Wielki piec
Wielki piec- jest to wielkie urządzanie, które wykorzystuje się w celu wytopu żelaza. Wielki piec ma gruszkowaty kształt dwu stożków ściętych złączonych podstawami. Cała konstrukcja ma około 40 metrów wysokości.Jest to konstrukcja wykonana ze stali, wyłożona wewnątrz ceramicznym i węglowym (w dolnej części) materiałem ogniotrwałym.
W takim piecu od góry wprowadza się mieszaninę rudy, topników i koksu a od dołu przez dysze wiatrowe wdmuchuje się podgrzane powietrze.
W miarę jak stałe substancje posuwają, ulegają one przemianie w dwie ciecze, tj. żużel i surówkę a górą pieca uchodzą gazy, które zawierają ok. 25% tlenku węgla, (CO). Uchodzące gazy miesza się z bardziej energetycznym gazem i ponownie kierowane są do wielkiego pieca. Wytwarzany żużel pływa po powierzchni nowo wytopionej surówki żelaznej. W regularnych odstępach czasu nowy wsad jest ładowany od góry, a surówka i żużel oddzielnie zbierane u dołu pieca. Z dużych pieców, co sześć godzin spuszczane jest około 2 tysięcy ton surówki żelaznej.
Żelazo bądź odlewa się w formie dużych wlewek, zwanych gęsiami surówki, bądź też w formie ciekłej jest transportowane do instalacji produkującej stal. Proces wytopu jest ciągły. W normalnych warunkach przerywa się go tylko wtedy, gdy obudowa pieca wymaga wymiany. Do najważniejszych reakcji zachodzących w wielkim piecu należą: spalanie koksu na tlenek węgla, redukcja tlenku żelaza oraz łączenie się tlenków zasadowych i kwaśnych (zanieczyszczeń rudy i dodanego topnika) na żużel
Z surówki można wytwarzać odlewy. Odlew szybko chłodzony ma jasny przełom i nosi nazwę żeliwa białego. Składa się ono głównie ze związku Fe3C zwanego cementytem. Przez powolne chłodzenie otrzymuje się tzw. żeliwo szare, które składa się z krystalicznych ziaren czystego żelaza (zwanego ferrytem) i płatków grafitu. Istnieje również odmiana żeliwa o nazwie żeliwo ciągliwe, które w odróżnieniu wcześniej opisanych jest bardziej wytrzymałe i mniej kruche. Otrzymuje się je przez obróbkę cieplną żeliwa szarego o odpowiednim składzie.
? Gardziel ? 50C
? Szyb ? 400C
? Przestron ? 800C
? Spad ? 1200C
? Gar ? 1800C