referat na temat gadów

Gady to bardzo stara grupa zwierząt przedstawiająca ważne ogniwo w rozwoju życia na Ziemi, stanowi pomost między geologiczną starożytnością a czasami najnowszymi.
Do gadów należą: hatterie, łuskonośne, żółwie i krokodyle.
Hatterie występują w Nowej Zelandii. Uważane są za żywą skamieniałość, ponieważ z tego rzędu do czasów obecnych przetrwał tylko jeden gatunek. Są to prymitywne gady o masywnej czaszce i dobrze rozwiniętym oku ciemieniowym. Są zwierzętami drapieżnymi prowadzą nocny tryb życia, ich pokarmem są różne bezkręgowce oraz jaja i pisklęta ptaków. Niektóre okazy hatterii dożywają nawet 100 lat.
Następną grupą gadów są gady łuskonośne, do tego rzędu należą węże oraz jaszczurki. W Polsce z jaszczurek występują : jaszczurka zwinka, jaszczurka zielona, jaszczurka żyworodna oraz padalec.
Najczęściej spotykana jest jaszczurka zwinka. Żyje na silnie nasłonecznionych polankach leśnych, wrzosowiskach, podmiejskich rumowiskach. Ubarwienie grzbietu jaszczurki jest brunatne. U samic jest bardziej szare upstrzone plamkami i kropkami, natomiast u samców w okresie godów pojawia się intensywnie zielone zabarwienie podgardla rozszerzające się na brzuch i głowę. Ogon jest kruchy i łatwo odpada, ulegając następnie częściowej regeneracji. Nogi zwinki są silne, dość długie i dobrze rozwinięte, palce ma zakończone pazurkami. W słoneczne dni godzinami wygrzewa się na słońcu równocześnie polując na owady. Jest bardzo zwinna i ruchliwa. Przestraszona kryje się w norkach gryzoni szczelinach skalnych.
Jaszczurka zielona jest zwierzęciem wybitnie ciepłolubnym. Żyje na silnie nasłonecznionych zboczach jarów, stokach wzgórz porosłych kolczastą roślinnością. Przestraszona wspina się po gałęziach krzaków, ale zwykle chowa się w norach i szczelinach skalnych. Podstawowym kolorem ubarwienia jest zieleń w różnych odcieniach. Grzbiet samca jest jednolicie szmaragdowy, w okresie godowym podgardle samca nabiera niebieskawego koloru. Występuje w południowej Europie oraz na południowych obszarach środkowej Europy. W Polsce była zaobserwowana jedynie w okolicach Śląska cieszyńskiego.
Jaszczurka żyworodna zwana żyworódką ma delikatną budowę, ciało walcowate, niewielką głowę. Ubarwienie grzbietu jest brunatne pokryte plamkami i kropkami tworzącymi wstęgi. U samicy strona brzuszna jest koloru białego a u samca jest pomarańczowa. Jaszczurki te szczególnie często spotyka się w Tatrach. Jaszczurka żyworódka żywi się owadami, dżdżownicami i nagimi ślimakami. Żyje w wilgotnych lasach, na mało nasłonecznionych polankach. Żyworódka jest znacznie mniej ciepłolubna od innych jaszczurek. Przestraszona kryje się w naturalnych kryjówkach: pod korą drzew, wśród korzeni i kamieni , a nawet zdarzają się przypadki, że szuka schronienia na dnie zbiorników wodnych.
Padalec jest gadem jajożyworodnym, jest to beznoga jaszczurka przypominająca węża. Od węża odróżnia się typową głową jaszczurki i ruchomymi powiekami. Spotykany jest na terenie całej Polski w lasach o gęstej ściółce, unika miejsc silnie nasłonecznionych. Żywi się najczęściej nagimi ślimakami i dżdżownicami, inne zwierzęta są dla niego zbyt szybkie i rzadko padają jego łupem.
Kameleony są gadami wyjątkowo ciepłolubnymi gdyż spadek temperatury poniżej 150C może zagrozić ich życiu. Cechą charakterystyczną jest nie tylko to, że potrafią dostosować ubarwienie ciała do otoczenia, ale też to ze maja „lunetowate” oczy, zwierze to patrzy na otoczenie każdym okiem oddzielnie. Charakterystyczny jest tez sposób polowania kameleona. Kameleon na gałęzi obserwuje ofiarę i gdy wyczeka najlepszy moment z niewiarygodną szybkością wysuwa długi lepki język, który przykleja się do owada i wraca do pyszczka.
Największą jaszczurką na świecie jest waran z komodo, który może osiągnąć długość 3m i ważyć 160 kg . Jest on drapieżcą, który może pożerać tak duże zwierzęta jak: bawół, jeleń, świnia. Rzadko bywa niebezpieczny dla człowieka, jednakże zaatakowany potrafi być groźny. Uderzeniem ogona może zwalić dorosłego człowieka z nóg.
Z węży w Polsce występują : żmija zygzakowata, zaskroniec, wąż eskulapa, gniewosz plamisty.
