Neogotyk
Pierwsze próby nawiązania do architektury dawnej podjęto jednak znacznie wcześniej, bo w połowie XVIII wieku. Wówczas to, równolegle z klasycyzmem, rozwijało się budownictwo naśladujące style gotyckie, zwane n e o g o t y c k i m (nowym gotykiem).
Moda na gotyk najwcześniej zrodziła się w Anglii i tam też wzniesionao, co prawda dopiero w połowie XIX wieku, najsłynniejszą, a także największą budowlę w ty stylu - londyński Parlament.
Budowle neogotyckie powstawały także w innych krajach, również w Polsce.
Dość wczesnym przykładem jest tzw. Domek Gotycki w Puławach, zbudowany przez Christiana Piotra Aignera, tego samego, który wzniósł w pobliżu klasycystyczną Świątynie Sybilli.
Naśladując oryginalne formy gotyku, twórcy budowli neogotyckich niewiele troszczyli się zachowanie stosowanych wówczas technik budowlanych. I tak na przykład sklepienie krzyżowo-żebrowe, stanowiące niegdyś szczyt myśli konstrukcyjnej, w XIX wieku rozpinano na stalowym szkielecie, a misterny ornament, w średniowieczu kuty w kamieniu, zastępowano ornamentem odlewanym z żelaza, a nawet z gipsu. Dlatego, jeśli podróżując po Polsce zobaczycie z okna pociągu lub samochodu ceglany kościół o strzelistej wieży, może to być ten właśnie ,,gotyk' pochodzący z XIX, a nawet z XX wieku