Aparat fotograficzny
Fotograficzny aparat, przyrząd optyczno-mechaniczny do wykonywania zdjęć fotograficznych. Aparat fotograficzny składa się z obiektywu, migawki, światłoszczelnego korpusu, układu celowniczego oraz mechanizmu do przesuwu i wymiany błony fotograficznej.
Światło odbite od przedmiotów znajdujących się przed aparatem fotograficznym jest skupiane przez obiektyw i daje pomniejszony obraz pola widzenia na materiale światłoczułym.
Aparat lustrzany (lustrzanka) to aparat fotograficzny, w którym rolę celownika spełnia obiektyw, przekazując przy użyciu zwierciadła obraz na matówkę. W chwili zwalniania migawki zwierciadło odchyla się, odsłaniając błonę fotograficzną.
A o to rzeczy związane z aparatem fotograficznym:
Obiektyw, układ optyczny tworzący odwrócony, rzeczywisty obraz przedmiotu, mogący być oglądany przez okular lub rzutowany na ekran, kliszę fotograficzną, matrycę czujników półprzewodnikowych, katodę elektronowo-optyczną itp.
Ze względu na przeznaczenie rozróżnia się obiektywy: fotograficzne (dające obrazy powiększone lub pomniejszone), mikroskopowe (dające obrazy powiększone) i astronomiczne (dające obrazy pomniejszone). Inna klasyfikacja obiektywów opiera się na odległości do przedmiotu: rozróżnia się obiektywy dające obrazy przedmiotów znajdujących się w skończonych odległościach (obiektywy mikroskopów, obiektywy do makrofotografii i reprodukcji oraz obiektywy projekcyjne) lub dające obrazy nieskończenie odległych przedmiotów (pozostałe obiektywy fotograficzne i obiektywy astronomiczne).
Parametrami wykorzystywanymi do scharakteryzowania obiektywów mikroskopowych, projekcyjnych itp. są: powiększenie liniowe, apertura numeryczna, odległość obrazu od przedmiotu. Obiektywy fotograficzne charakteryzuje się podając ich odległość ogniskową, otwór względny i kąt widzenia.
Standardowy obiektyw fotograficzny ma odległość ogniskową równą w przybliżeniu długości przekątnej klatki na kliszy, fotograficzne obiektywy szerokokątne (o kącie widzenia większym od kąta prostego) mają mniejsze ogniskowe, teleobiektywy mają duże wartości ogniskowych. W instrumentach astronomicznych (instrument przejściowy) stosuje się długoogniskowe obiektywy soczewkowe (refraktory) lub zwierciadlane (reflektory).
Najprostszy obiektyw można zbudować z pojedynczej soczewki skupiającej. Obiektyw taki posiada jednak wiele wad układów optycznych, dlatego rzeczywiste obiektywy, a zwłaszcza szerokokątne obiektywy fotograficzne i obiektywy mikroskopów, to układy wielosoczewkowe, dla których możliwe jest częściowe lub całkowite usunięcie wad optycznych (achromat, aplanat, anastygmat, planachromat, planapochromat).
Migawka, urządzenie w aparacie fotograficznym, mechaniczne lub elektroniczno-mechaniczne, służące do otwierania i zamykania drogi światłu padającemu przez obiektyw na materiał światłoczuły, jak również do odmierzania odpowiedniego czasu, niezbędnego do prawidłowego naświetlenia. Rozróżnia się migawki: centralne (zapadkowe, otworkowe, sektorowe) oraz szczelinowe.
Matówka, płaska płytka ze szkła z jedną powierzchnią zmatowaną, stosowana w aparatach fotograficznych do ustalania wycinka fotografowanego obrazu oraz do kontroli nastawienia ostrości.
Błona fotograficzna, jeden z podstawowych rodzajów materiałów fotograficznych światłoczułych, wykonana z podłoża (głównie octan celulozy) oraz jednej lub kilku warstw emulsji światłoczułej.
W zależności od rodzaju emulsji błona jest materiałem negatywowym lub diapozytywowym (slajd). W zależności od zastosowania występuje w postaci arkuszy (np. zdjęcie rentgenowskie) lub błon zwojowych o różnej szerokości (podstawowe - 61,5 mm, 35 mm, 16 mm).
Najbardziej rozpowszechnioną błoną jest zwojowa błona małoobrazkowa o szerokości 35 mm, przystosowana do niemal wszystkich typów amatorskich aparatów fotograficznych, pozwalająca na wykonanie najczęściej 36 zdjęć.
Fotografia, dziedzina techniki i sztuki zajmująca się otrzymywaniem trwałych obrazów na materiałach światłoczułych.
