Postawa prometejska jest to postawa buntująca się przeciwko złu, przeciw losowi,postawa etyczna, dla której ideałem moralnym jest dobrowolne podporządkowanie działań jednostki dla dobra większych grup. Nazwa wzięła się od mitycznego Prometeusza i oznacza bunt przeciwko wyrokom boskim i siłom natury, oraz cierpienie za ogół ludzki przez jedną osobę.
Prometeusz przeciwstawił się bogom i wykradł im ogień dla dobra ludzkości, za co poniósł srogą karę. Tak i Kordian z miłości do narodu, ludzi przeciwstawił się Bogu, buntując się przeciw Niemu i porządkowi świata. Kieruje nim dobro bliźnich i ojczyzny, „ogniem“, który chce wykraść Bogu jest władza nad ludźmi i światem, by mógł zmienić istniejący porządek krzywdzący naród. Tak jak Prometeusz poniósł karę, zgodnie z wizją księdza Piotra, odbędzie długą podróż na wschód (Sybir).