De bello Troiano (pierwszy akapit)
Olim Troiam, oppidum clarum in Asia situm, Graeci decem annos obsidebant - Niegdyś Grecy 10 lat oblężali Troję, sławne miasto położone w Azji.
olim-niegdyś
Troia, Troiae- Troja
decem-dziesięć
Obsiděo, obsidere-oblegać
annus, anni-rok
Oppidium,oppidi-miasto
clarum-sławne
Obside-ba-nt = oblężali (czas przeszły niedokonany "ba" z końcówką "nt"-oni)
Bellum inter Troianos et Graecos longum et aspěrum esse legebamus - Czytaliśmy, że wojna między Trojanami, a Grekami była długa i ciężka.
bellum, belli-wojna
longus, longa-długi
asper,aspěra-trudny, ciężki
Czytaliśmy, że - konstrukcja ACI
lege-ba-mus = czytaliśmy (czas przesz.niedok. "ba" i końcówką "mus"-my)
Troiani magna cum audacia muros oppidi sui defendebant - Trojanie bronili murów swojego miasta z wielką odwagą.
audacia, audaciae-odwaga, śmiałość
murus, muri-mur
defendo, defenděre-bronić
magnus, magna-wielki
defende-ba-nt = bronili (czas przeszły niedok."ba" i końcówką "nt"-oni)
Imprimis Hector, Priămi filius, potentiā suā Troiam defendebat - Przede wszystkim Hektor, syn Priama bronił Troję swoją siłą.
imprimis-przede wszystkim
filius,fili-syn
potentia, potentiae-moc, siła
defende-ba-t = bronił (czas przeszły niedok."ba" z końcówką "t" - on)
Tamen multi et Troiani et Graeci, quamquam belli periti erant, in muris et in campo cadebant - Liczni Trojanie i Grecy chociaż byli doświadczeni w wojnie to jednak ginęli na murach (miasta) i polu (walki).
tamen-jednak
quamquam-chociaż
peritus, perita-doświadczony, biegły
campus, campi-pole, równina
cado, caděre-upaść,zginąć
cade-ba-nt = ginęli (czas przeszły niedok."ba" z końcówką "nt" - oni)
.............
Końcówki
Ja -o (w przeszłym niedokonanym -m)
Ty -s
On, ona, ono -t
My -mus
Wy -tis
Oni, one -nt
Np.
Cadeban-t
Legeba-mus
Czas przeszły niedokonany:
Np.
cogito, cogitare
cogita-re
1.cogita-ba-m L.poj
2.cogita-ba-s L.poj.
3.cogita-ba-t L.poj.
1.cogita-ba-mus L.mn.
2.cogita-ba-tis L.mn.
3.cogita-ba-nt L.mn.
....
Esse-być
1.sum
2.es
3.est
1.sumus
2.estis
3.sunt