Sankt-Petersburg

Spośród wielkich i ważnych miast świata, Sankt-Petersburg należy do najmłodszych. Okazałe fasady pałacowe sąsiadują ze skromnymi blokami nowych osiedli. Przemysłowe kolosy pracują niedaleko misternych mostków i romantycznych zaułków. Jednym słowem - to miasto kontrastów.
Sankt-Petersburg powstał z założonego przez Piotra I w 1703 roku, obozu wojskowego. To właśnie od imienia tego cara pochodzi nazwa miasta. Przez następne lata do wybudowanej twierdzy Pietropawłowskiej zawijało wiele statków handlowych. Miasto rozpościera się na 101 wyspach wieloramiennego ujścia Newy do Morza Bałtyckiego. Sankt-Petersburg posiada 65 rzek i kanałów, 363 mosty i 100 wysp. Obszar miasta w jego aktualnych granicach przekracza 500 km2, terytorium miasta krzyżują się równoleżnik 59o57’ szerokości północnej z południkiem 30o19’ długości wschodniej. Do 1914 roku miasto nazywało się Petersburg, do 1924 Piotrogród i do 1991 Leningrad. Populacja wynosi obecnie 5.1 miliona mieszkańców (1995 r.). Miasto jest drugim po Moskwie ośrodkiem przemysłowym, kulturalnym i naukowym Rosji. Sankt-Petersburg jest węzłem komunikacyjnym i posiada metro, a także uniwersytet, mnóstwo muzeów (m.in. Ermitaż, Muzeum Rosyjskie), pomniki (m.in. cara Piotra I, Aleksandra Puszkina), twierdzę Petropawłowska, sobory Kazański i św. Izaaka, klasztor Smolny z soborem, Pałac Zimowy z placem Pałacowym, Instytut Smolny, Giełdę Morską, pałace Senatu i Synodu, Michajłowski i Marmurowy, Teatr Aleksandryjski, budowle z XIX i początku XX wieku, współczesne budowle użyteczności publicznej i dzielnice mieszkaniowe. Miasto nad Newą zwano „Wenecją” i „Amsterdamem Północy” ze względu na wielką liczbę kanałów i wysp, a „Paryżem Północy” z racji znaczenia i wspaniałości tego miasta.
Ujście Newy zbudowane jest z osadów cofającej się Zatoki Fińskiej, przez które rzeka utorowała sobie drogę, zamieniając dawne mielizny na wyspy.
Klimat Sankt-Petersburga określa się jako morsko-kontynentalny. W praktyce w Sankt-Petersburgu jest chłodno, wilgotno i wietrznie. Najzimniejsze miesiące to: styczeń albo luty, z przeciętną temperaturą 8 -8,5oC. Najcieplejszy jest lipiec: od +16,5o do +17,5oC. Średnia roczna +4oC. Zdarzają się upały do +30oC i wielkie mrozy, do -40oC.
Od 11 czerwca do 2 lipca występuje w Sankt-Petersburgu niezwykłe zjawisko tzw. białych nocy. W tym okresie środek słońca znajduje się o północy zaledwie o 7o poniżej linii horyzontu. Wieczorna zorza spotyka się z poranną, miasto tonie w srebrzystej poświacie przez całą noc.
Inną, dosyć z kolei ponurą osobowość Sankt-Petersburga, stanowią częste powodzie. Ogólną ich przyczyną są tzw. niże islandzkie, które posuwają się w kierunku wschodnim właśnie przez Zatokę Fińską.


Miasto to przeżyło wiele ważnych wydarzeń. Przede wszystkim Rewolucję Październikową i II wojnę światową. Rewolucję Październikową dokonali Bolszewicy pod przywództwem Włodzimierza Lenina. Sygnałem na szturm Pałacu Zimowego był wystrzał z krążownika „Aurora”. „Aurorę” do dziś można obejrzeć na Newie i jest natchnieniem dla malarzy. W krótkim czasie Lenin obalił rząd i doszedł do władzy w ówczesnym ZSRR. Przez ponad 70 lat w ZSRR i w kilku państwach Europy wschodniej panował ustrój komunistyczny.
Sankt-Petersburg posiada również metro. Może nie jest aż tak rozległe jak metro moskiewskie, ale i tak jest o wiele bardziej rozbudowane niż metro warszawskie.