Wąż eskulapa to jeden z najrzadziej występujących w Polsce węży ale zarazem największy. Wąż eskulapa żyje w lasach liściastych na silnie nasłonecznionych stokach. Jest to gad bardzo ciepłolubny ulubionym środowiskiem tego węża w Bieszczadach są stare mury zniszczonych domów. Przebywa też często wśród gałęzi krzewów lub w konarach niskich drzew. Poluje na ziemi na gryzonie, ale zdarza się że poluje na ptaki i nietoperze. W Polsce występuje w dzikich częściach Bieszczad. Wąż ten figuruje w „Czerwonej księdze zwierząt”. Żmija zygzakowata jest jedynym jadowitym wężem występującym w Polsce. Szczęka górna jest silnie zredukowana i służy do tylko do osadzenia zębów jadowych.
Ulubionym środowiskiem żmii są polanki lub przecinki w podmokłych lasach. Poluje głównie na drobne ssaki, rzadziej na jaszczurki i żaby. Ofiarę uśmierca jadem i dopiero potem połyka. Jad ten może być również groźny dla człowieka, jedyną skuteczną odtrutką jest zastosowanie surowicy przeciwjadowej. W całej Polsce jest dość pospolita, nieznacznie występuje w tatrach gdzie została przetrzebiona.
Zaskroniec zwyczajny jest najlepiej znanym niejadowitym wężem w Polsce. Jest to wąż pospolity na całym obszarze nizinnej Polski. Spotkać go można nad brzegami stawów i innych zbiorników wodnych, na łąkach i mokradłach. Zaskroniec żywi się przede wszystkim żabami. Doskonale pływa i nurkuje, rzadko poluje na ryby. Jest to zwierze bezbronne, ale schwytany broni się wydzielając cuchnącą wydzielinę.
Gniewosz plamisty jest zwierzęciem ciepłolubnym. Żuje on na nasłonecznionych polankach leśnych w tym samym środowisku w którym spotykamy jaszczurkę zwinkę. Żywi się prawie wyłącznie jaszczurkami i padalcami które przed zjedzeniem unieruchamia splotami swego ciała. Nazwę swoją zawdzięcza zaciętości jaką przejawia w chwili rozdrażnienia, usiłując kąsać w obronie. Jest to jednak gatunek zupełnie nieszkodliwy. W Polsce szczególnie licznie występuje w południowej części kraju, unika gór za wyjątkiem Pienin.
Żółwie to wyjątkowe gady pod względem budowy szkieletu. Ważnym elementem jest pancerz osłaniający brzuch i grzbiet zwierzęcia. Pancerz brzuszny łączy się z pancerzem grzbietowym za pomocą skórnych wiązań po bokach ciała. Pancerz grzbietowy składa się z płytek kostnych pochodzenia skórnego zrośniętych z żebrami i z wyrostkami ościstymi kręgów. Pancerz brzuszny składa się z większych i mniej licznych płytek kostnych niż w przypadku pancerza grzbietowego. Nieparzysta płytka brzuszna jest przeobrażonym mostkiem. Częściami ruchomymi kręgosłupa są kręgi szyjne i ogonowe. Część szyjna zgina się w płaszczyźnie pionowej oraz w kształcie litery „S” a wtedy głowa chowa się pod pancerzem. U żółwi nie ma zębów, szczęki pokryte są rogową pochwą, która służy do chwytania i miażdżenia zdobyczy. Nieruchome żebra nie biorą udziału w ruchach oddechowych, w tym celu żółwie używają kończyn.
W Polsce w niewielkich ilościach występuje żółw błotny jest on objęty całkowitą ochroną. Polsce zachował się na nielicznych stanowiskach, najliczniej zwłaszcza na Pojezierzu Łęczyńsko - Włodawskim, Mazurskim i Zachodniopomorskim. Na lądzie porusza się ociężale i niezgrabnie, ale w wodzie jest doskonałym pływakiem. Poluje na ryby, żaby i inne zwierzęta wodne, dlatego większą część życia żółwie spędzają w wodzie.
W skład rzędu krokodyli wchodzą: krokodyle właściwe, gawiale, aligatorowate.
Gawiale żyją na terenach Indii i pobliskich krajów w rzekach Ganges, Indus. Charakteryzują się długim szerokim pyskiem. Ze względu na delikatną budowę pyska polują na ryby i drobne zwierzęta oraz odżywiają się padliną.
Przedstawicielem krokodyli właściwych jest krokodyl nilowy. Występuje w środkowej i południowej Afryce. Zamieszkuje jeziora, rzeki i tereny bagniste. Ma głęboko wcięta paszcze i spiczaste nierówne zęby. Gad ten dzień spędza w wodzie bądź wygrzewa się na piasku, w nocy natomiast rozpoczyna zerowanie. Poluje na ssaki, ptaki, ryby nie pogardzi także padliną. Sprawnie pływa i nurkuje posługując się ogonem, który działa jak płetwa.