Do wykonywania zdjęć fotograficznych i diapozytywów najczęściej używa się aparatów fotograficznych, jednak nie są one warunkiem koniecznym do otrzymania fotografii, gdyż można uzyskać obraz poprzez naświetlenie materiału światłoczułego, na którym ułożony jest przedmiot. Również procesy wykorzystywane w fotografii tradycyjnej (wywoływanie, płukanie i utrwalanie) nie są koniecznym warunkiem powstania obrazu fotograficznego (powstaje on przez samo naświetlenie), ponieważ przy zastosowaniu odpowiednich emulsji oraz odpowiednio długiego czasu naświetlania uzyskuje się dostatecznie wyrazisty obraz, wywoływanie ma na celu jedynie jego uwydatnienie, zaś utrwalanie eliminuje pozostałe po wywoływaniu substancje światłoczułe.
Za datę powstania fotografii przyjmuje się rok 1839 (L.J.M. Daguerre i W.H.F. Talbot ogłaszają swoje osiągnięcia w pracach nad uzyskiwaniem obrazów fotograficznych). Terminu fotografia (również terminów negatyw i pozytyw) użył po raz pierwszy w 1839 F.W.H. Herschel.
Fotografia barwna
Otrzymywanie obrazów barwnych na drodze procesów fotograficznych, również obraz barwny uzyskany metodą fotograficzną (fotografia kolorowa). Pierwsze próby uzyskania zdjęć barwnych przeprowadził w 1855 I.C. Maxwell. W 1910-1914 R. Fischer opracował metodę fotografii barwnej, której podstawą była substraktywna mieszanina kolorów (otrzymywanie barw przez nakładanie barwników, tj. przez kolejne odejmowanie od światła białego jego składników), wykorzystaną na skalę przemysłową w 1935-1936 przez firmy Agfa i Kodak.
Fotografia lotnicza
Aerofotografia, jedna z dziedzin techniczno-naukowego wykorzystania fotografii, polegająca na wykonywaniu zdjęć ze statków latających: balonów, samolotów, śmigłowców, statków kosmicznych, satelitów (pierwsze fotografie lotnicze zostały wykonane z balonu, przez G.F. Tournachona - "Nadara" w 1858). Fotografia lotnicza wykorzystywana jest w fotogrametrii, rozpoznaniu wojskowym i szpiegostwie, poszukiwaniu złóż mineralnych, odkryciach archeologicznych, meteorologii, urbanistyce itp.
Fotografia reprodukcyjna
Fotoreprodukcja, dział fotografii zajmujący się wykonywaniem kopii fotograficznych płaskich oryginałów graficznych (dokumentów, rysunków, zdjęć, obrazów malarskich itp.) przeznaczonych do sporządzania form kopiowych lub drukowych. Fotografia reprodukcyjna znajduje głównie zastosowanie w poligrafii i pracowniach dokumentacyjnych, biurach projektowych, archiwach.
Edgerton Harold Eugene (1903-1990), amerykański inżynier i wynalazca, fotograf. Studiował inżynierię elektryczną w Instytucie Technologicznym Massachusetts w Cambridge (USA), gdzie pracował od 1928 (od 1948 jako profesor). Za pomocą skonstruowanej przez siebie w 1931 elektronicznej lampy błyskowej i ultraszybkich aparatów fotograficznych jako pierwszy wykonywał znane zdjęcia kropli mleka lub wody, wpadającej do naczynia, piłki tenisowej uderzonej rakietą czy pocisku przebijającego stalową płytę. Technikę ultraszybkiej fotografii stosował w wielu dziedzinach nauki i techniki, np. w latach 40. fotografował amerykańskie wybuchy jądrowe.
Paralaksa, zjawisko błędnego odczytu podziałki przyrządu wynikające z patrzenia na nią pod niewłaściwym kątem. Paralaksą nazywane jest również zjawisko niepokrywania się obrazu widzianego przez celownik aparatu i przez jego obiektyw, uwidaczniające się zwłaszcza przy fotografowaniu bliskich obiektów (wolne od niej są aparaty lustrzane).
Aparat lustrzany, lustrzanka, aparat fotograficzny, w którym rolę celownika spełnia obiektyw, przekazując przy użyciu zwierciadła obraz na matówkę. W chwili zwalniania migawki zwierciadło odchyla się, odsłaniając błonę fotograficzną.
Autofocus, układ automatycznej regulacji ostrości w aparatach fotograficznych i kamerach. Autofocus pasywny działa dzięki analizie kontrastu (maksymalny kontrast oznacza prawidłowo ustawioną ostrość), autofocus aktywny wykorzystuje pomiar odległości od fotografowanego obiektu, dokonywany przez wbudowany dalmierz elektrooptyczny (promieniowanie podczerwone) lub ultradźwiękowy. Pierwszym aparatem fotograficznym, w którym zastosowano autofocus, była Konica AF (1978).
Karol Jurkowski