Miasto to góruje nad Moskwą pod względem kulturalnym. Jest tu wiele muzeów i innych kulturalnych ośrodków.
Ermitaż - (Gosudarstwienny Ermitaż), to muzeum sztuki i kultury materialnej, największe w Rosji i jedno z największych na świecie. Nazwa pochodzi od pawilonu wzniesionego w drugiej połowie XVII wieku dla pomieszczenia carskich zbiorów artystycznych. Obecnie, muzeum zajmuje kompleks gmachów zbudowanych w drugiej połowie XVIII i pierwszej połowie XIX wieku i Pałac Zimowy. Znajdują się tam zbiory malarstwa europejskiego (m.in. nowoczesnego malarstwa francuskiego), grafiki, rzeźby, rzemiosła artystycznego, sztuki starożytnych krajów wschodnich (m.in. sztuka scytyjska), dział historii kultury rosyjskiej. Mieszkańcy Sankt-Petersburga mówią: „Kto nie zwiedził ermitażu, ten nie był w Sankt-Petersburgu”.
Piotr I - założyciel Sankt-Petersburga, ma w tym mieście piękny pomnik dłuta Etienne Falconet’a „Jeździec Miedziany”. Był on carem Rosji od 1682 (cesarzem od 1721) do 1725. W latach 1700-1721 zwyciężył Szwedów i uzyskał dostęp do Bałtyku.
Aleksander Puszkin (1799-1837) - posiada również pomnik w Sankt-Petersburgu. Był poetą rosyjskim i najwybitniejszym przedstawicielem romantyzmu rosyjskiego.
Sobór Issakijewski to gigantyczna świątynia wybudowana według projektu Augusta Montferranda. Jego budowa trwała 40 lat (od 1819 do 1859 roku). Budowa kosztowała ponad 23 miliony rubli srebrem i zużyto na nią 43 rodzaje kamieni i 25 pudów złota. W środku soboru na górze złocą się cztery dzwonnice i olbrzymia kopuła centralna. Wokół głównego bębna kopuły biegnie kolumnowa galeria zwieńczona balustradą. To najwyższy dostępny punkt widokowy w mieście. Malowidła wykonali m.in. Karol Briułłow i Fiodor Bruni, a rzeźby wykonali m.in. Stiepan Pimienow i Piotr Klodt. W roku 1931 w soborze otwarto muzeum, którego ekspozycja obrazuje historię budowli. Najciekawsza w muzeum jest dokumentacja budowy, która pokazuje sposoby rozwiązywania trudnych problemów technicznych. Mniejsze kolumny ustawiano na przykład w ciągu 45 minut, ale największe, 130-tonowe, przez ponad 2 lata. O tym, jak jest to ogromne budowla, może przekonać nas fakt, że ten gigant potrafi pomieścić 13 tysięcy ludzi.
Pałac Zimowy to późnobarokowy pałac w Sankt-Petersburgu, budowany przez 8 lat (od 1754 do 1962). Do rewolucji lutowej 1917 roku był rezydencją carów, potem Rządu Tymczasowego (zdobyta przez bolszewików). Obecnie mieści się w nim muzeum Ermitaż.
Plac Issakijewski - jest tu 6-metrowej wysokości pomnik Mikołaja I w mundurze i na koniu, ukończono go w 1859 roku, cztery lata po śmierci Mikołaja I. Oprócz niego na placu znajduje się omawiany już przeze mnie Sobór Issakijewski. Na początku XX wieku na placu wybudowano Hotel „Astoria”, który od chwili powstania cieszy się znakomitą obsługą i restauracją. Obok „Astorii” na Placu Issakijewskim kończy się ulica Gogola, wokoło niej mieszkało wielu znanych artystów. W domu nr 23/8 Fiodor Dostojewski napisał Białe noce i tutaj został aresztowany, jako uczestnik nielegalnych spotkań demokratycznej grupy Pietraszewców. W domu nr 17, w mieszkaniu nr 11 Mikołaj Gogol napisał genialną komedię Rewizor oraz większość Opowieści Petersburskich. Na rogu ulicy Gogola i Dzierżynskiego mieszkał Piotr Czajkowski i tutaj nagle umarł w roku 1893.