Znaczenie glonów w przyrodzie, gospodarce człowieka i medycynie.
Różny stopień organizacji komórkowej glonów. Znaczenie glonów.
Glony przyjmują różnorodne formy. Niemal wszystkie postacie spotykamy u bardzo licznej gromady glonów - u zielenic.
Najprostsze są jednokomórkowce. Mogą posiadać zdolność ruchu dzięki wici (zawłotnia, euglena), lub bez zdolności ruchu, tzw. formy koloidalne (chlorella). Bardzo rzadko komórki glonów są w postaci pełzaka, a wyjątkowo pełzaka z wicią.
Glony o bardziej złożonej budowie to glony kolonijne, które mogą mieć postać kulistych skupień komórek posiadających zdolność ruchu (np.: gromadnica, skrętnica, skupielec, toczek), lub płaskich skupień komórek nieruchomych (np.: gwiazdoszek). (Przykładem glonu występującego w postaci kolonii drzewkowatej jest należący do chryzofitów dinobrion).
Jeszcze bardziej złożoną budowę posiadają glony wielokomórkowe. Bardzo swoisty stopień organizacji wykazują glony mające ciało zbudowane z jednej, czasem ogromnej (do kilkunastu cm), komórki wielojądrowej, czyli komórczaka, np.: pełzatka. Ma ona ciało zróżnicowane na część łodygo- i liściokształtną, oraz chwytnikową. Plechę nitkowatą ma gałęzatka, grzybnica. Ciało w postaci plechy płatkowatej ma np. ulwa, czyli sałata morska, zbudowana z dwóch warstw komórek. Plechy w postaci sklejonych ze sobą nici to plechy plektenchymatyczne, które posiadają krasnorosty i brunatnice. Istnieje także plecha tkankowa np: u morszczyna.
Znaczenie glonów w gospodarce i życiu człowieka:
- są wykorzystywane jako pokarm w gospodarce rybnej,
- biorą udział w biologicznym oczyszczaniu wód,
- wydzielają tlen podczas fotosyntezy,
- zwiększają aerację, czyli napowietrzenie gleby, mineralizują glebę,
jako nawóz wzbogacają glebę w próchnicę,
- wykorzystywane są jako pasza dla zwierząt (listownica, morszczyn),
- stanowią białkowy pokarm dla człowieka (chlorella, listownica),
- są źródłem witamin, jodu, boru, miedzi, soli potasowych i sodowych (morszczyn),
- przemysł tekstylny wykorzystuje kwas alginowy (z brunatnic) do impregnacji tkanin (aby były nieprzemakalne) ,
-przemysł papierowy wykorzystuje kwas alginowy (z brunatnic) do produkcji kartonu i tektury,
- w postaci agaru (z karsnorostów) znajdują zastosowanie w piekarnictwie i cukiernictwie,
- w przemyśle spożywczym używane są do produkcji galaretek, lodów, majonezu
Są stosowane w medycynie do produkcji:
- kosmetyków ponieważ specjalne odmiany glonów dodawane są do różnego rodzaju kremów i innych kosmetyków, które np. mają wygładzać skórę lub ją odżywiać
- waty alginowej (z brunatnic),
- ziół zawierających jod (z morszczynu),
- substancji żelującej, czyli agaru (z krasnorostów), używanego do pożywek mikrobiologicznych,
- antybiotyków (chlorella),
- witamin grupy B,
- substancji bakteriobójczych robakom pasożytniczym,
ponieważ zawierają agar (z krasnorostów) i kwas alginowy (z brunatnic),
- do produkcji leków, które stosuje się w przypadku chorób przewodu pokarmowego,
- są składnikiem maści leczących rany po oparzeniach.
W badaniach nad zanieczyszczeniem środowiska są wykorzystywane jako bioidykatory – wskaźniki stopnia zanieczyszczenia wody np.: chlorella.
Nadmierny i niepożądany rozwój glonów powoduje:
- zakwity wody oraz okresowy deficyt tlenowy z masowym gniciem fauny wód,
- zapychanie filtrów, utrudniające przepływ wody,
- zahamowanie rozwoju innych organizmów,
- obniżanie walorów smakowo-zapachowych ryb,
- obrastanie i obciążanie statków.