpłynęło na jej psychikę i niejako zdeterminowało jej przyszły los. Po śmierci Zenona ucieka przed problemami za granicę po raz kolejny potwierdzając swą słabość psychiczną. Granica psychologiczna jest dla niej bardzo cienka, dlatego pewnie jest przekraczana tak wiele razy.
Powodem przekraczania granic jest więc zazwyczaj ludzka psychika, doświadczenia wyniesione z wcześniejszego życia lub po prostu subiektywizm wobec własnego postępowania, które widzimy zawsze w innym świetle niż gdyby czyniły to inne osoby.