Wyrażenia (barok, samatyzm, racjonalizm, empiryzm, rokosz, sicz, potop szwecki, husaria, sej niemy, unia brzeska itp osoby:zygmunt III waza, richelieu, cromwell, leszczyński, august II mocny )

a.WYRAŻENIA barok-epoka po renesansie:światłocienie,bogactwo,emocje,szczeguły sarmatyzm-przekonanie szlachty o pochodzeniu od legendarnego ludu sarmatów. racjonalizm-wiedza oparta na rozmumie(kartezjusz) empiryzm-poznanie świata przez doświadczenie(newton) rubensowskie kształty-pulchne,puszyste fronda-ostatni nieudany bunt przeciw absolutnej władzy króla defenestracja pruska-protestanci czescy wyżucili przez okno ratusza katolików przedstawicieli cesarskich. król słońce-Ludwik XIV "państwo to ja" dymitriady-brak następcy po iwane IV groźnym,pojawienie sie pozornego syna iwana. rokosz-wystąpienie szlachty przeciw królowi rejestr-odziały kozackie broniące południowo wschodnią granice RP kozacy-ludnośc niezależna żyjąca na ukrainie.żyli z łowiectwa i hodowli. sicz-osady gwarowne kozaków zapororze-tereny na południe od uskoku dniepru husaria-ciężko zbrojna jazda potop szwecki-wojna polsko szwecka 1655-1660r liberum veto-prawo szlachty do zrywania sejmu.odsiecz wiedeńska-zwycięztwo armi chrześcijańskej jan III sobieski nad turkami wezyra karamustafa 12 września 1683r sejm niemy-1 luty 1718 niedopuszczanie posłów do głosu w obawie przed zerwaniem sejmu. unia brzeska-1596r oddanie kościoła prawosławnego pod zarząd papierza. trybunał koronny-sąd apelacyjny do szlachty ułatwiał prace króla traktat trzech czarnych orłów- godła rosji,prus i austrii OSOBY zygmunt III waza-katolik,król elekcyjny,następca tronu szwecji władysław IV waza-król szwecki,katolik,syn zygmunta, znakomity wódz zawarł nowy rozejm przywrócił polsce wisłe. august II mocny-vettin,elektor saski chmielnicki-stał na czele kozaków dążył do uzyskania niezależnej władzy na ukrainie. jan III sobieski-król polski,walczył o odzyskanie zagarniętych przez turów ziem. stanisław leszczyński-król polski popierany przez szwecje objął tron po detronizacji. kordecki-kierował obroną częstochowy podczas potopu szweckiego władysław siciński-poraz pierwszy zerwał sejm oliver cromwell-bunt przeciw monarchi w angli wprowadził republikę richelieu-umacniał władze króla w francji jan kazimierz waza-brat władysława IV,król szwecki TWÓRCY BAROKU I ICH DZIEŁA:rubens(obrazy religijne i świeckie "sąd parysa" rembrant "autoportret" kartezjusz-racjonalizm"myśle więc jestem" newton(empiryzm) vignola(bazylika II gesu) bernini(fontanna -kolumnada-porwanie prozepiny przez hadesa) cararaggio(wierza w emous) CECHY SARMATYZMU:-niechęc do cudzoziemnców -wrogośc wobec absolutyzmu-równośc między szlachą-umiłowanie wolności-orientalizacja -dominacja stanu szlacheckiego