pows .list. 11 list.1845 pows .stycz. 23 stycz. 1863
Jan Kiliński - był jednym z przywódców powstania w Warszawie w kwietniu 1794 r. W nagrodę Kościuszko mianował go oficerem. Po upadku insurekcji Kiliński trafił do rosyjskiej niewoli. Stanisław August Poniatowski - w 1764 został wybrany przez szlachtę na króla Polski. Objął on tron dzięki poparciu carycy Katarzyny II. Liczyła ona, że nowy władca będzie posłusznym wykonawcą jej woli. Tymczasem król zaczął wprowadzać w kraju reformy. Jan Henryk Dąbrowski - był jednym z najwybitniejszych polskich dowódców. Był twórcą i dowódcą Legionów Polskich we Włoszech. Z jego osobą Polacy wiązali duże nadzieje. Wierzyli, że generał poprowadzi walczące u boku Francuzów Legiony z Włoch do Polski i wyzwoli ojczyznę. Katarzyna II - cesarzowa Rosji w latach 1762 - 1796. Odsunąwszy od władzy męża Piotra III przejęła pełnię rządów. Bezwzględna i przebiegła, uchodziła za łagodną i dbającą o dobro poddanych władczynię. W czasach jej panowania Rosja osiągnęła szczyt potęgi. Tadeusz Kościuszko - był wybitnym polskim wodzem i politykiem. Jest uznawany za bohatera narodowego przez Polaków i Amerykanów. w 1776 - 1783 r uczestniczył w walkach o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Po powrocie do Polski walczył w obronie Konstytucji 3 maja. W 1794 r stanął na czele powstania czyli insurekcji. Romuald Traugutt - były oficer armii carskiej.Jesienią 1863 kiedy powstanie styczniowe bliskie było porażki r stanął na jego czele . Wznowił on działalność władz powstańczych w Warszawie oraz usprawnił ściąganie podatków na rzecz walczących oddziałów. W kwietniu 1864 został on aresztowany przez Rosjan i klika miesięcy później stracony. Piotr Wysocki - pułkownik wojska polskiego, inicjator powstania listopadowego. Walczył o niepodległość Polski. 2) daty: 1772 - Rosja, Austria, Prusy dokonały I rozbioru Polski. 1773 - powstanie Komisji Edukacji Narodowej 1794 - insurekcja kościuszkowska, która była ostatnią próbą ratowania upadającej Rzeczpospolitej 1791 - uchwalenie Konstytucji 3 Maja 1795 - Rosja, Austria i Prusy dokonały 3 rozbioru Polski 1797 - powstanie Polskich Legionów we Włoszech. Józef Wybicki napisał " Pieśń Legionów Polskich we Włoszech" nazywaną obecnie "Mazurkiem Dąbrowskiego". 1807 - z większości ziem zaboru pruskiego powstaje Księstwo Warszawskie. 1815 - kongres wiedeński 1830 - powstanie listopadowe 1863 - powstanie styczniowe 3) pojęcia: Naczelnik powstania - to główny dowódca wojsk powstańczych. Konstytucja - najważniejszy akt prawny w państwie. Określa sposób sprawowania władzy, a także prawa i obowiązki obywateli. Wielka emigracja - masowe osiedlanie się ludności poza granicami kraju ojczystego. Manufaktura - przedsiębiorstwo, w którym produkcja jest prowadzona z wykorzystaniem pracy ręcznej. Branka - przymusowy pobór do wojska Legiony Polskie we Włoszech - oddziały wojska polskiego utworzone w roku 1797 na terenie Włoch. Dowodził nimi Jan Henryk Dąbrowski. Legiony walczyły u boku armii francuskiej Napoleona Bonapartego. Kosynierzy - żołnierze walczący w oddziałach chłopskich podczas powstania kościuszkowskiego. Kosynierzy byli uzbrojeni w kosy z ostrzami postawionymi do góry. Konfederacja - związek zawierany przez szlachtę w określonym celu. Sejm Wielki - inaczej sejm czteroletni. Sejm obradujący w Warszawie w latach 1788 - 1792. Jego najważniejszym osiągnięciem było uchwalenie w 1792 roku Konstytucji 3 Maja. Szkoła rycerska - szkoła przeznaczona dla młodzieży szlacheckiej, założona w 1765 roku w Warszawie. Kształciła urzędników i oficerów dla armii polskiej. Księstwo Warszawskie - zostało utworzone przez Napoleona w 1807 r z ziem zaboru pruskiego. To niewielkie państwo było zależne od Francji. Polacy liczyli jednak, że jego powstanie stanowi początek odbudowy Rzeczpospolitej. Królestwo Polskie - po klęsce Napoleona zwycięskie państwa dokonały nowego podziału Europy. Z części ziem Księstwa Warszawskiego utworzono Królestwo Polskie, które było zależne od Rosji. Sybir - Miejsce zsyłki powstańców. Po zakończeniu walk władze rosyjskie zastosowały wobec Polaków liczne represje. Tysiące powstańców skazano na śmierć lub zesłano na Syberię. Katorga - kara dla wielu zesłańców, czyli ciężkie roboty w kopalniach, kamieniołomach lub przy wyrębie lasów. Rosyjskie władze konfiskowały też majątki skazańców i oddawały je Rosjanom lub Polakom wiernym carowi. ustrój absolutystyczny - forma rządów, w której władca skupia w swoich rękach pełnię władzy. monarchia konstytucyjny - ustrój np. we Francji w 1791 r ,w którym władza ustawodawcza należała do Zgromadzenia Prawodawczego czyli jednoizbowego parlamentu. Sądy były niezależne. Władzę wykonawczą sprawował formalnie król ale za pośrednictwem sześciu ministrów. Cytadela - samodzielna, dominująca nad miastem lub prowincją twierdza. Na terytorium własnym zadaniem cytadeli była ochrona mieszkańców w przypadku najazdu wroga. Na terytoriach podbitych cytadele budowano w celu utrzymania posłuszeństwa mieszkańców. Kodeks Napoleona - zespół przepisów i norm prawnych prawa cywilnego wprowadzony 1804 we Francji w przez Napoleona. 4). Postanowienia Konstytucji 3 Maja: - zniesienie liberum veto i wprowadzenie w sejmie głosowania większością głosów - zniesienie wolnej elekcji i wprowadzenie monarchii dziedzicznej - utworzenie dwuizbowego sejmu, składającego się z senatu oraz izby poselskiej. Posłem mógł zostać szlachcic posiadający majątek ziemski - powołanie tzw. straży praw czyli najwyższej władzy wykonawczej złożonej z króla i odpowiedzialnych przed sejmem ministrów - dopuszczenie mieszczan do urzędów w państwie i zgoda na kupowanie przez nich majątków ziemskich - ogłoszenie wzięcia chłopów pod opiekę państwa i prawa. Zadanie 5 masz już zrobione.
