Starozytni filozofowie

Jeden z największych filozofów greckich, Sokrates, był synem kamieniarza i akuszerki. Zasłynął ze swoich metod nauczania – całymi dniami przechadzał się ulicami
Aten, zaczepiając przypadkowych przechodniów, by wciągać ich w filozoficzne dyskusje, pytając – „czym jest dobro?”, „czym jest sprawiedliwość?”. Miał tylu wielbicieli, co wrogów. Pod koniec życia oskarżono go m. in. o demoralizację młodzieży i skazano na śmierć. Nie zostawił po sobie żadnych pism, a wszystkie jego słowa zostały spisane przez ucznia – Platona. Filozofia życia Sokratesa, który wierzył w wartość
cnoty oraz w dochodzenie do prawdy metodą rozumowania zawiera się w słowach, które przetrwały próbę czasu
: „Wiem, że nic nie wiem” (Scio me nihil sire).

Terencjusz był rzymskim komediopisarzem z Kartaginy. Był niewolnikiem, ale dzięki talentowi literackiemu został uwolniony w dorosłym wieku. Mimo, że jest jednym z nielicznych twórców, którego komedie zachowały się do naszych czasów, nie jest dziś specjalnie znany. Możliwe, że wpłynął na to fakt powątpiewania w autorstwo jego dzieł przez jemu współczesnych. Nigdy nie powrócił do Rzymu z wyprawy do Azji Mniejszej – podejrzewa się, że zginął w jakimś wypadku. Zawdzięczamy mu słowa, których sława przerosła ich autora po wielokroć – zapewne dzięki przyjęciu ich przez twórców renesansowych za dewizę swoich czasów – „Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce” (homo sum, humani nihil a me alienum puto). Przysłowie „O wilku mowa, a wilk tuż” również jest autorstwa Terencjusza.

Najsłynniejszemu rzymskiemu poecie – Horacemu, zawdzięczamy hasło „Chwytaj dzień”, używane najczęściej w oryginalnej
wersji językowej (Carpe diem). Starannie wykształcony Horacy pisał filozofujące dzieła w swej najświetniejszej, klasycznej formie, która wywarła ogromny wpływ na późniejszy rozwój
poezji europejskiej. W utworze Exegi monumentum aere perennius Horacy napisał o swojej twórczości: „Stawiłem sobie pomnik trwalszy niż ze spiżu” i nie pomylił się.

Filozof, pisarz i poeta rzymski, Seneka Młodszy (jego ojciec, Seneka Starszy był mówcą) jest autorem kolejnej znanej, pięknej sentencji: „Jeśli chcesz być kochanym, kochaj sam” (Si vis amari, ama). Filozofia jego życia wywarła silny wpływ na kształtujące się chrześcijaństwo. Z powodów politycznych Seneka został zmuszony do popełnienia samobójstwa.